“Onlar fərqlidir və xüsusi özəlliklərə sahibdirlər” Aynur Musayeva

Cəmiyyət 19:01 03.12.2022
Onlar fərqlidir və xüsusi özəlliklərə sahibdirlər. Hər il dekabrın 3-də bütün dünyada Beynəlxalq Əlillər Günü qeyd olunur.
Bununla bağlı 1992-ci il dekabrın 14-də BMT Baş Assambleyasının qətnaməsi qəbul olunub.Məqsəd geniş ictimaiyyətin diqqətini sağlamlıq imkanları məhdud olan insanların hüquqlarının qorunmasına və onların problemlərinə yönəltməkdir.
Statistika göstərir ki, dünya əhalisinin təxminən 1 milyardı, yəni 15 faizi əlilliyi olan insanlardır.Dünyada 100 milyondan çox əlil uşaq var.466 milyon eşitmə əngəli olan insanın 34 milyonu 15 yaşdan aşağı olan uşaqlardır.BMT əngəlli olan insanın tərifini belə verir: “Əlilliyi olan insan şəxsi və ictimai həyatda öz işlərini fiziki və ya ruhi cəhətdən, anadan gəlmə və ya sonradan meydana gələn hər hansı xətadan qaynaqlanaraq görə bilməyən şəxsdir“. Təəssüf ki, dünyada sağlamlıq imkanları məhdud insanların sayı getdikcə artmaqdadır.
 
Ednews xəbər verir ki, bunu “Yeni Gundem”– ə açıqlamasında Uşaq İnkişaf Mərkəzinin rəhbəri Aynur Musayeva deyib.
 
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı bildirir ki, diabet, ürək və damar xəstəlikləri, xərçəng, əqli sağlamlığını itirmiş və bəzi xroniki problemlərin qlobal miqyasda çoxalması əngəlli insanların sayını artırır.Hazırda dünyada əlilliyi olan insanlar cəmiyyətin bir çox sahələrinə daxil olmaq üçün bir çox maneələrlə üzləşirlər.Nəticədə, xüsusi özəlliyə sahib olan bu insanlar başqaları ilə bərabər şəkildə cəmiyyətə çıxış imkanından istifadə edə bilmirlər ki, buraya nəqliyyat, məşğulluq, təhsil sahələri, eləcə də ictimai iştirakçılıq daxildir.Bu gün əlillərin digər şəxslər kimi cəmiyyətdə tam hüquqlu üzv kimi yaşamaq və sosial iştirakçılıq hüquqlarının təmin olunması qlobal problem olaraq qalmaqdadır.
 
Azərbaycanda əlilliyi olan şəxslərin sayı 600 mindən çoxdur. 2006-cı ildə “Əlilliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında” BMT-nin Konvensiyasına qoşulan Azərbaycanda əlil hüquqlarının qorunması, onların sağlamlıqlarının bərpası, sosial rifahının yaxşılaşdırılması, mənzillə, avtomobillə təminatı, peşə ixtisasına yiyələnməsi, bir sözlə, tam hüquqlu üzv kimi cəmiyyətə inteqrasiyası üçün addımlar atılır.Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda sağlamlıqlarını qurban verən Qarabağ Qazilərinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi xüsusi diqqətdə saxlanılır.Prezident İlham Əliyev, Birinci vitse-prezident Mehriban xanım Əliyeva sağlamlıq imkanları məhdud insanlara xüsisi qayğı göstərir.Ölkədə əlillərin bərpa mərkəzləri, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün reabilitasiya mərkəzləri tikilib istifadəyə verilib.Əlillərin sosial müdafiəsi ilə bağlı dövlət proqramı mövcuddur.Həmin proqramda əlilliyin qarşısının alınması, əlillərin reabilitasiyası və sosial müdafiəsi haqqında qanunun müddəaları öz əksini tapıb.
 
Heydər Əliyev Fondu tərəfindən əlilliyi olan şəxslərə, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlara qayğının artırılmasına yönələn xeyirxah aksiyalara, həmin insanların yaradıcılıq qabiliyyətlərinin cəmiyyətə tanıdılmasına, onlarda özünə inam hissinin yüksəlməsinə xidmət edən layihələr keçirilir.Əlilliyi olan uşaqlar üçün inklüziv təhsil imkanları ildən-ilə genişlənməkdədir. Bütün bunlar göstərir ki, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların istedadının, potensialının üzə çıxması üçün ailələrlə yanaşı, dövlət dəstəyi olduqca vacibdir.Həmin uşaqlara dəstək göstərdikdə, şərait yaratdıqda, qayğısına qaldıqda onlar daha böyük nailiyyətlər əldə edə bilirlər.Eyni zamanda bu gün fiziki imkanları məhdud şəxlərin həm şəhərdə, həm də ictimai nəqliyyat və binalarda sərbəst hərəkətinin təmin olunması üçün şəraitin genişləndirilməsinə ehtiyac var. Şəhərdə yerüstü keçidlərdə, metroda, ictimai binalarda daha çox pandusların quraşdırılması vacibdir.Əlilliyi olan şəxslərin işlə təmin olunması, onlara peşə biliklərinin aşılanması üçün səylər gücləndirilməlidir.Sağlamlıq imkanları məhdud olan insanların məşğulluğuna və sahibkarlığa çıxışına dəstək artırılmalı, onların kiçik biznes qurmaq üçün özünü məşğulluq proqramına cəlb olunması halları artırılmalıdır.Bir sözlə, əlillərin sosial müdafiəsi, onların cəmiyyətə inteqrasiyası gücləndirilməli, bu istiqamətdə innovasiyaların tətbiqinə geniş yer verilməlidir.
Xankəndi şəhərində İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə görüşü keçirilir

Xəbər xətti

BRİCS Sammitindən İsrailə Sərt Mesaj: "Suriya Ərazisindən Geri Çəkil "
01:07 07.07.2025
Dünyanın sürəti artır
00:32 07.07.2025
Ermənistan Ukraynaya cavab verdi
23:59 06.07.2025
İsrail prezidenti girovların azad edilməsi üçün çətin qərarların qəbul edilməsini istisna etmir
23:26 06.07.2025
Şir zooparkdan qaçdı
22:58 06.07.2025
"Formula 1": Lando Norris Böyük Britaniya Qran-prisini qazandı
22:30 06.07.2025
Zelenski Rusiya və Ukrayna arasındakı əsir mübadiləsindən danışıb
22:00 06.07.2025
Tesla robot istehsalını sonlandırmağa qərar verdi
21:30 06.07.2025
Mask “Amerika” partiyasının qeydiyyatı üçün müraciət edib
21:00 06.07.2025
XİN Xankəndi Kommunikesi barədə məlumat yayıb
20:42 06.07.2025
Paşinyan "Hraparak"ı məhkəməyə şikayət edib
20:30 06.07.2025
Zakir Həsənov türkiyəli həmkarına başsağlığı verib
20:20 06.07.2025
Zelenski Rusiyaya qarşı yeni iqtisadi sanksiyalar açıqladı
20:00 06.07.2025
Türkiyə Ordusunda faciə: 19 əsgər zəhərləndi, 5-i şəhid oldu
19:53 06.07.2025
Türkiyə ordusunun 5 hərbçisi şəhidlik zirvəsinə yüksəlib
19:30 06.07.2025
Pakistan Milli Assambleyasının sədri Azərbaycanda rəsmi səfərdədir
19:00 06.07.2025
Qaçış üzrə yeni rekord qırıldı
18:30 06.07.2025
İki şəhər arasında hava əlaqəsi pozuldu
18:00 06.07.2025
Qırğızıstan rusiyalılara pasport verilməsini dayandırdı
17:30 06.07.2025
Kamaləddin Qafarov: İƏT-in inkişafında Azərbaycanın rolu artmaqdadır
17:00 06.07.2025
Bu pasportların dəyişdirilməsi Rusiya vətəndaşları üçün zəruridir
16:30 06.07.2025
XİN ABŞ-yə başsağlığı verdi
16:00 06.07.2025
ABŞ-də seldə ölənlərin sayı artdı
15:30 06.07.2025
DİM təhsil haqqında dəyişiklik edib
15:00 06.07.2025
Təl-Əvivdə hava limanına hücum olub
14:30 06.07.2025
Yaponiyada zəlzələ baş verib
14:00 06.07.2025
Azərbaycanlı güləşçi qızıl medal qazandı
13:30 06.07.2025
İlon Mask yeni siyasi partiyasını elan etdi
13:00 06.07.2025
"İƏT üzvü olan ölkələrlə əməkdaşlığımız sistemli şəkildə dərinləşdirir"
12:26 06.07.2025
Günəşdə Rekord Aktivlik: Bir Həftədə Altıncı dəfə...
12:00 06.07.2025
Əsvanda Ptolemey dövrünə aid qəbirlər aşkarlanıb
11:29 06.07.2025
Rusiya Xarkova PUA hücumu həyata keçirib
11:11 06.07.2025
"Almaniya müdafiə olunmalıdır”
10:51 06.07.2025
Almaniya Ukraynaya Patriot sistemi almaq istəyir
10:16 06.07.2025
İsrailin Qəzzaya endirdiyi son hava hücumlarında 78 nəfər ölüb
09:52 06.07.2025
Xamenei ortaya çıxdı
09:29 06.07.2025
Böyük Britaniyada COVID-19-un yeni ştamı yayılır
08:52 06.07.2025
Şirkət maşını dərəyə aşıb
08:19 06.07.2025
Aşura günü 2 mindən çox şəxs qan verib
07:47 06.07.2025
Vəkillər Kollegiyasına üzv olmaq istəyənlər üçün imtahan keçiriləcək
07:13 06.07.2025
Hamısı