Ednews Oğuz Ayvazın Bilik Günü ilə bağlı “280 nömrəli” məktəbdən yazdığı reportajı təqdim edir:
Yollar əli çiçəklə, məktəb paltarı geyinən balacalarla dolub daşır. Yolun kənarında şar satan dükan sahibləri, qarşılarında da valideynlərin uzun növbəsi... Qızım əlimi tərpədir:
- Ata, sayı unutduq, ayaq
Yoldaşım cəld növbəyə girir. Hay-küy qopub, doldurulan şarlar partlayır, analar köks ötürür, uşaqların gözü şarlarda gəzişir.
Məktəbə gedən yolda analar, atalar uşaqlarını məktəbə aparırlar.
Yolum 280 saylı orta məktəbədi.
Hövsanın ən böyük məktəblərindən biri.
Bu gün mənim üçün də özəl gündür. Qızım, Ceyran birinci sinfə başlayır, elə özüm də onunla məktəbə təzədən qayıdıram.
Məktəbin qarşısı qələbəlik, səs-küylüdür. Darvazanın qarşısında valideynlər uşaqları ilə növbə pozur, aləmi bir-birinə qatırlar. Dəmir barmaqlıqlardan keçib məktəbin həyətinə keçirəm.
- Ay, valideynlər, bu uşaqları evdə döyürsünüz, məktəbə gətirəndə əzizləyirsiniz. – Gonbul müəllimlərdən biri deyir bunu. Niyə belə dediyini bilmirik. Söhbətdən xəbərsizik.
- Geri çəkilin, növbəni pozmayın - Başqa bir müəllim valideynlərə təpinir.
Səbirsiz analar, atalar da onlarla birgə məktəbə girməyə çalışır. Amma onlara giriş qadağandır. Rəngli şarlar, qızıl güllər məktəbin fonunu rəngləyir.
Qələbəlik sürətlə artmaqdadır. Elə bu an məktəbin direktoru səhnəyə çıxır və səsi zəyif eşdilir. Valideynlərin səs-küyü onun nə deməsinin qarşısını alır. Öz-özünə danışır, amma heç kim eşidə bilmir. Alqış səsi də gəlmir.
- Ağlayan uşaq tapdım, çək bunu! – Yoldaşım məni səsləyir.
Məktəbli uşağa bir də baxıram. Ağlamaq istəyir, amma göz yaşları yanaqlarından süzülmür.
Müəllimlər bir qayda olaraq öz siniflərindəki uşaqları cərgəylə düzür, təlimat verirlər. Yavaş-yavaş uşaqlar yerlərini alırlar. Üzlərində eyni ifadə var: qorxu, utancaqlıq, yorğunluq.
Qızımın müəllimi ilə tanış olurum. Çox sadə, uşaqlara diqqətcil olmağı gözümdən yayınmır.
- Müəllim, müasir, internet dövrünün uşaqlarına tədris necə keçəcəksiz?
- Yuxarı siniflərə başa salmaq olur, amma birincilərə çətindi. Uşaqdılar da.
Uşaqlar əllərində Azərbaycan bayraqları əsgər sayaq düzülüblər. Birdən himnimiz çalınmağa başlayır.
Hamı xorla "Azərbaycan" deyir. Bayrağı yuxarı qaldıra bilməyən birinciləri müəllimləri tənbeh edir: “Yuxarı qaldırın, yuxarı.”
Aralarına qoşulub himnimizi oxuyuram. Qəribə hisslər keçirdirəm. Sıraya keçirəm. Himdən sonra hər yeri sükut doldurur.
Gənc müəllimlər diqqətimi çəkir. Gözlərindən müəllim kimi ilk iş gününün həyəcanı duyulur. Uşaqların bir-bir gözlərinə baxıram. Rəngli, şaşqın, qayğılı gözlər...
Uşaqları tamaşa elədikcə ilk dərs günüm yadıma düşür. Məktəbə Tiflisdə getmişəm. Qorxaq olduğumdan bacımla bir qoyublar. Ona görə də Tiflis mənim uşaqlıq şəhərimdi. Kimsə o şəhərdən danışanda dilim topuq vurur, həyəcanlanıram.
Rəngli çantalar geyinmiş uşaqların bəziləri gözümə yuxusuz görünürlər. Yəqin gecə məktəbin xofundan yaxşı yata bilməyiblər.
- Adın nədi sənin? - bir qız uşağından soruşuram.
Üzündə təbəssümlə cavab verir:
- İnci
- Nə gözəl adın var. Hərfləri öyrənmisən?
- Nənəm bütün hərfləri öyrədib. Deyim?
Başına tumar çəkib gözümü digər uşaqlara tuşlayıram. Aralarında kök bir uşaq diqqətimi çəkir.
- Neçə yaşın var?
- Üç... - əliylə də göstərir.
- Dərslərini oxuyacaqsan?
- Çantamda hər şey gətirmişəm.
Müəllimlərdən biri ağlayan uşağı sakitləşdirir:
“Narahat olma, oğlum, anan gələcək indi”.
Növbəylə uşaqlar siniflərinə daxil olurlar. Birincilərin sinif otaqlarını gəzirik. Günəşin bərq vuran gur şəfəqləri sinifləri işıqlandırır. Ağlamaqdan gözləri qıpqırmızı olan bir qızı görürəm.
- Niyə ağlayırsan? Məktəb xoşuna gəlmədi?
- Eee, evə getmək istəyirəm.
- Ev maraqsızdı, məktəb maraqlıdı. - təsəlli verməyə çalışıram.
Siniflərin birində Həmid Herisçiyə bənzər uşaq görürəm. Eynəyi, saçları, xırda gözləri eynən bizim Həmid müəllim.
- Şeir bilirsən?
Gözlərini yerə dikib susur.
- Bilirəm.
- Hansı şeir?
- Ay pipiyi qan xoruz.
Qızımın ağlamağa başlayır:
- Evə gedəy... Çox uşaq var...
- Yaxşı olacaq, qızım, məktəb...
- Eee, ənna, gedəy...
Ayağını yerə vurur:
- Evə getmək istəyirəm!
Sinfilərin birində müəllim, şagirdlərinə ilk dərs gününün mövzusu barədə məlumat verir:
"Bilik gününüzü təbrik edirəm. Uşaqlar, bu gün önəmli gündür. Siz məktəbə ilk addımlarınızı atırsınız. Bu yolda sizə uğurlar arzu edirəm”.
Siniflərin birinə keçir, arxa oturacaqların birində özümə yer tapıram. Yanımdakı balaca oğlan mənə baxır. Gözlərində yazılanı oxudum: "Xeyirdi? Sən niyə oturmusan burda?"
- Ən çox hansı oyuncaq xoşuna gəlir? - vəziyyəti yumşaltmaq üçün soruşuram.
- Sənə nə?! - gözlərində qəzəb işarəsi...
Sakitcə sinifdən çıxıram. Son dəfə çönüb ona baxıram. Hələ də sifət edir mənə.
Birdən baş redaktorum yadıma düşür. Bu qədər gəzməyin adı yoxdur, getmək vaxtıdır. Redaksiyaya çatıb reportajı yazmalıyam. Məktəbdən çıxıb telefonumda Lalə Məmmədovanın “Məktəb illəri” mahnısını qoşuram.
