1970-ci illərdə NASA-nın “Vikinq” kosmik gəmisi tərəfindən Yerə göndərilən şəkillər Marsın quraq mənzərələri boyunca uzanan bəzi qeyri-adi zolaqları aşkar etmişdi. Bundan sonra alimlər qrupu Qırmızı planetdə axan suyun olması versiyasını irəli sürmüşdü. Bəzən minlərlə fut uzunluğunda olan zolaqlar daha tünd olur, əsasən monoton, ətrafdakı təpələrlə ziddiyyət təşkil edirdi.
EDnews xəbər verir ki, “Nature Communications” jurnalında dərc edilən yeni məqalədə astronomlar qrupu zolaqların axan su ilə heç bir əlaqəsi olmadığı qənaətinə gəlib.
Alimlər indi Qırmızı planetini səthindəki zolaqların quraqlıq şəraitində formalaşması versiyasına üstünlük verirlər. Sonra bu xüsusiyyətlərin əmələ gəldiyi şərtləri daha yaxşı başa düşmək üçün yüz minlərlə iş üzrə korrelyasiya axtarmalı olduq”.
Tədqiqatçılar bu zolaqların maye su və ya şaxta ilə əlaqəli digər amillərlə, məsələn, yamacın istiqaməti, səthin temperaturu və ya rütubət səviyyəsi ilə əlaqəli olmadığını aşkar ediblər. Məlumata görə, onlar zolaqların küləyin yüksək sürəti və çoxlu toz yığılması olan ərazilər nəticəsində əmələ gəlmə ehtimalının daha yüksək olduğu qənaətinə gəliblər.
Astronomlar bildiriblər ki, həmin zolaqlar incə toz təbəqələrinin qəflətən dik yamaclardan aşağı sürüşməsi, meteoritlərin və Mars zəlzələlərinin yaratdığı şok dalğalar nəticəsində meydana gəlib. Başqa sözlə, müəyyən optimizmə baxmayaraq, Qırmızı planetin bu hissəsi yaşamaq üçün əlverişli yer deyil.
Mədinə Məmmədova//Ednews
