Niderlandın Azərbaycan, Türkiyə, İndoneziya, Almaniya, Misir və İraq, Suriyadakı keçmiş səfiri, Niderlandın Suriya üzrə keçmiş xüsusi nümayəndəsi Nikolas Van Dam özəl olaraq Eurasia Diary üçün

İraqda Kürdüstanının müstəqilliyinə dair referendum kürd azlığının çoxluq təşkil etdiyi Türkiyə, İran və Suriyada da yeni kürd hərəkatlarının başlamasına səbəb olacaq. Səsvermə yalnız İraq ərazisində deyil həm də kürd silahlı qüvvələrinin sonradan ələ keçirdiyi ərazilərin də müstəqilliyinin leyhinə səs veriblər.

Bu ərazilər İŞİD-ə qarşı döyüşlər zamanı tutulub. Bir tərəfdən terrorçuların qovulması baxımından yaxşı sayılsa da digər tərəfdən kürdlərin həmin əraziləri könüllü tərk etmək istəmədikləri üçün rəsmi Bağdadla aralarında mübahisəli vəziyyət yaranıb. Əgər tərəflər mübahisəni sülh yolu ilə həll etməzlərsə bu Bağdad və kürd regional hakimiyyəti arasında hərbi münaqişəyə səbəb olacaq.

Kürdlər artıq uzun illərdir ki, neftlə zəngin Kərkük regionuna iddia edirlər. Prezident Məsud Bərzani bəyan edərək bildirib ki, Bağdadla sülhə tərəfdardır. Lakin əgər Bağdad rəsmi muxtar kürd regionunun hüdudlarından kənarda mübahisəli ərazilər barədə razılığa gəlməsə nə baş verəcək?

İraq hökuməti referendumu konstitusiyaya zidd sayır və bu məsələdə dialoqdan imtina edir. Buna baxmayaraq hər iki tərəf İraqda  uzun sürən müharibədən sonra aralarında münaqişə yaşamaq istəmir. Lakin kürdlər üçün müstəqillikləri prioritet olacaq. Milli hərəkatı təxirə salına bilər lakin təmamilə dayandırılmayacaq.

İsrailin İraqdakı kürdlərin müstəqilliyini dstəkləəməsi Fələstin dövlətini qəbul etməməsi ilə ziddiyyət təşkil edir. Lakin İsrailin ərəb regionuna bu cür ikili münasibətinin onun maraqlarına uyğun olması elə də inandırıcı deyil.

İstənilən halda kürd milliyətçiliyi təkcə İraqda deyil, qonşu dövlətlərdə də artacaq. Əgər Bağdad İraq kürdlərinin tələbləri qarşılığında güzəştə getsə eləcə də onları yerinə yetirməkdən imtina etsə gələcəkdə münaqişənin yaranmasına, stabilliyin pozulmasına səbəb olacaq. Bütün hallarda İraq Kürdüstanındakı indi cərəyan edən hadisələr qonşu döblətlərin kürdlər yaşayan bölgələrində kürd milliyətçiliyini daha da artıracaq və bu da sonradan münaqişənin gərginləşməsinə gətirib çıxaracaq.