Türkiyənin müdafiə naziri Hulusi Akar azərbaycanlı həmkarı Zakir Həsənovla videoformatda keçirdiyi görüşdə qazanılmış qələbə münasibətilə Azərbaycanı bir daha təbrik edib və deyib ki, iki ölkə arasında artıq “Yol xəritəsi” mövcuddur. H. Akar qeyd edib ki, “Yol xəritəsi” Azərbaycan Ordusunun dövrün tələblərinə uyğun yenidən qurulması, modernizasiya edilməsi və iki qardaş ölkənin silahlı qüvvələrinin gələcəkdə də birlikdə fəaliyyət göstərməsi məqsədilə hazırlanıb və reallaşdırılmasına başlanılıb.
Beləliklə, Türkiyə və Azərbaycan arasında İkinci Qarabağ savaşı zamanı genişlənən hərbi əməkdaşlıq daha da irəliləyib.
İki ölkə arasında hərbi sahədə reallaşacaq “Yol xəritəsi” nəyi nəzərdə tutur? Ermənistan və Rusiyanın bununla bağlı yanaşması necə olacaq?
Bu və digər sualları Eurasia Diary üçün hərbi ekspert Ədalət Verdiyev cavablandırıb.
“Yol xəritəsi” nədir və özündə nəyi ehtiva edir?
- Yol xəritəsi dediyimiz, gələcəkdə Türkiyə ilə Azərbaycan arasında türk modelinə keçid proseslərini özündə ehtiva edən bir sənəddir. Bu sənədə əsasən Azərbaycan, qərargah strukturlarında müəyyən dəyişiklikləri həyata keçirməklə, həm də silahlanmasında mövcud olan texnika, vasitə və avadanlıqların nomenklaturasını uyğunlaşdıracaq.
“Yol xəritəsi”nə Rusiyanın reaksiyası necə olacaq?
- Rusiyanın Türkiyə-Azərbaycan münasibətlərinə birbaşa təsir imkanları getdikcə zəifləyir. Düşünmürəm ki, Rusiya Azərbaycanın daxili işlərinə qarışmağa cəhd edəcək. Bu “Yol xəritə”si sırf Azərbaycan ilə Türkiyə arasında 2010-cu ildən mövcud olan strateji əməkdaşlıq haqqında müqavilənin şərtlərinə tamamilə uyğundur. Yəni 11 il əvvəl imzalanan bir müqavilənin bu gün artıq faktiki olaraq həyata keçirilməsinə Rusiyanın təsir imkanları yoxdur. Narahat ola bilər, ancaq bunu büruzə verə bilməz.
Azərbaycanla Türkiyənin güclənməsi Ermənistanı qorxudacaq, yoxsa onunla da Rusiya arasında belə bir yaxınlaşma ola bilər?
- Azərbaycanla Türkiyənin güclənməsi onsuz da Ermənistanı narahat edən bir məsələ idi. Onun Rusiya ilə yaxınlaşması isə artıq baş verib. Onlar strateji tərəfdaşdırlar və strateji tərəfdaşlıqdan da üstün bir yaxınlaşma mövcud deyil.
Azərbaycan və Türkiyə arasında hərbi sahədə mövcud olan “Yol xəritəsi” Cənubi Qafqazda qüvvələr balansına necə təsir edəcək?
- Cənubi Qafqazdakı qüvvələr balansı onsuz da Türkiyəsiz belə Azərbaycanın xeyrinədir. Bu birmənalıdır. Azərbaycan Cənubi Qafqazın ən güclü ölkəsidir. Bunu beynəlxalq reytinqlər də təsdiq edir. Lakin Azərbaycan ilə Türkiyə arasında münasibətlərin bu qədər yaxınlaşması və pik səviyyəyə çatması digər ölkələrin də bu ittifaqla daha yaxın münasibətə malik olması arzusunu doğura bilər.
Bu “Yol xəritəsi”nə gələcəkdə Pakistan və ya hansısa ölkənin də qoşulması mümkündürmü?
- “Yol xəritəsi”nə hansısa ölkənin qoşulmasını mümkün hesab etmirəm. “Yol xəritəsi” Azərbaycan və Türkiyəyə aid proseslərdir, Azərbaycanın türk modelinin tətbiqi ilə bağlı olacaq. Lakin bizim digər tərəfdaşların Pakistanın və s. hansısa ikili proseslərə qoşulması daim mümkündür. Biz bu istiqamətdə birgə təlimlər həyata keçiririk. Azərbaycan kosmik sahədə ən böyük xidmətləri Pakistana təqdim edir. Pakistanla bizim hansısa ortaq layihədə iştirakımız heç bir problem təşkil etmir.
Bu yol Türkiyənin Azərbaycanda hərbi baza yaratması ilə sonlana bilərmi?
- Azərbaycan qanunvericiliyi bizim ölkəmizdə hansısa hərbi bazanın yaratmasını nəzərdə tutmur. Lakin buna imkan verən xüsusi hallar mövcuddur. Hesab edirəm ki, həmin xüsusi şərait hələ yetişməyib. Burada hərbi baza yaratmasa da belə, Azərbaycan Türkiyədə daim var, Türkiyə də Azərbaycanda həmişə mövcuddur. Buna görə də bu bazanın yaradılması formal xarakter daşıya bilər. Zatən iki dövlət arasında mövcud olan müqavilələr qarşılıqlı yardımı, o cümlədən hərbi təhdid zamanı ölkələrin bir-birinə tam həcmli dəstəyini nəzərdə tutur.
Gülnar Səlimova
