Ermənistan Xarici İşlər naziri Ararat Mirzoyanın Rusiyalı həmkarı Sergey Lavrovla görüşündə ən çox qabardılan məsələ Azərbaycan həbsxanalarında cəza çəkən ermənilərin azad olunması məsələsi olub. İki ölkənin XİN rəhbərlərinin danışıqlarının yekunlarına dair birgə mətbuat konfransında jurnalistin əsirlərlə bağlı sualına cavabında Lavrov bildirib ki, 10 noyabr 2010-cu il üçtərəfli bəyanatda həmin anda əsirlikdə olan şəxslərin azad olunmasından söhbət gedir. Azərbaycanda əsirlikdə olanlar isə noyabrın sonunda, yəni bəyanat qüvvəyə minəndən sonra əsir düşənlərdir. Lavrov eyni zamanda əlavə edib ki, bütün bunlara baxmayaraq, Rusiya Prezidentinin Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə təmaslarında, eyni zamanda, digər səviyyələrdə Azərbaycan tərəfinə siqnal göndərilir, saxlanılanların şərt irəli sürmədən azad edilməsinə çağırış edilir: “Bu vacib humanitar addım olardı. Biz bu mövqedən çıxış etməyə davam edəcəyik. Əlbəttə ki, yekun qərar bizdən asılı deyil. Biz bütün qarşılıqlı inam tədbirlərini aktiv şəkildə dəstəkləyirik”.

 

Məsələ ilə bağlı politoloq Anar Əliyev EDNews.net-ə açıqlamasında bildirib ki, Ermənistan və Rusiya xarici işlər nazirlərinin birgə mətbuat konfransında Sergey Lavrov çox maraqlı bəyanatlar səsləndirdi: “Hesab edirəm Azərbaycanda saxlanılan erməni terrorçularla bağlı “onlar 10 Noyabr bəyanatından sonra Azərbaycan ərazisində saxlanılıblar” fikri ilk dəfə Rusiyanın ən yüksək rəsmi dairəsinin nümayəndəsi tərəfindən ifadə olunurdu. Bu əslində Azərbaycanın bu günə qədər səsləndirdiyi və beynəlxalq aləmdə Azərbaycanın haqq mübarizəsi kimi təqdim etdiyi fikrə bir dəstəkdir. Rusiya ilk dəfə rəsmi olaraq, lakin diplomatik dillə etiraf etdi ki, Azərbaycanda saxlanılan terrorçular hərbi əsirlər deyil və 10 Noyabr bəyanatının qoruması altına düşə bilməzlər. Çünki Lavrovun da qeyd etdiyi kimi, həmin şəxslər 10 Noyabr bəyanatı imzalandıqdan sonra Azərbaycan ərazisinə müxtəlif yollarla daxil olmuş və Azərbaycan tərəfindən ələ keçirilmiş şəxslərdir”.

 

 

Ekspert qeyd edib ki, beynəlxalq terminologiyada hərbi əsirlər məhz müharibə dövründə, hərbi əməliyyatların davam etdiyi dövrdə ələ keçirilmiş hərbçilər nəzərdə tutulur: “Lavrovun da dediyi kimi 10 Noyabr bəyanatı imzalandıqdan, tərəflər arasında atəşkəs əldə olunduqdan sonra ələ keçirilmiş hərbçilər heç bir halda hərbi əsir sayıla bilməz və onlar qeyd-şərtsiz qarşı tərəfə verilə bilməz. Bu fikri səsləndirməklə Lavrov Ermənistan tərəfinə 10 noyabr bəyanatının şərtlərinə əməl etməyin zəruri olduğunu, Ermənistanın üzərinə götürdüyü öhdəliklərin icrasının vacibliyini çatdırmış oldu. Eyni zamanda Lavrov həm də diplomatik gediş edərək erməni auditoriyasını Rusiyaya yenidən qazandırmaq, Rusiyaya qarşı olan meylləri müəyyən qədər yumşaltmaq üçün dediyi fikrə zidd bir fikir söylədi. Onun yanaşması bundan ibarətdir ki, Azərbaycan dövləti heç bir ilkin şərt irəli sürmədən həmin şəxsləri azad etsə, bu iki  tərəf arasında qarşılıqlı etimadın formalaşmasına xidmət etmiş addım olar. Bunu həm də Rusiya prezidentinin indiyə qədərki fəaliyyətinin - iki dövlət, iki cəmiyyət arasındakı münasibətlərin formalaşmasına  göstərdiyi dəstəyin davamı kimi qiymətləndirdi. Həmçinin, Rusiyanın Cənubi Qafqaz regionunda münasibətlərin tənzimlənməsində rolunun bundan sonra da davam edəcəyini və əhəmiyyətli rola sahib olduqlarını diqqətə çatdırmaq istəyirdi”.

 

Politoloq hesab edir ki, Ermənistan cəmiyyəti, Ermənistan xarici işlər naziri mətbuat konfransından gözlədiklərini əldə edə bilmədilər: “Bunu həm də Mirzoyanın bəyanatında səsləndirdiyi sərsəm bir fikri qeyd etməklə görmək olar. Mirzoyan mətbuat konfransında bəyan etdi ki, Dağlıq Qarabağın statusu müəyyən edilmədən Ermənistanla Azərbaycan arasında heç bir sülh razılaşması əldə oluna bilməz. Hesab edirəm ki, bu, Ermənistan hakimiyyətinin, mövcud siyasi komandanın arzusu, xülyalarıdır. Onlar çox gözəl dərk edirlər ki, Qarabağda heç bir status ola bilməz. Qarabağda yalnız erməni əsilli Azərbaycan vətəndaşları yaşaya bilər. Onlar Azərbaycan qanunvericiliyini və vətəndaşlığını qəbul etməklə Azərbaycan bayrağı altında və həm də daha ləyaqətli şəraitdə yaşayışla təmin olunacaqlar. Mirzoyanın dedikləri isə öz hakimiyyətlərinin ömrünü uzatmağa hədəflənmiş məqsədli və cəmiyyəti aldatmağa xidmət edən fikirlərdir".