Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin keçirdiyi xüsusi əməliyyat zamanı nəzarətə alınan Ukraynanın cənub ərazilərinin Rusiya torpaqlarına çevriləcəyi artıq öz təsdiqini tapmağa başlayıb. Hətta bu fikri özünü elan etmiş Krımın "prezident" yanında daimi nümayəndəsi, Krım hökumətinin baş nazirinin müavini Georgi Muradov deyib.
Qeyd edək ki, müharibənin ikinci fazasına keçid alan Rusiya hücum taktikasını dəyişərək Ukryananın cənub-şərq rayonlarına doğru mövqelərini möhkəmləndirib. Hadisələrlə bağlı Ednews-a açıqlama verən ukraynalı siyasi ekspert, Milli Strateji Araşdırmalar İnstitutunun baş elmi işçisi Mikola Zamikulaya bildirib ki, Rusiya artıq bu ssenarini 2014-cü ildən oynamağa başlayıb.
“Bunu əminliklə deyə bilərəm ki, Rusiyanın 2014-cü ildə müvəqqəti işğal olunmuş Krım ərazilərində artıq həyata keçirilən ssenariyə hazırlaşdığına dair sübutlar var. Rusiya qüvvələri qeyri-qanuni hərbi əməliyyata, o cümlədən Xerson və hazırda işğal altında olan Zaporojjiya rayonlarının bir hissəsində qanunsuz “referendum” keçirməyə hazırlaşır. Bu ərazilər Rusiya üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir, çünki Rusiyanın Krıma gedən quru yolu həmin ərazi üzərindən keçir və Rusiya oranı öz nəzarəti altına almaq istəyir.
Ola bilsin ki, Rusiya hakimiyyəti ilkin mərhələdə bu bölgələrin ilhaqını planında nəzərdə tutmayıb. Lakin ümumi işğal planı demokratik yolla seçilmiş Ukrayna hökumətini devirmək və Kiyevdə marionet rejim qurmaq olub. Belə bir ssenaridə Rusiya de-yure ilhaq etmədən Ukrayna ərazilərinin əksəriyyətinə faktiki nəzarəti əldə edə bilər. Lakin bunun daim olması qeyri-mümkündür. Ukrayna cəmiyyətinin təcavüzə qarşı mübarizədə birləşdiyi şəraitdə və Rusiya hərbi qüvvələrinin məhdudlaşdığı bir məqamda, Ukraynanın cənub ərazilərinin Rusiya tərkibində qalması yalnız şərti və müvəqqəti ola bilər”.
Ekspert M.Zamikula Rusiyanın işğalçı hücumunun məqsədinə də toxunub. O qeyd edib ki, Kreml hazırki vəziyyəti ilə barışaraq cənub ərazilərə çəkilib, əks halda onun məqsədi Ukraynanın bütünlükdə müstəqilliyinə xələl gətirməkdir.
“Unutmamalıyıq ki, Rusiya təcavüzünün məqsədi təkcə Ukraynanın bəzi hissələrinə nəzarət etmək deyil (hətta bu ərazilər strateji əhəmiyyətli olsa belə). Rusiyanın apardığı işğalçı müharibə Ukraynanı müstəqil dövlət kimi məhv etmək məqsədi daşıyır. Bu bir faktdır ki, Putin rejimi Ukrayna xalqının varlığını və onun müstəqil dövlətçilik hüququnu tanımır. Onun bütün ritorikası və hərəkətləri göstərdi ki, Kreml Ukraynanı öz ovucunda görmək istəyir. Bizim üçün bu müharibə, Ukrayna dövlətinin və millətinin yaşaması üçün mübarizə deməkdir”.
Politoloq müharibənin bir müddət dayandırılacağını da deyib.
“Rusiyanın işğal istiqamətindəki ambisiyaları yalnız hərbi müqavimətlə məhdudlaşa bilər. İşğal olunan ərazilər müqabilində Ukraynanın hansısa güzəştə getmək fikri sual altındadır. Bundan əlavə, Cəbhədə hərbi uğursuzluqla üzləşən Rusiya bir müddət, Xerson və Zaporojji vilayətlərini zəbt etməklə kifayətlənərək hərbi əməliyyatları dayandıra bilər. Lakin bu, Rusiyanın Ukraynaya qarşı yeni hücumunun mövbəti raundu öncəsi yalnız müvəqqəti fasilə ilə nəticələnə bilər. Müharibənin yeni raundu bir neçə ildən, hətta bir neçə aydan sonra yenidən baş verməsi gözləniləndir. Hətta belə bir ssenari gözləniləndir, çünki Rusiya hərbi komandirləri Ukraynanın bütünlükdə cənubuna (o cümlədən Odessa və Nikolayev vilayətlərinə) nəzarəti ələ keçirmək iradəsini ifadə edir və Dnestryanı bölgə üzərində Moldovanı hədələyir”.
Mikola Zamikula nəticə etibarı ilə Ukraynanın da mövqeyi barədə söz açıb. O, hökumətin işğalda olan ərazilərin aqibəti ilə barışıb-barışmayacağı və son qərar olaraq atacağı addımlara toxunub.
“Ukraynanın bir hissəsi de-fakto işğal altında olsa da, Ukraynanı daha çox maraqlandıran məsələ işğal altında əzab çəkən xalqın aqibətidir. Ukraynalıların bu sırada mövqeyi də bəllidir, onlar öz maraqları naminə qarşı tərəflə heç bir razılığa gəlməyəcəklər. Bu həm də prezident Volodimir Zelenskinin qəti mövqeyidir. Biz görürük ki, Rusiya qanunsuz olaraq bizim ərazilərimizdə qondarma referendum keçirirlər. Bu Ukrayna və ukraynalılara qarşı açıq haqsızlıqdır və bu qəbul edilməzdir”.
Elnur Ənvəroğlu
