Yaxın Şərq krizi İsrailin neft idxalına hansı embarqoları qoyur? -ANALİTİKA

Analitika 13:00 01.11.2023

İsrail-Həmas müharibəsi başlayandan bəri İsrail özünün neft tədarükünü qarşılamaq üçün böyük problemlərlə qarşılaşıb. Aydındır ki, XX əsrin əvvəllərindən etibarən neft müharibələrdə ən həlləedici rola malik bir təbii resursdur. İsrailin ərazisində olduqca məhdud sayda neft yataqları var ki, bu ölkənin daxili enerji təlabtını qarşılamır. Bu səbəblə ölkə energetika sahəsində idxaldan asılıdır. Oktyabrın 7-də ölkənin tam şəkildə müharibə şəraitinə keçməsi ilə neftin bir barrelinin qiyməti 77 dollardan 94 dollara qalxıb. Əlavə olaraq, Dünya Bankı yaxın günlərdə açıqlayıb ki, gələcəkdə neftin qiyməti 100 dolları keçə bilər. Beləliklə, ölkənin neft idxalının təminat altına alınması dövlət təhlükəsizliyinin prioritetlərindən birinə çevrilib.

İsrailin neft təlabatını qarşılayan ölkələr hansılardır? 

Keçdiyimiz günlərdə İran Ərəb ölkələrini İsrailə qarşı neft embarqosu qoymağa çağırıb. Lakin, bunun İsrailə həlledici dərəcədə təsiri olmadı, çünki İsrailin neft idxalının 40%-ni Azərbaycan (44 min) və Qazaxıstan (92.5 min) təşkil edir. Neft təlabatının yerdə qalanını isə, Qərbi Afrika neft ölkəsi olan Qabon (59.3 min), Braziliya (13.9 min) və Misir (9.2 min) ödəyir. Bildirək ki, İsrail gündə 220 min barrel neft idxal edir. Xam Neft idxalının ölkəyə çatdırılması Aralıq dənizinin sahilində yerləşən Aşkelon, Hayfa və Qırmızı Dəniz sahilində yerləşən Eilat dəniz limanlarında həyata keçirilir. Yaxın Şərq ölkələri coğrafi baxımdan İsrail neft tədarükü yollarına çox az sayda təsir edə bildikləri halda İran ümumiyyətlə heç bir müdaxilə edə bilmir. 

Embarqo ölkə üçün həqiqi təhdiddirmi?

İsrail höküməti neft ehtiyaclarını qarşılamaq üçün təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi-psixoloji addımlar atmaqdadır. İranın və bir sıra ərəb ölkələrinin İsrailə embarqo qoyaraq onu müharibədə yararsız hala salması məsələsi o qədər də narahatlıq yaratmadı və ya bu cür davranılması üzrə siyasət aparıldı. İranın embarqo barədə açıqlamasından dərhal sonra İsrail rəsmiləri ölkələrinin alternativ neft ixracatçılarına sahib olduğunu bildirdi. İsrailin sadiq müttəfiqi ABŞ bu ölkələr arasında birinci yerdə gəlir və bu haqda rəsmi görüşlərin keçirilməsi planlaşdırılır. Növbəti iqtisadi alternativ isə, Braziliyadır ki, onun İsraillə iqtisadi münasibətlərinin həcmi günü-gündən genişlənir. Yaxın Şərq kimi neft əhəmiyyətli bir regionda yerləşməsinə rəğmən İsrailin apardığı bu siyasi-iqtisadi manevrlər onun Həmasla baş verən müharibədə davamlı şəkildə rol alacağını region ölkələrinə çatdırmaq üçün bir mesaj kimi qəbul edilir.

                                 Screenshot_1.png

 

Fərid Axund

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Prezident və birinci xanım faşizm üzərində Qələbə uğrunda mübarizədə həlak olan Azərbaycanlıların xatirəsini ehtiramla anıblar
12:35 09.05.2025
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib
10:03 09.05.2025
Azərbaycan Prezidenti Almaniya Kanslerinə təbrik məktubu göndərib
09:52 09.05.2025
"Bakı ilə dialoqda vasitəçilərə ehtiyac yoxdur"
09:12 09.05.2025
“Sülhün kökləri” Təşkilatı “Sülh Yürüşü” təşkil edəcək
16:31 08.05.2025
ANAMA yanında İctimai Şuranın üzvləri regiona səfər ediblər
16:03 08.05.2025
"1948-ci ildən bəri Şri-Lanka rəhbərləri etnik münaqişəni “ötürmə” vasitəsinə çeviriblər"
15:21 08.05.2025
Laçında “Heydər Əliyev – Müstəqillik, Suverenlik və Şanlı Zəfər” mövzusunda konfrans keçirilib
12:52 08.05.2025
Sabah 30 dərəcə isti olacaq
12:44 08.05.2025
“Turkish Airlines” Pakistana uçuşları ləğv edib
12:41 08.05.2025
Livanda Azərbaycan Evi açılıb
12:32 08.05.2025
Əminə Ərdoğan “Beynəlxalq İslam Sənətləri” sərgisində Azərbaycan stendini ziyarət edib
12:29 08.05.2025
Ukrayna Prezidenti Anım və İkinci Dünya müharibəsində Qələbə Günü münasibətilə xalqa müraciət edib
12:15 08.05.2025
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü Berlində qeyd edilib
12:08 08.05.2025
Qaxda silah-sursat aşkarlanıb
12:05 08.05.2025
Bu gün Avropa Liqasında finalçılar bəlli olacaq
12:02 08.05.2025
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası "Sən elə bir zirvəsən" adlı tədbir təşkil edib
11:57 08.05.2025
Pakistanın hava limanı yaxınlığında partlayışlar baş verib
11:52 08.05.2025
"Vyetnam Azərbaycan ilə əməkdaşlığı özünün strateji-siyasi xətti hesab edir"
11:47 08.05.2025
CNN: Hindistan və Pakistan arasında son illərin ən böyük hava döyüşü baş verib
11:35 08.05.2025
Azərbaycanın və Vyetnamın dövlət başçıları mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
11:32 08.05.2025
Putinlə Szinpin arasında görüş başladı
11:28 08.05.2025
Azərbaycan və Almaniya arxeoloqları Ağalıqtəpə yaşayış yerində tədqiqat aparıblar
11:23 08.05.2025
Bakıda “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq
11:20 08.05.2025
Qubada II Beynəlxalq folklor rəqs və yaradıcılıq festivalından
11:11 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam arasında Biznes Şura yaradılır
11:06 08.05.2025
Bu gün görkəmli bəstəkar Soltan Hacıbəyovun doğum günüdür
11:02 08.05.2025
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
11:00 08.05.2025
Vyetnamın KP MK-nın Baş katibinin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
10:59 08.05.2025
Alimlər Britaniya sahillərində üzən qədim köpəkbalığı növü kəşf ediblər
10:53 08.05.2025
Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyi möhkəmlənir
10:30 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam XİN başçıları strateji tərəfdaşlığın inkişaf perspektivlərini müzakirə ediblər
10:27 08.05.2025
“Aztelekom” bayrağı Heydər Əliyev zirvəsində dalğalanıb
10:22 08.05.2025
Yeni dövrün mübarək, azad Şuşa!
09:40 08.05.2025
Türk Dövlətləri Ali Məhkəmələrinin Konfransının Əsasnaməsi təsdiq edilib
09:23 08.05.2025
Alimlər Günəş sistemində doqquzuncu planetin mümkün namizədini aşkar ediblər
07:56 08.05.2025
KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
00:28 08.05.2025
Mayın 8-i Beynəlxalq Talassemiya Günüdür
00:00 08.05.2025
Bakıda "Azərbaycan-Türkiyə nəqliyyat və kommunikasiya əlaqələri haqqında elmi seminar keçirildi
17:50 07.05.2025
Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
Hamısı