16-18 fevral tarixində keçirilən Münhen Konfransı ABŞ-da seçki kampaniyasının qızışdığı, HƏMAS – İsrail münaqişəsinin dalana dirəndiyi, Azərbaycan və Ermənistan dövlətlərinin şərti sərhədində baş tutan insidentdən qısa bir müddət sonra baş tutacaq.
Hazırki gərgin situasiyada Münhen Konfransının əhəmiyyəti…
Münhen Təhlükəsizlik Konfransı (MSC) Almaniyanın Münhen şəhərində təhlükəsizlik məsələləri üzrə hər il keçirilən bir beynəlxalq konfransdır. 1963-cü ildə Wehrkundetagung (Müdafiə Konfransı) kimi təsis edilib və o vaxtdan beynəlxalq təhlükəsizlik və xarici siyasət sektorlarında ən mühüm toplantılardan birinə çevrilib.
Konfrans beynəlxalq ictimaiyyətin üzləşdiyi cari və potensial təhlükəsizlik çağırışlarına dair yüksək səviyyəli müzakirələr və debatlar üçün sağlam bir platforma təqdim edir. Burada siyasətçilər, ekspertlər, akademiklər və beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri fikir mübadiləsi aparmaq, təhlükəsizliklə bağlı müxtəlif məsələlər üzrə əməkdaşlığı inkişaf etdirmək imkanları qazanırlar.
Bu platforma enerji təhlükəsizliyi, terrorizmlə mübarizə və regional sabitlik kimi qarşılıqlı maraq doğuran sahələr üzrə ikitərəfli görüşlər və müzakirələr üçün imkanlar təklif edir, o cümlədən Rusiya qazından imtina fonunda bəzi Avropa dövlətlərinin qaz ehtiyaclarını ödəməkdə Azərbaycanın artan çəkisini göstərir.
Baş tutacaq konfransın bir digər önəmli tərəfi isə onun qeyri-rəsmi atmosferi və səmimi mühit ilə tanınmasıdır. Bu da özü ilə birlikdə ölkə rəhbərlərinin bir – birləri ilə qəliz məsələlərin müzakirəsini asanlaşdırır. Lakin eyni zamanda konfransda panel müzakirələri, plenar iclasların keçirilməsi də bunun ciddiliyindən xəbər verir.
Azərbaycanın konfransda iştirakı...
Azərbaycan Prezidenti bundan əvvəl konfransda 2023 – cü ildə Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan və Gürcüstanın keçmiş baş naziri İrakli Qaribaşvili ilə birlikdə iştirak edib. Burada konfrans çərçivəsində Ermənistan-Azərbaycan Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı panel müzakirələr və "Dağları aşmaq? Cənubi Qafqazda təhlükəsizliyin qurulması" mövzusunda plenar iclaslar keçirilib. Bu dəfə isə sadəcə fərqli olaraq Gürcüstanın prezidenti Salome Zorabişvili iştirak edəcək.
Ümumilikdə onu deyə bilərik ki, MSC beynəlxalq təhlükəsizlik siyasəti və strategiyalarının formalaşdırılması, xalqlar arasında dialoq və əməkdaşlığın təşviqi və bu gün dünyanın üzləşdiyi ən aktual təhlükəsizlik problemlərinin həlli üçün əsas zəmin rolunu oynayır. Gərginlik səngiməkdə davam etdikcə və müharibə qorxusu böyük göründüyündən, genişmiqyaslı hərbi əməliyyatların baş verməsinin qarşısını almaq üçün təcili diplomatik səylər zəruridir. Sözsüz ki, sərhəddə baş verən son insidentlə birlikdə sülh perspektivlərinə dəyən ziyan, bu konfrans fonunda yenidən bərpa edilə bilər.
Əkbər Novruz
