Dostoyevskinin kitabları başqa dünyalar üçün açardır.
Ednews böyük yazıçının ən maraqlı əsərləri haqqında məqaləni təqdim edir.
Bir çox yazıçını arxasınca sürükləyən Dostoyevskinin əsərlərini bir-birindən ayırmaq da çox çətindir. Onun kitabını oxumaq, tanımadığın bənzərsiz bir şəhərə girmək, müharibənin kölgəsinə şahid olmaq kimi bir şeydir. Müəllif psixoloji təhlilləri ilə oxucunu valeh etməyi bacarıb. Hər romanında oxucunu fərqli dünyalara daşıyan Dostoyevskinin ən çox oxunmalı 15 kitabını sizin üçün sıraladıq.
“İnsancıqlar”
Dostoyevskinin 24 yaşında yazdığı "İnsancıqlar" adlı kitabı yoxsulluq, dostluq, sənət sevgisi kimi mövzulardan bəhs edən bir romandır. Roman dövrün tənqidçiləri tərəfindən təriflənmiş və müəllifin ədəbi mühitə ulduz kimi daxil olmasına şərait yaratmışdır.
“Cinayət və cəza”
"Cinayət və cəza" romanı rus milli, mədəni, ictimai tarixinin mürəkkəb dövrlərindən birini əks etdirir. Bu elə bir dövr idi ki, Rusiya təhkimçilik hüququndan təzəcə azad olmuş və hələ özünün gələcək inkişaf yollarını dəqiq müəyyənləşdirməmişdi. Rusiya hansı yolla gedəcəkdi? O, Avropa kapitalist inkişaf yolunu seçəcək, yoxsa öz milli ənənələrinə əsaslanaraq yeni, Avropa xalqlarından fərqli bir yolla gedəcəkdi? Bu sualların dəqiq və birmənalı cavabı yox idi və 60-cı illər rus ədəbiyyatı bu məsələ haqqında dərindən düşünürdü. Dostoyevski Çernışevskidən fərqli olaraq Rusiyanın gələcək nicatını inqilabda və ədalətli sosial quruluşda, yəni sosializmdə deyil, xalqın, millətin rus pravoslav dininə tapınaraq mənəvi kamilləşmə yolunu seçməsində görürdü.
“Bəyaz gecələr”
Romanın baş qəhrəmanı – kimsəsiz və utancaq bir xəyalpərəstdir. Bəyaz gecələrin birində xəyalpərəst oğlan Nastya adlı bir qızla tanış olur, zaman keçdikcə ona vurulur. Amma Nastya ona dost və qardaş gözü ilə baxır. Qız ona özünün keçmiş monoton həyatından, ilk məhəbbətindən və sevdiyi insanın onu necə tərk etdiyindən danışır. Xəyalpərəst oğlan Nastyaya yardım edir, ona mənəvi dəstək olur. Oğlanın duyğularını layiqincə qiymətləndirməyə can atan Nastya bir gün onun sevgisinə cavab verməyi qərara alır. Lakin əvvəlki sevgilisi qayıdınca, qız dostunu tərk edir.
“Yeraltından qeydlər”
Xarakterin psixoloji analizini, onun ətrafındakı insan və hadisələrlə qarşıdurmalarını son dərəcə təbii və aydın şəkildə əsərində əks etdirən Dostoyevski, bu şəkildə yalnız öz dövrünün deyil, eyni zamanda günümüzün oxucusuna da xitab edə bilir. Dostoyevskinin əsərləri arasında xüsusi yeri olan “Yeraltından qeydlər”, xarakterin özü və xarici dünya ilə mübahisəsi kimi tanınır. Özünü zəif, heyvan kimi faydasız və faydasız hiss edən xarakter, digər insanları da düşüncəsiz, axmaq və yaşadıqları dünyadan xəbərsiz olaraq təsvir edir. O, bu insanlardan daha ağıllı və gözəl yaşamağa layiq olduğu halda qaranlıq yeraltında qalmağa və dünyaya ordan baxmağa məcburdur.
Sevinc Kamalova
.jpg)
