Fransa müstəmləkəçiliyinə qarşı mübarizə hazırda da bir çox regionda aktual olaraq qalır və bu mübarizə yalnız siyasi və iqtisadi sahələrdə deyil, eyni zamanda mədəniyyət və dil vasitəsilə həyata keçirilən assimilyasiya siyasətinə qarşı da yönəlmişdir. Bu barədə BMT-nin Nyu-Yorkdakı mənzil-qərargahında Bakı Təşəbbüs Qrupunun ev sahibliyi ilə keçirilən “Dekolonizasiya: Səssiz İnqilab” adlı beynəlxalq konfransda iştirak edən Qvadelupanın “Azadlığı Uğrunda Xalq İttifaqı Partiyası”nın baş katibin müavini Ali Meril “EDnews”un ABŞ bürosuna açıqlamasında danışıb.
Ali Meril çıxışında Fransa tərəfindən aparılan assimilyasiya siyasətinin Qvadelupa xalqının mədəni kimliyinə, dilinə və tarixi yaddaşına qarşı yönəldiyini vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, Fransa hökuməti uzun illərdir ki, yerli xalqları “Fransa milləti” adı altında assimilyasiya etməyə çalışır və bununla onların özünəməxsusluğunu sıradan çıxarmağa cəhd edir:
"Fransanın hökmranlığına qarşı üsyan etməyə davam edirik, çünki onlar bizi assimilyasiya yolu ilə inteqrasiya edib yox etmək istəyirlər. 1946-cı ildən bəri onlar bizim öz müqəddəratımızı təyin etmək, öz təşkilatlarımızı yaratmaq hüququmuzu inkar ediblər. Biz isə bu işğalçılara qarşı müqaviməti heç vaxt dayandırmamışıq.”
A.Meril həmçinin, Azərbaycan hökumətinə də öz təşəkkürünü bildirib. Onun sözlərinə görə, Bakı Təşəbbüs Qrupu ilə qurulan əməkdaşlıq, Qvadelupa xalqının haqq səsini beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırmaqda mühüm rol oynayır. Bu çərçivədə bir sıra müstəmləkə bölgələri – Kanar adaları, Maorilər, Korsika, Qviyana, Martinika, Boneyra və Sen-Martenlə birgə “Dekolonizasiya üzrə Beynəlxalq Fond” adlı təşəbbüs yaradılıb. Bu fond 2023-cü ilin iyul ayında Kanakidə rəsmi olaraq təsis edilib və məqsədi müstəmləkə altında olan xalqların birliyini gücləndirmək və onların azadlıq mübarizəsinə dəstək verməkdir.
Qvadelupa ilə BTQ arasında 2025-ci ilin mart ayında imzalanan Anlaşma Memorandumu isə bu əməkdaşlığı daha da dərinləşdirib. Merilin sözlərinə görə, yeni əməkdaşlıq çərçivəsində dekolonizasiya istiqamətində birgə fəaliyyət planları hazırlanıb və beynəlxalq platformalarda daha güclü təmsil olunmaq üçün mühüm addımlar atılıb. Bu addımlar təkcə Qvadelupanın deyil, bütövlükdə müstəmləkə altında olan xalqların hüquq və azadlıqlarını müdafiə etmək üçün geniş imkanlar açır.
Ali Merilin bu açıqlamaları, eyni zamanda müasir dövrdə kolonial irsin tam aradan qalxmadığını və bir çox xalqların hələ də öz milli kimlikləri və hüquqları uğrunda mübarizə apardığını göstərir. Bu mübarizənin bir hissəsi kimi, beynəlxalq həmrəyliyin və təşəbbüslərin rolu getdikcə daha da önəm qazanır. Azərbaycanın bu sahədə göstərdiyi təşəbbüskarlıq isə postkolonial dünyada yeni bir mərhələnin başlanğıcı kimi dəyərləndirilə bilər.
Mədinə Məmmədova//EDnews
