Hal-hazırda velosiped istifadəçilərinin sayına görə Hollandiya dünyanın ən öndə gedən ölkələrindən biridir. Hollandiyanın velosiped ölkəsinə çevrilməsinin Birinci Dünya Müharibəsi ilə başlayan, siyasət, iqtisadiyyat, uşaq ölümləri ilə formalaşan bir hekayəsi var.

Hollandiya, Danimarka ilə birlikdə Avropada velosiped və velosiped yollarının ən çox yayıldığı iki ölkədən biridir. Ancaq Hollandiyanın velosiped ölkəsinə çevrilməsinin arxa planı var. Beləliklə, həmin hekayəni sizə təqdim edirik.

1. 1900-ci illərin ilk yarısında hər şey avtomobillər üçün idi.

Hollandiya dünya müharibələrində bitərəf qalan ölkələrdən biri idi. Ancaq bu Hitlerin 1940-cı ildə Hollandiyanı işğal etməsindən qorumamışdı. Hitler onları da alman irqinin bir hissəsi hesab edirdi. Müharibə bütün şəhərlərin dağılmasına səbəb olmuşdu. Həmin şəhərlər yenidən inşa ediləndə isə, hələ ki velosiped sürmək üçün lazımlı şəraitdən əsər-əlamət yox idi.

2. Xalq zənginləşdikçə maşın sayı artırdı.

İkinci Dünya mühairbəsindən sonra əksər Qərbi Avropa ölkələri kimi Hollandiya da iqtisadi olaraq sürətlə böyüyürdü. Xalqın varlanması da avtomobil sayında dramatik artışa səbəb olmuşdu.

3. 50-ci illərin sonunda şəhərlərdə sıxlıq yaranmışdı.

Həmin illərdə Hollandiyanın böyük şəhərləri artıq avtomobil yükünü daşıya bilmirdi.

4. Parkları qarajlar əvəz etməyə başlamışdı.

Şəhərlər müharibədən öncəki sxemə görə yenidən inşa edildiyi üçün binalar, yaşıl parklar dağıdılaraq maşınlar üçün qaraj və dayanacaqlara çevrilirdi.

5. Avtomobil qəzaları.

Avtomobil qəzalarından hər il minlərlə adam ölürdü. 1972-ci ildə bu rəqən üç mini aşmışdı.

6. Uşaq ölümləri.

1973-cü ildə qəzalarda ölənlərin çoxu uşaq idi. Küçədə oynayan uşaqlar avtomobil qəzalarına qurban gedirdi.

7. Xalq üsyan edir!

Bu ölümlər Stop de Kindermood (Uşaq ölümlərini dayandırın) adlı hərəkatın yaranmasına səbəb olur. Hollandlar uşaq ölümlərinə etməyə başlayır.

8. Neft böhranı velosipedin yolunu açır.

1973-cü ildə Hollandiyanı da təsiri altına alan neft böhranı hökümətin “kəmər sıxması”na səbəb olur. Dövlət insanları avtomobillərdən daha az istifadə etməyə təşviq edir.

9. Bazar günləri maşınlara qadağa!

1973-cü ilin noyabrından 1974-cü ilin yanvarına qədər bazar günləri avtomobildən istifadə etmək qadağan olunur. Xalq bazar günləri məcbur velosipedə yönəlir.

10. Velosiped yollarının yaranması.

Lahey və Tilburq velosiped yollarının salındığı ilk şəhərlər olmuşdu. Velosiped yolları velosipeddən istifadəçilərinin sayını da artırır.

Hollandiya velosiped istifadəsində bir çox ilklərə də imza atıb. Bunlardan biri 2011-ci ildə açılışı olan Hovenring dairəvi velosiped yoludur. Amsterdam, Utrecht, Gröningen və Zwolle şəhərləri artıq velosipedin ilk planda olduğu şəhərlərə çevrilib. Hollandiyada şəhər mərkəzləri xaricində altı min kilometr velosiped yolu var.

"pahoo.az"