Eurasia Diary Meksikanın Azərbaycandakı səfiri Rodriqo Labardini ilə müsahibəni təqdim edir.
- Cənab səfir, xahiş edirəm deyərdiniz, bu gün ölkələrimiz arasında iqtisadi əlaqələr necə qurulub?
Rodriqo Labardini: Ölkələrimiz arasındakı iqtisadi qarşılıqlı əlaqələrdən danışarkən əminliklə deyə bilərəm ki, hər şey öz qaydasında, yaxşı gedir. Əlbəttə tam olaraq arzuladığımız kimi deyil, amma yenə də hər şey qənaətbəxşdir. İki ölkə arasındakı ticarət, sizə bir neçə dəqiqə sonra qrafikimizi göstərəcəyəm, burada, Azərbaycanda səfirlik qurulduqdan sonra çox artdı.
2008 və 2009-cu illərdə Meksikanın Bakıda səfirliyi açıldıqda kəskin sıçrayışın olduğu aydın göründü. 2019-cu ildə rekord həddə, 52,4 milyona çatdı. 1992-ci ildə, 2014-cü ildə orta illik göstərici 2,2 milyon idi. O vaxtdan bəri, qrafik o qədər böyüdü ki, 2019-cu ildə 52.4 milyon dollara çatdı.
2020-ci ildə ticarət intensiv, inamlı şəkildə artdı. Azərbaycanın apardığı statistikaya görə 9 milyonluq dollara çatıb. Hələ yanvar və fevral aylarında ölkələrimiz arasında ticarət uğurlu olub, ancaq mart ayında koronavirus pandemiyası səbəbindən azalma müşahidə olunub. Lakin bir daha vurğulamaq istərdim ki, belə bir çətin dövrdə, pandemiyada belə, son 2019-dan əvvəlki ilin cədvəlində hələ də aydın görünən 50.1 milyon dollar səviyyəsinə çatıb. 2020-ci ildə cüzi bir geriləmə oldu, amma keçən illərlə müqayisədə 2020-ci ilin göstəricilərindən daha yüksək olduğunu əminliklə deyə bilərəm.
Bu, hər şeyin həqiqətən yaxşı getdiyini göstərir, məsələn, keçən il ölkələrimizin ticarət məsələlərində böyük iqtisadi potensial nümayiş etdirdiyi bəzi məhsullar var. Artıq daha öncəki reportajda sizə demişdim ki, Azərbaycana gələn neft sənayesi üçün istifadə olunan neft borularının 9-13% -i Meksikadan gəlir. Meksika ildə 5 milyona yaxın avtomobil istehsal edir ki, bunlardan da 2016-cı ildə Azərbaycan yalnız 5 ədəd idxal etmişdi, 2017-ci ildə 127-si Azərbaycana, 2019-cu ildə 550-ə qədər idxal edilmiş və onların sayı hər il iki dəfə artır.
2020-ci ildə, pandemiyaya baxmayaraq, böyümə nəinki artdı, həm də ikiqat artdı, çətin bir dövrdə bir ildə üç dəfə artaraq təxminən 1500-ə çatdı. Beləliklə, bu bir daha ikitərəfli ticarət əlaqələrinin gücünü göstərir. Cənab Labardini, Meksikanın neft sənayesi üçün əsas elektrik cihazları, borular və müxtəlif avadanlıqlar istehsalçısı, pivə və digər qida məhsullarının ən böyük ixracatçılarından biri olduğunu da qeyd etdi.
Tekilaya gəldikdə isə, COVID-19-a baxmayaraq, tekila ticarəti əvvəlki illərə nisbətən daha yüksəkdir və koronavirus pandemiyası ilə əlaqəli çətinliklərə baxmayaraq potensial bir bazarın olduğu açıq şəkildə görünür.
- Xahiş edirəm, pandemiya dövründə həyata keçirə bildiyiniz layihələrdən danışın. Həmçinin, həyata keçirməyi planlaşdırdığınız yeni layihələrdən də danışaq.
Rodriqo Labardini: Keçən 2020-ci il hər kəs üçün çətin oldu, pandemiya gözlərimizi çox açdı. Səhvlər ili, problemlərə yeni həll yolları tapmaq üçün səylər göstərilən bir il idi. Öz sağlamlığınızın qayğısına qalmağınız vacibdir. Birinci dalğa bitəndə, ən pis şeyin geridə qaldığına qərar verdik, koronavirus pandemiyasının ikinci dalğası ilə qarşılaşdıq.
Vacib amil, koronavirusa yoluxmamaq üçün sosial məsafəni, məcburi maska taxılmasını və gigiyenaya riayət etmək idi. Ancaq müasir həyat dayanmır və müasir reallıqlar insanlardan daha çox toparlanma və müəyyən çətinliklərə uyğunlaşmağı tələb edir. Nümunə olaraq Meksika və Azərbaycan parlamentləri arasında virtual görüşdən bəhs etmək istərdim ki, bu da özlüyündə gözlənilməz bir başlanğıcdır.
Mədəniyyəti nümayiş etdirəcək və izah edəcək filmlər, şəkillər və fotoşəkillər təqdim etməli idik. Bu dəfə bunu onlayn olaraq və çox uğurla etdik. Əvvəllər ZUM və Skype kimi platformalar vasitəsilə bir şeyin ötürülməsinin və ya göstərilməsinin necə mümkün olacağını təsəvvür edə bilmirdiksə, indiki vəziyyətdə bu tip platformalara artıq öyrəşdiyimizi demək olar.
Keçən il bir neçə filmi təqdim edə bildik, bunlardan biri “Qütb ayısı” adlanır. Füsunkar süjet, heyrətamiz ssenari. Ən təəccüblüsü bu filmin başqa bir texnikadan istifadə etmədən, sadə bir mobil telefondan istifadə edilməklə çəkilməsidir.
Bundan əlavə, başqa bir diqqət çəkən məqam 8 Meksikalı sənətçi, bir orkestr, gitara, marimba və fortepianonun iştirak etdiyi Milli Meksika Günü idi. Bu beynəlxalq tədbir ilk dəfə COVID-19 pandemiyası səbəbindən onlayn təqdim olunmasına baxmayaraq çox yüksək səviyyədə keçirildi. Ən azı 450 nəfərin izlədiyi möhtəşəm bir tamaşa göstərməyi bacardıq, özü də çox yaxşıdır.
25 Noyabrda gender problemi ilə bağlı tədbir təşkil etdik. Bu cür tədbirləri hər ayın 25-də qadın hüquqlarının qorunmasına dəstək olaraq, qadınların, qızların hüquqlarını şiddətə qarşı qorumaq üçün beynəlxalq günü qeyd etməyə planlaşdırırıq. Pandemiyanın davam etmə ehtimalı olmasına baxmayaraq, həyatın qarşımıza çıxardığı yeni reallıqlardan geri qalmamalı, əksinə onlarla ayaqlaşmalıyıq.
- Meksikanın Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı mövqeyi necədir?
Rodriqo Labardini: Meksika münaqişənin sülh yolu ilə həllini dəstəkləyir və bu çox vacibdir. Minsk Qrupunun fəaliyyətini dəstəkləyirik, bu mövzuda işləyirlər, lakin daha fəal işləmələri lazımdır. Minsk qrupu həmsədrlərini bütövlükdə dəstəkləyirik. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrini xatırlamaq vacibdir, bunlar qeyd-şərtsiz həyata keçirilməli, beynəlxalq hüquqa riayət edilməlidir, bunlardan biri də şübhəsiz ki, dövlətin ərazi bütövlüyünün qorunmasıdır. Hadisələri yaxından izləyirik və mümkün qədər dəstək verməyə davam edirik.
- Bəs təhsil? Pandemiya dövründə azərbaycanlı tələbələr təhsilə davam etmək üçün Meksikaya qayıda bilərmi?
Rodriqo Labardini: Kimsə Meksikaya getmək istəsə və COVID-19 ilə bağlı məhdudiyyətlər səbəbiylə icazə verilsə, ilk növbədə məlumat üçün səfirliklə əlaqə qursun, çünki dünyada hər gün nəsə dəyişir. Sizi yanımızda görməkdən hər zaman şad olarıq və hər zaman kömək etməyə hazırıq.
Daha ətraflı videoda:
Cəmilə Çebotareva
