Hər döyüş yoldaşını itirdikdən, hər vətən torpağı azad edildikdən sonra yanaqlarına damcılayan yaş dənələri, sanki qazinin gözlərinə əbədi həkk olunur. Qazi sanki yoldaşlarını dəfn etdiyi vətən torpağını ruhu və qəlbindən savayı həm də gözlərində gəzdirir. Ona görə hər qazinin gözü vətənə baxan gözdür, mübarək vətənin özüdür.
Belə qazilərimizdən biri Aprel döyüşləri və Vətən Müharibəsi iştirakçısı, Silahlı Qüvvələrimiz giziri Ziya Ağahüseynovdur. Ziya qazi olmaqla yanaşı, həm də şəhid qardaşıdır. EDNews.net Anım Günündə Fizuli uğrunda döyüşlərdə yaralanan, qardaşını Qubadlıda vətən yolunda qurban verən gizir Ziya Ağahüseynovla müsahibəni təqdim edir:
- Özünüzü oxucularımız üçün təqdim edəsiniz...
- Mən, Ağahüseynli Ziya Əliyar oğlu, 1992-ci ildə Cəlilabad rayonunda anadan olmuşam. 2010-cu ildən əsgər kimi ordu sıralarına çağırılmışam, sonra çavuş, sonra isə gizir rütbəsi almışam və 11 ildir Silahlı Qüvvələrimizdə xidmət edirəm. Aprel döyüşləri və Vətən müharibəsində iştirak etmişəm və hər iksində yaralanmışam. Hazırda orduda xidmətimi davam etdirirəm.
- Bu gün Vətən müharibəsinin başlamasından düz bir il keçir. Bu bir ildə bütün Azərbaycan xalqının, xüsusilə müharibə iştirakçılarının həyatında ciddi dəyişikliklər müşahidə edilib. Sizin həyatınızda bu bir ildə nələr dəyişdi? Keçən ilə dönüb baxanda nələri itirmisiz və nələri qazanmısız?
-Bu bir ildə itirdiklərimiz çox olsa da, qazandıqlarımız ondan da çox oldu. Mənim öz doğma qardaşım Qubadlı istiqamətində gedən döyüşlərdə şəhid oldu. Döyüş yoldaşlarım, bölmə yoldaşlarım, illərdir birgə xidmət etdiyim, dostluq etdiyim, sirrimi böldüyüm yoldaşlarım şəhid oldu. Onların hər birinin ailələri qarşısında baş əyirəm. Döyüş yoldaşlarımızın arasında da sağlamlığını, ayağını, qolunu itirənlər çox oldu. Lakin bütün bunlara rəğmən biz 30 illik həsrətə son qoyduq və ən böyük qazancımız işğaldan azad edilən vətən torpağı oldu.
- Mən sizinlə birlikdə 2020-ci ilin 26 sentyabr gününə qayıtmaq istərdim. O gün bütün hərbi hissələrimizdə döyüş əhval-ruhiyyəsi hiss olunurdu. 21 və 25 sentyabr tarixlərində atəşkəs pozulmuş və ordumuz şəhid vermişdi. Bəzi hərbi hissələrdən çıxışlar başlamışdı. Sizin hərbi hissənizdə vəziyyət necə idi? O günü necə xatırlayırsız?
- Biz hərbçi olaraq ayın tarixindən asılı olmayaraq hər an döyüş əhval-ruhiyyəsində və döyüşə hazır vəziyyətdə oluruq. Həmin gün normal iş günü idi, hər kəs xidməti ilə məşğul idi. Axşama yaxın xəbər gəldi ki, düşmən yenə təmas xəttində təxribata cəhd edib və qoşun bölmələrimiz təxribatın qarşısını almaq üçün əks-əməliyyata başlayıb. Biz əməliyyata 27 sentyabr, səhər radələrində başladı.
- Sizi, sizin taboru ilk olaraq hansı istiqamətə göndərdilər?
- İlk olaraq Fizulinin Qaraxanbəyli istiqamətinə hərəkət etdik. Ayın 27-dən aktiv döyüşlərə girdik. Bu istiqamətdə şiddətli döyüşlər gedirdi və 30 illik müdafiə istehkamları, müdafiə xəttiləri ordumuz tərəfindən yarılmağa başlandı. Beton maneələr, bunkerlər və s. bizə çox çətinliklər yaratsa da, biz bunu bacardıq və bir-bir düşmən postlarını, mövqeləri ələ keçirməyə başladıq.
- Qaraxanbəylidən sonra sizi hara göndərdilər? Əsas hədəf kimi hara göstərilirdi?
- Bizə əmr gəlmişdi ki, Fizulinin şəhər mərkəzi götürülməlidir. Və digər qoşun bölmələri ilə birlikdə bizim tabor Fizuli şəhəri uğrunda irəli atıldı. Məntəqə-məntəqə, kənd-kənd alaraq irəlilədik. Tək bizim taborun 33 şəhidi və 90-a yaxın qazisi oldu. Çox itki verməyimizə səbəbsə açıq döyüşlərə girməyimiz idi. Çünki bizim işimiz düşmənin mühəndis maneələrini yarıb, arxadan gələn bölmələrə yol açmaq idi. Buna görə də yoldaşlarımız çoxu güllə və qəlpə yaralarından şəhid oldu. Öz tabor komandirimiz belə yaralanaraq qazi oldu.
- Müharibədə müşahidə etdiyiniz hansı məqamlar var ki, onları heç vaxt unuda bilməyəcəksiz?
- Çox şey deyə bilərəm, lakin əksəriyyəti hərbi sirdir. Amma mənim üçün unudulmaz olan məqam komandir və əsgərlərin şücaətidir. Mən 11 ildir xidmətdəyəm və çox mərd, cəsur əsgərlər görmüşəm, onlara komandirlik etmişəm. Ancaq ağlıma belə gəlməzdi ki, döyüş təcrübəsi olmayan əsgərlər belə, igidlik göstərə bilər. Müharibə bir daha sübuta yetirdi ki, əgər komandir qorxmursa, əsgər də döyüşdən qorxmur. Qəribə bir doğmalıq və intizam var idi. Əsgərlər öz komandirlərinə güvənir və inamla ardınca irəliləyirdi. Bunu heç vaxt unuda bilmərəm.
Səfərbərlikdən gələn yoldaşlar da bizə çox dəstək olurdular, onların da şücaətləri danılmazdır. Məsələn, səfərbərlikdən gələn, ehtiyatda olan baş leytenant İlkin Rzaquluyev var idi. 6 nəfərlik bir manqa ilə Fizulidə “karyer” deyilən ərazini ələ keçirmişdilər. Orada düşmən yaxşı mövqe tutmuşdu və geri çəkilmirdi, lakin 6 nəfərlik bu manqa bizim hərbi hissə komandirimiz Rəşad Salmanovun rəhbərliyi ilə düşmənin içinə sızıb karyeri ala bilmişdi. Yenə Fizulidə İlandağ adlanan bir strateji yüksəklik var idi. Ermənilər oranı alınmaz qala hesab edirdilər. Çox çətin olsa da bizim tabor İlandağı düşməndən təmizləyə bildi.
- Sizcə, bu uğurların əsas səbəbi nə idi?
- Qələbənin sirri komandirlərdə, onların döyüş bacarığındadır. Təsəvvür edin, hərbi hissə komandirindən manqa komandirinə qədər hər bir komandir öz tabeliyində olan şəxsi heyətə belə bir təlimatı verir: “Mən şəhid olsam, bir salavat çək və döyüşə davam et, irəlilə. Geriyə baxma, mənim üçün vaxt itirmə!” Məncə, qələbənin sirri bu komandada, təlimatda idi.
- Ayın neçəsi və necə yaralandınız? Yaralananda ölüm qorxusunu hiss etdinizmi?
- Təbii, hər kəsin qəlbində az və ya çox dərəcə ölüm qorxusu olur. Lakin bizim içimizdəki düşmənə nifrət hissi ölüm qorxusunu məğlub edirdi. Yaralanmağa gələndə Fizuli istiqamətində bir kanal var idi. Şəxsi heyəti o kanaldan keçirməli idik. Qruplara bölündük və mən də gözətçi kimi bölüyün uşaqlarını oradan keçirməyə başladım. Hər kəs keçəndən sonra dedilər ki, kəşfiyyat qrupu gəlir, onları da keçirmək istəyəndə düşmən həmin istiqaməti vurmağa başladı. Bu anda düşmən tankından açılan atəş 2 metr yaxınlığıma düşdü. Xoşbəxtlikdən arxa tərəfə düşdü və mən sığınacaq tərəfə tullanan zaman ayağıma 7 qəlpə dəydi və yıxılanda boyun fəqərələrim zədələndi. Əvvəlcə, heç yaralandığımı hiss eləmədim, sonra ayağımdan qan axdığını gördüm, lakin bildirməməyə çalışdım. Çünki döyüşdə yaralanmaq o deməkdir ki, döyüş yoldaşlarını qoyub hospitala yollanırsan. Mən də bunu istəmirdim. Heç birimiz istəmirdik. Çünki hər kəsin arzusu Şuşaya daxil olmaq idi. Heç kim bu arzusuna çatmamış hospitala getmək, döyüşdən uzaqlaşmaq istəmirdi. Qısası, qalxdım, dedim heç nə olmayıb, 10-15 metr getdikdən sonra əsgərim ayağımdakı qan izini görüb dedi ki, komandir sən yaralanmısan. Dedim, yox, yaxşıyam, qan şəhidlərin qanıdır, üstümə bulaşıb. Bu anda bizim taborun kəşfiyyat rəisinin müavini var idi, Səmid müəllim, Allah ona rəhmət eləsin, sonra şəhid oldu... Məni çağırdı yanına. Acıqlandı ki, bu nə deməkdir, sən yaralanmısan, amma heç kimə demirsən. Dərhal hospitala getməlisən. İstəməsəm də komandirə etiraz edə bilməzdim. Beləliklə, Əhmədbəyli hospitalına yollandım. Buradan həkimlərimizə təşəkkür edirəm, gecə-gündüz xidmətimizdə durdular, bizi sağaltdılar.
- Bəs qardaşınız necə şəhid oldu? O sizinlə eyni istiqamətdə döyüşürdü, yoxsa, başqa istiqamətdə idi?
- Qardaşım, əsgər idi. Onlar döyüşə Beyləqan istiqamətindən girmişdilər və Qubadlıya qədər irəlilədilər. Onunla müntəzəm danışır, məsləhətlər verirdim. Güman edirdim ki, hospitaldan döyüşə, qardaşımın, döyüş yoldaşlarımın yanına qayıdacam. Lakin yeriyə bilmirdim və ərizə yazsam da məni hospitaldan döyüşə göndərmədilər. Mən də müalicəm bitdikdən sonra evə, kəndə qayıtdım. Oktyabrın 19-da mən artıq kənddə idim, qardaşımın sonuncu zəngi də həmin gün oldu. Məndən soruşdu ki, kəndə şəhid cənazəsi gəlibmi? Dedim yox. Qayıtdı ki, Allah qoysa, kənddən birinci şəhid özüm olacam. Bir gün sonra icra nümayəndəsi məni çağırdı və qardaşımın şəhid xəbərini çatdırdı. Təsəvvür edin, həmin gün atam evdə mənim üçün qurban kəsmək istəyirdi ki, oğlum çox şükür sağ-salamat döyüşdən gəlib. Nə biləydi ki, kiçik oğlu vətən uğrunda şəhid olub.
- Allah rəhmət eləsin.
- Sağ olun, Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin.
- Müharibədən bir il keçməsinə baxmayaraq bəzi qazilərimiz bir çox problemlərlə bağlı dövlət qurumlarına müraciət edir, müxtəlif məsələlərdən narazılıq edir, şikayətlənirlər. Sizin bir qazi və şəhid ailəsi olaraq nəsə narazılığınız, probleminiz və ya şikayətiniz varmı?
- Xeyr, yoxdur. Şəxsən mənə və ailəmə dövlət tərəfindən bir çox yardımlar olunub. Mən döyüşdə yaralanmışam və dövlət hesabına müalicə almışam. Düşünürəm ki, bəzi problemlər də qısa zamanda həll olunacaq. Və ümumiyyətlə, mənim şəxsi fikrimdir ki, müharibədən çıxan bir dövlətdən çox şey tələb etmək doğru deyil. Bu gün dövlət əlindən gələni edir. Lakin nəzərə almaq lazımdır ki, yükü ağırdır, şəhid ailələrinə sosial yardımlar edilir, Qarabağ yenidən qurulur, yaralı qazilərimizin müalicəsi həyata keçirilir. Bütün bunlarla birlikdə edilməyən, çatdırılmayan bəzi məsələlər də ola bilər. Lakin səbirli olmaq lazımdır.
Nicat İsmayılov
