Trampın, yoxsa Baydenin vədləri qalib gələcək? - Amerikalı analitik Şərh edir ÖZƏL

Müsahibələr 11:45 04.10.2023

ABŞ-ın keçmiş lideri Donald Tramp ABŞ-ı potensial Üçüncü Dünya Müharibəsindən kənarda saxlamağa söz verərək, belə bir münaqişənin dünyanın “məhv edilməsi” ilə təhdid edəcəyini vurğulayıb. Bununla belə, ABŞ prezidenti Co Bayden demokrat həmkarları arasında ən uyğun namizəd olduğuna inandığını bildirib. "Düşünürəm ki, Tramp qalib gəlməli olduğu qənaətinə gəlib. Və onlar bütün dayanacaqları aradan qaldıracaqlar", deyə Bayden öz şərhində bildirib.

Donald Tramp prezidentliyi dövründə Amerikanı III Dünya Müharibəsindən kənarda saxlamaq iddiasını dəstəkləmək üçün hansı konkret işlər həyata keçirib? Prezident Co Bayden hansı üsullarla Trampı məğlub etmək üçün ən yaxşı namizəd olduğunu iddia edir və o, Trampın xarici siyasətə yanaşmasında qəbul edilən çatışmazlıqları necə aradan qaldırmağı planlaşdırır? Hər iki namizədin Amerika və dünya ölkələrinin əhəmiyyəti üçün hansı rolları ola bilər?

ABŞ-da yaşayan ekspert, milli təhlükəsizlik üzrə analitik və hüquqşünas İrina Tsukerman Ednews vasitəsilə bütün bu suallara aydınlıq gətirdi.

photo_613198.jpg

Ekspertin sözlərinə görə, III Dünya Müharibəsi təhdidi, hər dəfə istifadə olunduqda, hiperbollaşdırılmış ritorik çiçəklənmədir, çünki biz onsuzda müharibələrin olduğu bir dövrdə yaşayırıq. Artıq I və II Dünya Müharibəsi zamanı gördüyümüz ölümcül döyüşlərdə iştirak edən milyonlarla döyüşçü və mülki vətəndaşla baş verən ümumi yanğınlar demək deyil:

“Əvəzində, bu gün müharibələr hibrid hadisələrdir. Aşınma, atışmalar, kiberhücumlar və kütləvi itkilərin qarşısını almağa kömək edən daha dəqiq silahlardır. Qırğınlar və ölümcül hücumlar tamamilə aradan qaldırılmasa da, müdafiə ümumiyyətlə müharibənin insan xərclərini milyonlarla minlərlə insanla məhdudlaşdıran bir nöqtəyə çatmışdır”.
İ.Tsukerman deyir ki, Tramp ümumilikdə şişirtməyə meyllidir, ona görə də onun həm təhlükənin təbiəti, həm də öz nailiyyətləri ilə mütənasiblikdən kənara çıxması təəccüblü deyil:

“Lakin onun siyasətinin hərbi təhlükə ehtimalını həqiqətən məhdudlaşdırdığı iki konkret hal var. Konkret olaraq, onun “Şimal axını II”yə sanksiya tətbiq etməyə hazır olması onun prezidentliyi dövründə Rusiyanı Ukraynadan kənarda saxladı; və onun İranın ən mühüm terror təşkilatçılarından biri olan Qasım Süleymanı məhv etməsi İslam Respublikasının əl-qolunu bağladı və onun effektivliyini azaldı. Eynilə, İrana qarşı tətbiq edilən sərt sanksiyalar terrorizm və digər döyüşkən regional fəaliyyətlər üçün ayrılan vəsaitin miqdarını məhdudlaşdırdı, baxmayaraq ki, o, İranın və ya onun etibarlı şəxslərinin regional işlərə qarışmasının qarşısını tam ala bilmədi. Buna baxmayaraq, İran təxribatlarda iştirakını heç vaxt dayandırmayıb və Süleymaninin ölümünə görə qisas almaq üçün ABŞ vətəndaşlarını və sakinlərini oğurlamağa və ya onlara sui-qəsd etməyə cəhd edib.

Onun sözlərinə görə, digər tərəfdən Bayden iddia edir ki, o, İranla nüvə sazişi üzrə yenidən əlaqə qurmaqla və Trampın çalışdığı hərbi yardımla Ukraynaya gərginlik və zorakılıq alovlarının qarşısını almağa çalışmış daha rasional və proqnozlaşdırıla bilən bir aktyor olub. Respublikaçıların bunu inkar etməsinə nail olmaq və beləliklə, Rusiyanın Ukrayna ərazisinə daimi giriş əldə etməsinə və mövcud olduğundan daha çox insanı öldürməsinə mane olmaq:

“Bununla belə, əslində Bayden səmimi deyil, çünki İranın və onun etibarlı şəxslərinin zorakı fəaliyyəti ABŞ-ın Bayden dövründə sanksiyaları aradan qaldırmasından sonra artıb və İran Yaxın Şərqdə nüvə yarışına başlaya biləcək nüvə silahına sahib olmağa həmişəkindən daha yaxındır. Əgər Bayden Ukraynanı əvvəllər silahlamağa razılaşsa, “Şimal axını II”dən sanksiyaları götürməsə, Rusiyaya qarşı qabaqlayıcı sanksiyalar tətbiq etsəydi və “kiçik müdaxiləyə” dözəcəyinə dair bəyanatlar verməsəydi, Ukraynadakı müharibə heç vaxt başlamazdı. Nəzərə alsaq ki, Putin Zelenskini kukla rejimlə əvəz etmək üçün qısa bir müharibə planlaşlamışdı. Baydenin Ukraynadakı müharibəni İsrail və Səudiyyəlilər arasında sülh razılaşması cəhdinə bağlamaq kimi diplomatik sövdələşmələrdəki səyləri indiyə qədər nəticəsiz qalıb, yalnız bütün tərəflərin nəticələrini hesaba qatan bəyanatları var”.

Amerikalı ekspert hesab edir ki, üstəlik, Baydenin müşahidəsi ilə bütün dünyada münaqişələr - müxtəlif Afrika çevrilişlərindən və həll olunmamış vətəndaş müharibələri və gərginliklərdən, məsələn, Efiopiyadakı müxtəlif qarşıdurmalar və Sudandakı müharibədən tutmuş, Balkanlarda artan gərginliyə qədər geniş yayılıb. ABŞ Çinin qonşularına qarşı getdikcə daha açıq hərbi təhdidlərinə dayana bilmir:

"Trampın gözlənilməzliyinə, öhdəliyinin olmamasına və müxtəlif xarici siyasi hadisələri və aktyorlarına qarşı çox vaxt məlumatsız şəxsi mövqeyinə baxmayaraq, onun administrasiyası birtərəfli hərəkət etsə də və hər zaman koordinasiyaya malik olmasa belə, çəkindirmə və zorakılığın qarşısını almaqda Baydendən daha yaxşı idi”.

O qeyd edib ki, Tramp şəxsən təcridçi hesab edilsə də, Bayden də nişanlanmanın tərəfdarı hesab edilsə də, əslində hər iki administrasiyada ABŞ-ın müharibədəki rolu ilə bağlı uzunmüddətli strateji baxış yoxdur və onların siyasəti günün tələblərinə əsasən mürtəce olub:

“Bəzi böyük fərqlərə baxmayaraq, bu iki administrasiya xarici siyasətdə inanmaq istədikləri qədər də bir-birindən uzaq deyil. ABŞ-ın hələ də böyük beynəlxalq təhdidlərə və xarici siyasətdə irəliləyişlərə qarşı liderlik edəcəyi, pozulmuş əlaqələri və öz reputasiyasını bərpa edəcəyi hesab edilsə də, ABŞ-a Tramp və ya Baydenlə əlaqələri olmayan yeni liderlik lazımdır. Keçmiş xarici siyasət səhvlərindən dərs çıxaran və Vaşinqton köpüyündən kənarda daha uzunmüddətli, praqmatik və məlumatlı münasibəti mənimsəmək üçün daxili institutlarında islahatlar apararkən, nəticədə hər iki administrasiyanın qəbul etdiyi uğursuz ideyaları formalaşdırdı”, - deyə Tsukermen yekunda vurğulayıb.


Ülviyyə Şahin

"Müharibələrin olması dünyada beynəlxalq sülhün işləməməsidir" MÜSAHİBƏ

Xəbər xətti

Rəsmi Moskva Trampın sözlərinə reaksiya verdi : "Sülh istəyirsənsə..."
09:13 07.11.2024
Bayden və Harris Trampı Təbrik Etdi
09:03 07.11.2024
İndoneziyada Vulkan Püskürdü 10 Ölü Var
18:23 06.11.2024
Mətbuat Şurası və BDU COP29 ərəfəsində Azərbaycana qarşı informasiya hücumlarının məqsədlərinə dair dəyirmi masa keçirib
17:58 06.11.2024
Ursula von der Leyenin COP29 demarşı – Avropa İttifaqı iqlim problemlərini prioritet saymır - Təhlil
17:42 06.11.2024
"Müharibələrin olması dünyada beynəlxalq sülhün işləməməsidir" MÜSAHİBƏ
15:57 06.11.2024
İlham Əliyev Donald Trampı Təbrik Etdi
15:46 06.11.2024
COP29 tədbirində iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə nüvə enerjisi diqqət mərkəzində olacaq
15:10 06.11.2024
8 Noyabr - Zəfər Günü ilə əlaqədar bir neçə mərkəzi yolda hərəkət məhdudlaşdırılacaq
14:46 06.11.2024
Dini Liderlərin Qlobal Sammitinin Bakı Bəyannaməsi qəbul edilib
12:24 06.11.2024
Tramp 270 həddini keçdi: ABŞ-ın 47-ci prezidenti seçildi Yenilənib
11:58 06.11.2024
Netanyahu Müdafiə Nazirini Qovdu
11:28 06.11.2024
Senatdan Trampa Şad Xəbər
10:44 06.11.2024
"Bakı ilə birbaşa danışıqlar aparmaq daha məqsədəuyğundur" Erməni nazir
17:29 05.11.2024
Putin və Makron Bakıya Gəlməyəcək
16:26 05.11.2024
Baş Nazir Dini Liderlərin Qlobal Sammitinin iştirakçıları ilə görüşüb
15:53 05.11.2024
"Biz Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşması üçün hər şeyi edirik"
15:31 05.11.2024
"İqlimlə hər kəs məşğul olmasa, iqlim hər kəslə məşğul olacaq" MÜSAHİBƏ
15:07 05.11.2024
Aİ xəbərdarlıq etdi:- III Dünya müharibəsi təhlükəsi artıb
14:47 05.11.2024
COP29-un tədbirlər proqramı açıqlandı
14:40 05.11.2024
“Maya Sandu ölkəsinin prezidenti deyil"- Rəsmi Moskva
13:17 05.11.2024
"AzPulMat" cərimələndi
10:49 05.11.2024
“S&P”Azərbaycanda bank risklərini qiymətləndirdi
15:35 04.11.2024
Azərbaycan və İran hərbi gəmiləri birgə təlim keçirib
15:15 04.11.2024
BRİCS olmasa.... Rusiya PA Rəhbərinin Müavini
14:39 04.11.2024
Hindistan Ermənistanı Niyə Silahlandırır? Ekspert Rəyi
11:51 04.11.2024
Dövlət Neft Fondunun hərraclardakı dollar satışları kəskin düşüb
11:20 04.11.2024
Qafqazda Vəziyyət Gərginləşir:Yeni Dövlətlər Yarana Bilərmi? Ekspert Rəyi
11:13 04.11.2024
İsraildən BMT-yə xəbərdarlıq - Əməkdaşlığı dayandırırıq!
11:04 04.11.2024
Mərkəzi Çağırış Komissiyasının Üzvləri Siyahısında Dəyişiklik Edilib
10:14 04.11.2024
COP29-un rəqəmsal məlumat platforması yeni versiyada istifadəyə verilib
10:12 04.11.2024
Moldovada Prezident Seçkiləri Yekunlaşdı Maya Sandu Qalib Gəldi
09:48 04.11.2024
Cənubi Koreya, ABŞ və Yaponiya Birgə Təlim Keçirib
11:42 03.11.2024
Cənubi Koreya Ukraynanı Silahlandıracaq
15:09 02.11.2024
Avropa İttifaqı Yaponiya ilə Pakt İmzaladı
13:48 02.11.2024
Şahin Mustafayev Qriqoryanla Görüşdü
13:43 02.11.2024
Türkiyənin Kredit Reytinqi Yüksəldi
13:22 02.11.2024
"Hizbullah" İsrailin Kəşfiyyat Bazasını "vurdu"
11:38 02.11.2024
"Kamala Harris Rusiya, ya da Çinlə danışa Bilməz"- Donald Tramp
11:19 02.11.2024
Moralesin tərəfdarları üç hərbi obyekti ələ keçiriblər Boliviyada Gərginlik Artır
10:59 02.11.2024
Hamısı