2024- cü ildə "Bakı Metropoliteni"nə dövlət büdcəsindən 50 milyon manat subsidiya nəzərdə tutulub. Bu, 2023-cü illə müqayisədə 11,6 milyon manat çoxdur. Vəsait sərnişindaşıma xidməti tarifinin maya dəyərindən aşağı olması nəticəsində yaranmış zərərin örtülməsi üçün ayrılıb. Büdcənin ayrılması ilə yanaşı Bakı metropolitenində yaranan sıxlıq və əlavə problemlərin həll olunması üçün hansı tədbirlər görülməlidir?
Məsələ ilə bağlı Bakı Metropoliteni QSC-nin mətbuat xidmətinin rəhbəri Bəxtiyar Məmmədov Ednews-a açıqlamasında ictimaiyətin Bakı metro sistemi ilə əlaqəli yayılan yanlış fikirlərdən çəkinməli olduğunu söyləyib.
O, həmçinin qiymətlərin bahalaşması barədə yayılan xəbərlərə də fikir bildirib.
“Statistik olaraq maya dəyərinin göstərilməsi ictimai medianının reytinq xatirinə şişirtmə və dəyişdirilmış məlumatlar verməsi doğru deyil. Çünki qiymətlərin artırılması ilə bağlı rəsmi heç bir qərar yoxdur.
Tarifin tənzimləməsi ilə bağlı Prezident İlham Əliyev sentybarın 2-də fərman imzalayıb.
Ümumiyyətlə baş verəcək bütün proseslər İqtisadiyyat Nazirliyi ilə razılaşdırılıb 6 ay ərzində ölkə başçısına məruzə olunmalıdır.
İlk öncə bunların mexanizmləri tətbiq olunmalıdır. Qiymət artımı ilə bağlı bütün məsələlər hazırda heç bir əsasa dayanmır”.
Əlavə olaraq mətbuat katibi maya dəyərinin adambaşı niyə 68 qəpik olduğunu da açıqlayıb:
“Dünya ölkələrini müqayisə etsək 68 qəpik böyük rəqəm sayılmır. Anlayıram Qərb ölkələrinin sosial həyat səviyyəsi daha yüksəkdir. Lakin söhbət bununla kifayətlənmir. Biz təhcizatımızın 95 faizini ölkə kənarından alırıq. Demək olar ki, sərnişin daşımanın maya dəyəri ən aşağı həddədir”.
Sərnişinlərin ən çox irad bildirdiyi mövzulara aydınlıq gətirən Bəxtiyar Məmmədov bildirib ki, metropoliten maya dəyərini minumumda saxlamaq üçün enerjiyə qənaet etməlidir.
“Bu gün ən çox gələn suallardan biri də Bakı metropolitenində gələn yox gedən vaxtların göstərilməsidir. Bunun tətbiq edilməsi üçün milyonlarla manat vəsait ayrılmalıdır.
Bununla yanaşı intervallar bəlli olduğu üçün zatən bütün sərnişinlər qatar 30 saniyə gecikəndə belə hər şeydən xəbərdar olur. Prinsipial olaraq bu sərnişinin rahatlığına və təhlükəsizliyinə heç bir üstünlük gətirmir.
Digər məsələrdən biri də muafiq vaxt ərzində eksalatorların fəaliyyətinin dayandırılması mövzüsudur.
Bəzən sərnişinlərin azlığı ilə bağlı eskalatorlar dayandırılır. Bizim bu zaman əldə etdiyimiz qənaət həqiqətən çox yüksəkdir.
Eyni zamanda bildirmək istəyirəm bütün qənaətlərin toplamı sərnişin daşımanın mayasının minumama endirilməsinə kömək edir”.
Sıxlıqların yaranmasının səbəbini və bunun qarşısının alınması haqqında danışan ekspert qeyd edib, 27 stansiyadan yalnız 7 stansiyada ən çox sıxlığı vurğuluyub:
Ən sıx stansiyalar 20 Yanvar, Koroğlu ,28 May, Elmlər Akademiyası və günorta saatlarında Gənclik və Nərimanovdur. Sərnişinlərin səhər saatlarında şəhər mərkəzinə axışması və axşam saatlarında şəhər kənarlarına qayıtması sıxlığı yaradan ən əsas məsələlərdən biridir. Şəhər mərkəzini şəhər kənarına calayan stansiyaların sayı bəlli olduğundan bu kimi problemlər yaranır”.
Bakı metropolitenində yaranan problemlərin əsas səbəblərini sadalayan ekspert son olaraq qeyd edib ki metronun iki mərkəzi xətti bir birindən ayrılmalıdır:
“Dünyada belə bir standart yoxdur.
Həmçinin aradakı intervalları azaltmaq üçün qatarlar sonuncu stansiyadan dönüb geri qayıtmalıdır. Elektrik deposunun yaşıl xətti mütləq şəkildə inşa olunmalıdır.
Bir sıra yarımstansiya və infrastrukturlarda yenidən qurma işləri aparılmalıdır. Həmçinin yeni formatlı qatarların istifadə etdiyi güc əvvəlkilərə nisbətdə 2 dəfə çoxdur və buna görədə stansiyaların elektrik mənbələri buna uyğun tənzimlənməlidir”.
Xəyal Ramiz
