Gürcüstan Prezidenti Salome Zurabişvili bildirib ki, Gürcüstan, Ukrayna və Moldova yaxın gələcəkdə Avropa İttifaqına üzv olacaq. O, jurnalistin Ukraynanın 2030-cu ildə, Gürcüstanın isə daha sonra Aİ-yə üzv ola biləcəyi ilə bağlı sualına - “Bu, eyni zamanda baş verəcək” deyə cavab verib.
Hər üç postsovet ölkəsinin Avropa İttifaqına üzv olması nə dərəcə realdır? Rusiyanın buna reaksiyası necə ola bilər?
Məsələ ilə bağlı rusiyalı politoloq Sergey Stankeviç Ednews-a açıqlamasında bildirib ki, artıq illərdir ki, üç namizəd ölkənin siyasətçiləri “hər şeyin qaydasında olduğu” prestijli Avropa klubuna qoşulmaqla öz seçicilərinin rifaha tez çatmaq arzusu ilə aldadırlar:
“Guya lazımi sənədləri imzalamaq və bəzi bürokratik rəsmiləşdirmələri tamamlamaq kifayətdir, bundan sonra yeni həyat başlayacaq. Brüsseldən mühüm “dayılar və xalalar” gələcək, yaxşı yollar çəkəcək, infrastrukturları müasirləşdirəcək, "Avropadakı kimi" daha gözəl həyat yaradacaq və büdcəyə yüksək subsidiyalar təyin edəcək. Bu sözləri onlar zaman-zaman seçicilərə deyirlər ki, Avropa xoşbəxtliyi yaxındadır, sadəcə olaraq yenidən səs vermək və bir az da səbr etmək lazımdır”.
Politoloq həmçinin qeyd edib ki, bu 3 ölkənin siyasəti reallıqdan tamamilə fərqlidir.
“Yumşaq desək, Avropa İttifaqına hansı sərhədlərin içərisindən daxil olmağın planlaşdırıldığı tam aydın deyil.
Çoxmərhələli giriş prosedurunun özü mürəkkəbdir və istənilən mərhələdə bloklana bilər. Nəticədə isə Aİ-nin bütün 27 dövlətinin parlamentlərində üzvlük sazişini ratifikasiya etmək lazım gələcək.
Avropa İttifaqının özü də hazırda yaxşı vəziyyətdə deyil. Avropa enerji bazasını kəskin şəkildə sarsılıb. Bahalı enerji ilə yeni vəziyyətə ağrılı uyğunlaşma uzanacaq”.
Politoloq son olaraq vurğulayır ki, prezident Zurabişvilinin üç ölkənin birdən-birə Avropa bolluğuna qaçması ilə bağlı proqnozu həddindən artıq optimistdir:
“Çox güman ki, Aİ siyasi səbəblərdən önəmli olan Balkanların inteqrasiyasını başa çatdırmağa və orada uzun müddət dayanmağa çalışacaq. Gürcüstan, Ukrayna və Moldova siyasətçiləri isə ziddiyyətli geosiyasi oyunlarda həddindən artıq iştirakdan çəkinməklə öz ölkələrinin müstəqil inkişafına daha çox diqqət yetirməlidirlər”.
Politoloq Tural İsmayılov isə düşünür ki, nə Gürcüstan nə də Ukrayna Avropa İttifaqına qəbul edilməyəcək:
“Faktiki olaraq Gürcüstan, Ukrayna və Moldovanın Qərb strukturlarına inteqrasiya olması qeyri-real görsənir.
Çünki Qərb dairələri bütövlükdə Avropa imperyalizminin təhlükəli senarisini davam etdirirlər. Ölkələri maksimum və mümkün olduğu qədər anti-Rusiya siyasətinə sürükləyərək verdiyi vədləri yerinə yetirmirlər.
Qərb 2008-ci ildə Gürcüstanda başlatdığı ssenarini Maydan planı ilə Ukraynada kuliminasiya nöqtəsinə çatdırdı.
Hazırda Avropa və ABŞ Moldovada Dnestryanı, Ukraynada Donetsk və Luqansk, Gürcüstanda isə Cənubi Osetiya və Abxaziya kimi münaqişəli əraziləri bəhanə edərək onları Rusiya kimi geosiyasi güc ilə üz-üzə qoyur.
Əlavə olaraq onlar bu regionlarda Rusiyanın agresivləşməyinə səbəb olurlar.
Avropa İttifaqının və NATO-nun Şərqə doğru həm intensiv, həm də ekstensiv olaraq genişləməsinin bu cür nəticələr doğurmasını təxmin etmək çətin deyildir”.
Politoloq qeyd edib ki, nə Gürcüstan, nə də Ukrayna Avropa İttifaqına qəbul edilməyəcək:
“Gürcüstan prezidenti Zurabaşvilinin Aİ-ə qatılmaq kimi ifadələr işlətməsi sadəcə əhali üzərində ümumi informasiya fonu yaradaraq siyasi taktikaya əsaslanır.
Lakin baş verənlər onu göstərir ki, Qərb ölkələri belə məqamlarda Rusiya ilə açıq şəkildə konferentasiyaya getmək istəmir.
Gürcüstan, Ukrayna və Moldova kimi postsovet ölkələrin başqalarının əli ilə Qərb strukturlarına yönləndirilməsi və Avropa İttifaqı üzvü kimi göstərilməsi regional sülhə zərər yetirir və Rusiyanı daha da aqresivləşdirir.
Digər tərəfdən real baxsaq Avropa ölkələrinin enerji təhlükəsizliyinin 70 faizi Moskvadan asılıdır.
Hazırda Avropanın Rusiyadan asılılığı varkən ona qarşı bu ölkələrdən istifadə edərək bu cür addımlar atması doğru siyasət deyil”.
Xəyal Ramiz
