Azərbaycan Respublikası 7 fevral 2024 tarixində əlamətdar bir günün şahidi oldu. Müstəqilliyinin bərpasından bu yana ilk dəfə işğaldan azad edilmiş torpaqlarda Prezident seçkiləri keçirildi. Artıq rəsmi açıqlanan statistikalar əsasən İlham Əliyev ölkənin prezidenti seçildi.
Bəs beynəlxalq ekspertlər bu hadisəni necə şərh edirlər?
Ednews bununla bağlı sorğu keçirib:
Rus əsilli amerikalı ekspert Endryu Koribko:
Prezident Əliyev Azərbaycandakı populyarlığı danılmazdır. Ötən ilin sonunda ölkənin işğal edilmiş torpaqlarının tamamilə azad edilməsindən sonra o, Azərbaycan tarixinin ən böyük qəhrəmanlarından biri kimi qəbul edilir. Onun ölkəsinin obyektiv maraqlarına nail olmaq üçün qlobal məsələlərdə əsas oyunçular arasında çoxtərəfli birləşmədən ibarət praqmatik xarici siyasət kursunu saxlaması gözlənilir. Rusiya, Çin və qeyri-Qərb ölkələri bu siyasəti qəbul edirlər, lakin Qərb bu yaxınlarda sentyabr ayından etibarən - (əslində 2020-ci ildən bu günə kimi) - tərəfdaş yox, bir kukla istədiyini göstərdi. Sözsüz ki, bu cür hegemon münasibət tamamilə qəbuledilməzdir və Azərbaycan heç vaxt bu cür münasibətlərə razılıq verməklə özünü təhqir etməyəcək. Lakin ələxsus eyni zamanda Qərblə əməkdaşlıqdan da aqressiv şəkildə imtina etməyəcək. Əksinə, daha praqmatik siyasətçilər tərəfindən irəli sürülə bilən qarşılıqlı faydalı təkliflərə açıq qalacağı gözlənilir, baxmayaraq ki, erməni diaspor lobbisinin onların siyasəti üzərində böyük gücü qaldığı üçün bir müddət təklif olunmaya bilər. Bütövlükdə, Azərbaycan Qərblə əlaqələrinin gələcəyi nə olursa olsun, ədalətli və sülh yolu ilə hərtərəfli inkişafını davam etdirəcək, çünki onun qeyri-Qərb tərəfdaşları ölkənin hələ də faydalana biləcəyi kifayət qədər qarşılıqlı imkanlara malikdir".
Cənubi və Beynəlxalq Araşdırmalar Mərkəzinin (CSAIS) icraçı direktoru, pakistanlı ekspert Dr. Məhəmməd Ül Həsən Xan:
"Ölkədə gedən demokratik prosesləri və şəffaflığı yüksək qiymətləndirirəm. Müvafiq olaraq 80,000 və 750-dən çox olan müstəqil yerli müşahidəçilərin və beynəlxalq nümayəndələrin geniş iştirakını vurğulayaraq, seçkinin ədalətli olduğunu hesab edirəm. Bu mühüm hadisə Azərbaycanın siyasi ədalətliliyini əks etdirir və Avropa Şurası Parlament Assambleyası (AŞPA) və Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT) kimi təşkilatların tənqidlərini puça çıxardır. Namizədlərin çoxluğu, müxtəlifliyin, Azərbaycanın siyasi sisteminin yetkinliyini və plüralizmini nümayiş etdirdiyini, məhdudlaşdırıcı mühitin iddialarını təkzib edir".
ATƏT-in seçki ilə bağlı qaldırdığı çatışmazlıqlarına toxunan politoloq yüksək seçici fəallığına diqqət çəkib:
"Səsvermə hüququna malik olanların 76 faizindən çoxu iştirak edib. Bu da seçkilərdə fəallığın yüksək olduğunun göstərgəsidir. Hərçənd dəfələrlə Azərbaycanı tənqid edən ATƏT, ötən gün də bir sıra "çatışmazlıqlar"ı qeyd etməyə çalışsa da, yekun nəticə olaraq seçkiləri yüksək qiymətləndirib və İlham Əliyevi təbrik edib. Bu ələxsus Azərbaycanın geosiyasi arenada nə qədər güclü bir aktor olduğunu göstəricisidir".
Əkbər Novruz
