NATO olduğu halda Aİ ilk dəfə olaraq özünün müdafiə sənayesi strategiyasını irəli sürüb. Aİ qlobal böhranlarla mübarizə aparmaq üçün öz hərbi qüvvələri vasitəsilə və NATO-dan asılı olmayan ordu yaratmaq niyyətindədir. Bununla onlar Avropa və ona yaxın ərazilərdə təhlükəsizliyi qoruya biləcəklər. NATO olduğu halda əlavə Avropa İttifaqı ordusuna ehtiyac varmı? Bu ehtiyac niyə yaranıb?
Məsələ ilə bağlı ingilis politoloq Neil Uotson Ednews-a açıqlaması zamanı qeyd edib ki, Avropa İttifaqı ordusu konsepsiyası xüsusilə Fransa və Almaniya tərəfindən dəstəklənir:
“Rusiya təhlükəsi və ABŞ-ın başçılıq etdiyi NATO-ya qarşı reaksiya fonunda pis düşünülmüş bir diz çökmə reaksiyasıdır. Bu yalnız Amerikanın maraqlarını əks etdirən zəif təşkil olunmuş hesab olunur. Bundan əlavə, NATO Sovet İttifaqının və Rusiya Federasiyasının tarixi düşmənidir, onun varisidir və bir çox dövlətlər, xüsusən də Şərqi Avropada Rusiyanı müharibəyə təhrik etməkdə böyük rol oynamış hesab edirlər.
Aİ ordusu Aİ-nin maraqlarını əks etdirən və xüsusilə Rusiya ekspansionizminin hər hansı ehtimalına qarşı qoruyucu bir maneə kimi qəbul edilir.
Bununla belə, bunun reallığa çevrilməsi üçün hələ çox yolumuz var. ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi qurumun Fransa və Almaniyanın rəhbərlik etdiyi strukturla əvəz edilməməsi vacibdir. Şərqi Avropa ölkələri Rusiyanın Qərbi Avropa ölkələri üçün təhdidini fərqli başa düşürlər. NATO-nun Ukraynaya dəstəyinə təsir edən silah çatışmazlığı məsələsi də var. AB ordusu çətin ki, yarana bilsin”.
İngilis politoloq əlavə olaraq vurğulayır ki, Aİ-nin yeni ordu yaratmaq konsepsiyasi onlar üçün aktual olaraq səmərəli deyi:
“Aİ-yə üzv dövlətlərin Aİ-nin mümkün ordusunun rəhbərliyi, silahlanma strategiyası və müdafiə siyasəti ilə bağlı fikir konsensusa gəlməsi ehtimalı azdır. Üstəlik, ABŞ-ın özünün NATO ilə rəqabət aparan təşkilatın yaradılmasının tərəfdarı olması ehtimalı çox azdır. Fikrimcə, NATO-nun özünü yenidən kəşf etmək və nizama salmaq daha məqsədəuyğun olardı, lakin bu, yalnız Rusiya-Ukrayna müharibəsi başa çatdıqdan sonra baş verə bilər”.
Xəyal Ramiz
