Azərbaycanda hökumətin konstitusiyada dəyişikliklər edilməsi üçün referendum səsverməsinə hazırlaşması ilə bağlı bəzi iddialar var.
İddia edilir ki, konstitusiya parlamentdə mandatların sayının 175 nəfərə çatdırılması nəzərdə tutulur.
Doğrusu, sosial mediada konstitusiya dəyişikliklərinə ehtiyacla bağlı məlumatlar dolaşmasa da, referendumun baş tutacağı ehtimalı ilə bağlı hələ fikir mübadilələri aparılmasa da, yaxın keçmişdə bu məsələ ilə əlaqədar verilən rəylərə nəzər yetirsək, bir çox siyasi partiya liderlərinin Azərbaycanda yeni konstitusiyanın qəbul olunmasına nəinki dəstəkləyir, hətta labüd hesab edirlər.
Müsavat partiyasının sədri Arif Hacılı Ednews - a açıqlamasında proporsional seçki sisteminin yenidən tətbiq edilməsi və seçki qanununda zəruri dəyişikliklərin edilməsinə ehtiyac olduğunu bildirib.
“Seçki qanuna görə, seçki komissiyaların hakimiyyətin tam nəzarəti altında olmasını təmin edir. Bu qanun dəyişdirməlidir, iddiaçı tərəflərin də bərabərhüquqlu imkanları olmalıdır. Eyni zamanda Azərbaycanda parlamentin səlahiyyətləri artırılmalıdır. Azərbaycanda gerçək hakimiyyət bölgüsünün təmin edilməsi üçün ciddi konstitusiya islahatlarının həyata keçirilməsinə də zərurət var. Müsavat partiyası olaraq bu məsələlər ilə bağlı islahatlar paketimizi ictimaiyyətə də təqdim etmişik”.
Bundan başqa, partiya sədri yerli özünüidarəetmə sistemində ciddi islahalatların aparılmasına ehtiyac olduğunu da vurğulayıb.
“Azərbaycanda həqiqi yerli idarəetmə sistemi qurulmayıb. Təyinatla müəyyənləşən yerli icra hakimiyyətləri öz funksiyalarını həyata keçirə bilmirlər. Konstitusiyaya şəhərlərdə mer seçkilərin keçirilməsinə imkan yaradan maddə əlavə edilməlidir, bələdiyyələrə sərəncam vermək və vergiləri toplamaq hüquqları verilməlidir”.
Qarabağ erməniləri məsələsinə toxunan A.Hacılı qeyd edib ki, bölgədə yaşayan ermənilər Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etdiyi, Azərbaycan konstitusiyasına və qanunlarına hörmət etdiyi təqdirdə, seçmək və seçilmək hüququndan istifadə etmək imkanı qazanacaqlar.
Azərbaycan Demokrat Partiyasının sədri Sərdar Cəlaloğlu hesab edir ki, Azərbaycanda mütləq köklü hüquqi islahatlar aparılmalıdır.
“İlk növbədə seçki sistemi dəyişdirməlidir. Seçki sisteminin təşkili, seçkidə müşahidəçilərin rolunun artırılması və seçki nəticələrinin dəyərləndirilməsinə yönələn ciddi islahatlar paketi ortalığa qoyulmalıdır. Ölkədə yenidən proporsional seçki sisteminə qayıtmaq lazımdır. Bir məqamı da nəzərə çatdırım ki, seçki komissiyaların üzvləri siyasi partiyaların nümayindələrindən seçilməlidir, seçkiləri saxtalaşdıran şəxslərə qarşı ciddi cəza tədbirləri tətbiq edilməlidir”.
Sərdar Cəlaloğlu, həmçinin konstitusiyaya siyasi partiyalarla bağlı maddənin də əlavə edilməsinin vacibliyini vurğulayıb.
Bir çox partiya liderləri kimi, Azərbaycan Kommunist partiyasının sədri Rauf Qurbanov da Azərbaycan konstitusiyasında dəyişikliklərin edilməsini zəruri hesab edib.
“Proporsional seçki sisteminin tətbiq olunması, eləcədə parlamentdə mandatların sayının artırılması ölkədə siyasi ab-havanın daha da normallaşmasına gətirib çıxara bilər”.
Azərbaycan Quruluş Partiyasının sədri Fazil Mustafa bələdiyyələrlə bağlı narahatlığını bildirib.
“Millə Məclisdə nə vaxtsa referendum məsələsi qaldırılsa, daha çox bələdiyyələrin konstitusiyadan çıxarılmasını tələb edəcəm. Bələdiyyələrin hesabat verməsi və yerli özünüidarə hüquqlarının məhdudlaşdırılması ictimaiyyətdə narahat doğurucu məsələlərdən biridir. Azərbaycanda həqiqətən, yerli özünüidarəetmə ölü vəziyyətinə salınıb. Bu baxımdan məsələnin üzərinə getməyin tərəfdarıyam. Eləcədə konstitusiyada bəzi müddəalarlada da dəyişşikliklərə ehtiyac var”.
Azərbaycan Sosial Demokrat partiyasının sədri Araz Əlizadə isə məsləkdaşlarının fikirləri ilə razı olmayıb, o, bu məsələdə fərqli düşüncəsini ortaya qoyub. Partiya lideri konstitusiyada heç bir dəyişikliklərə ehtiyac olmadığını və hazırki idarəetmə sisteminin sərfəli olduğunu hesab edib.
Yunis Abdullayev
