Ukraynanın sabiq prezidenti Leonid Kravçuk "QORDON" internet nəşrinin sahibi Dmitri Qordona müsahibə verib.
Müsahibəsi zamanı o, Krımdan söz açıb. L.Kravçuk bildirib ki, ilk dəfə universitet illərində Krıma gəlib.
“Dəniz görmədiyim üçün universitet yoldaşlarım təklif etdilər ki, qatarla Odessaya dənizə baxmağa gedək. Beləcə, Odessaya gəlib dəniz sahilinə getdik, amma dəniz görmədik. Ətrafda sadəcə balıqqulaqları vardı. Bu zaman yoldaşlarım təklif etdilər ki, Krım çox yaxındır və dəniz görmək üçün ora gedək. Mən sizə 1953-cü ildən danışıram. Krımsa 1954-cü ildə Ukraynaya birləşdirilib. 1954-cü ildə isə artıq Krım tatarlarından qərarları qəbul edəndə mən Jubeyin əlyazmasını tapdım. O, əlyazmada 1954-cü ilin mayında ərazidə baş verənləri qələmə almışdı. Jubey qeydlərində bildirib ki, Xruşov onunla Krıma gəlib və xalq onlardan moskitlərin olmadığı əraziyə, Orlova aparmağı xahiş edib. Xruşov dərhal geri qayıdıb Kiretçenkoya mövcud vəziyyəti ona məruzə edib. Krımın Ukraynaya verilməsini də bu zaman təklif edib. Kiretçenko da bu zaman tərəddüd etməyə başlayıb. Nəticədə təklifi Moskva ofisinə göndərib və beləcə təklif qəbul edilib. Deyiləndə ki, bizə Krım hədiyyə edilib, onlar infrastruktura xərclənən məbləği və sərf edilən əməyi nəzərə almırlar.
Siyasətçi Rusiyanın eks prezidenti Boris Yeltsinin ona etdiyi təklifdən də danışıb. O, deyib ki, hələ o zaman Rusiyanın başçısı ondan Krımı geri qaytarmağı tələb edib.
“Yeltsin Krım Rusiyanındır deyirdi. Bunu Mixail Qorbaçov da dəfələrlə bildirib. Ümumiyyətlə bu rəhbərlər- Yeltsin, Qorbaçov, Çernenko fərqli strategiya yürütsələr də onların hamısı imperialist idilər. Onların tək məqsədi əraziləri əllərində saxlamaq, geri almaq lazım gəldikdə isə bunu danışıqlarla deyil, güc tətbiq edərək əldə etmək idi. Məsələn, bu gün də Putin rəsmi şəkildə qeyd edir ki, Ukrayna təbii dövlət deyil. Hətta dünya ölkələrinə təklif edirlər ki, onlar Rusiya ilə əməkdaşlq etsinlər Ukrayna ilə yox.
Söhbət əsnasında Leonid Kravçuk bildirib ki, bir mənalı olaraq bütün rus rəhbərlərinin hamısı imperialist olub. O, həm də Ukraynanın mövcudluğunu qoruyub saxlaması üçün Krım və Dombası məsələsi haqqında da fikir yürüdüb.
“Baxın, Rusiya birmənalı olaraq Putinin əli ilə bu əraziləri özünə birləşdirməklə vahid Rus krallığı ( imperiya) yaratmağa can atır. Məsələn biz Donbas və Krımı versək, Rusiya daha da irəliyə gedəcək. Bu zaman biz Şərqdən kömək istədikdə aldığımız cavab – digər ərazilərinizi də - Luqansk, Xarkov, Odessa, Herson, Zaparojeni də verin deyəcəklər. Odur ki, heç bir şəraitdə bir parça torpağı belə vermək olmaz. Mənim üçün torpağı verməkdənsə, ölmək daha yaxşıdır. Çünki torpağı olmayan milləti, tarixi, vətəndaşı olmur. Belə olan halda isə insan tarixi olmadan mövcudluğuna davam edə bilməz. Odur ki, əsrlər öncə torpağından bir hissə pay verən padşahlar zamanla tarixdən də, yer üzündən də siliniblər. Bir sözlə, buna nə prezidentin, nə ali məhkəmənin ixtiyarı yoxdur. Bizə çətindir amma tab gətirməliyik. Əminəm, çox yaxın zamanda Rusiya rəhbərliyinə elə biri gələcək ki, bu cəfəngiyyata son qoyub hər şeyi yenidən başlayacaq. Z. Bjejinskinin dediyi kimi, Putinin əsas məqsədi slavyan xalqlarını bi-birinə düşmən etmək idi və o, buna nail oldu. Bu gün uşaqlar Putinin düşmən kimi qələmə verildiyi müharibə oyunu oynayırlar. Putinin bu mövqeyinə xalq çox tab gətirə bilməyəcək. Ölkədə sanksiyalar səbəbindən iqtisadiyyat çökmək üzrədir. Odur ki, gün gələcək hər şey yoluna düşəcək. Dostluq və qardaşlıq bağlarımız olmaya da bilər amma aramızda hörmət olmalıdır. Bir-birimizi sevməsək də olar, amma hörmət bəsləmək mütləqdir”.
Sözügedən müsahibəni təqdim edirik:
Ülviyyə Fərhad
