Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, Ermənistanın Baş Naziri Nikol Paşinyan və Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin tərəfindən imzalanan Qarabağla bağlı üçtərəfli atəşkəs razılaşmasından sonra Rusiyanın da qoşulması ilə Türkiyə və İranla köhnə və yeni əlaqələrin yenidən qurulması prosesi başlandı.
Bununla yanaşı, bölgədə dinc yanaşı yaşamağın qarantı kimi əməkdaşlıq mexanizmlərinin yaradılması prosesində Gürcüstan darol oynayır. Müharibədən sonra Gürcüstanın geosiyasi əhəmiyyəti dəyişibmi və yeni əməkdaşlıq nədən ibarətdir? Eurasia Diary bu və digər suallarla Yaxın Şərq və Qafqaz üzrə Tədqiqat İnstitutunun (IMECS) təsisçisi və icraçı direktoru, Yaxın Şərq üzrə tədqiqatçı Vasily Papavaya müraciət edib.
Ekspert, Türkiyə, Gürcüstan və Azərbaycanın xarici və regional siyasətinin, həm də hərbi və ya iqtisadi potensialının fərqli olmasına baxmayaraq, aralarındakı əməkdaşlığın tərəflərin hər biri üçün vacib olduğunu deyir:
“Rusiyanın hərbi təzyiqi altında olan Tiflisin həm Azərbaycan, həm də Türkiyənin dəstəyinə ehtiyacı var. Bu məqsədlə Gürcüstan rəhbərliyi həm iqtisadi, həm də hərbi sahədə Bakı və Ankara ilə münasibətləri dərinləşdirməyə davam edir.
2021-ci il fevralın əvvəllərində Gürcüstanın müdafiə naziri (indiki Baş nazir) İrakli Qaribaşvili ilə Azərbaycan Respublikasının fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Faiq Quliyev arasında görüş keçirildi. Bu görüşdə Gürcüstan ilə Azərbaycan arasındakı dostluq və strateji münasibətlər müzakirə edildi. Tərəflər iki ölkənin müdafiə nazirlikləri arasında əməkdaşlığın müsbət dinamikasını müzakirə etdilər. Danışıqlarda müdafiə sahəsində əməkdaşlıq haqqında müqavilənin bağlanmasına və hərbi təhsil sahəsindəki əlaqələrin əhəmiyyətinə də toxunuldu.
Bundan əlavə, parlamentdə çıxışı zamanı Gürcü Arzusu partiyasından baş nazirliyə namizəd İrakli Qaribaşvili, Bakı ilə münasibətlərə toxunaraq dedi ki, “Azərbaycan bizim çox yaxın dostumuz, uzaqgörən prezident Cənab İlham Əliyevin rəhbərlik etdiyi strateji tərəfdaşdır. Prezident Əliyevlə çox yaxşı münasibətlərimiz var. Baş nazir olaraq ilk səfərlərimdən birini, Azərbaycana etməyi planlaşdırıram”.
Papava, eyni zamanda 22 fevralda İrakli Qaribaşvilinin Gürcüstanın Baş naziri vəzifəsinə təyin olunmasından sonra onu bu təyinat münasibətilə təbrik edənlərdən birinin Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev olduğunu xatırlatdı:
“Prezident İlham Əliyev, Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya baş nazir müavinləri səviyyəsində işçi qrupunun işindən danışarkən, onun nəticələrinin bütün bölgə üçün vacib olduğunu qeyd etdi. O, "Gürcüstanın istədiyi təqdirdə Dağlıq Qarabağın bərpası üçün birgə platformaya qoşula biləcəyini" də bildirdi. Gürcüstanın bu məsələdəki mövqeyi, iki ölkənin liderlərinin görüşündən sonra açıqlanacaq, burada ticarət və iqtisadi əlaqələrdən əlavə tərəflər bölgədəki geosiyasi vəziyyəti və regional əməkdaşlıq perspektivlərini müzakirə edəcəklər".
Rusiyanın bölgədəki nüfuzunun güclənməsindən danışan politoloq, Rusiya Federasiyasının Cənubi Qafqazdakı mövqelərinin kifayət qədər güclü olduğunu qeyd etdi:
“Moskva bölgədəki varlığını bölgə dövlətlərinin ərazilərinə səpələnmiş yerlərdə - işğal olunmuş Abxaziyada, qondarma Cənubi Osetiyada, Ermənistan və indi də Dağlıq Qarabağda və s. hərbi bazalar şəbəkəsi ilə qoruyur.
Gürcüstan və Rusiya arasındakı mürəkkəb dövlətlərarası münasibətləri nəzərə alaraq, Tiflis Rusiyanın Cənubi Qafqazdakı mövqeyinin güclənməsinə qorxu ilə yanaşır, bu da əsaslı olaraq Kremlin Gürcüstana münasibətdə xarici siyasət kursunu dəyişdirmək üçün ona təzyiq göstərmək cəhdi kimi qəbul edilir".
Hüseyn Səfərov