Müasir dövrdə informasiyanın rolu dövlətlərin xarici siyasətində əsas yerlərdən birini tutur. Azərbaycan İkinci Qarabağ müharibəsində uğurlu hərbi əməliyyat keçirərək torpaqlarını işğaldan azad edərək münaqişənin hərbi fazasını sonlandırsa da, diplomatik və informasiya savaşı hələ də davam edir.
Ermənistanın Qarabağda törətdiyi cinayətlər faktlarla dünya mediasına çıxarılaraq bir çox sualların əyani cavabını verir. Bu istiqamətdə xarici media qurumlarının nümayəndələrinin işğaldan azad edilmiş torpaqlara səfərlərinin təşkil edilərək hər şeyi öz gözləri ilə görməsi xüsusilə əhəmiyyətlidir. Müharibədən sonra Azərbaycanı işğalçılıqda və hüquq pozuntusunda ittiham edən Ermənistanın əsl siması azad olunmuş torpaqlarda etdiyi əməllərlə ifşa edilir.
Qarabağın işğal altında qaldığı illərdə, müharibə zamanı və müharibədən sonrakı vaxtda Azərbaycanı əlində olan bütün imkanlarla dəstəkləyən dövlətlərdən biri də İsrail olub. Bu günlərdə bir qrup israilli jurnalist Azərbaycanda olaraq, işğaldan azad edilmiş ərazilərə səfər ediblər. Onların arasında İsrailin məşhur “Israel Hayom” qəzetinin müxbiri Din Şmuel Elmas da olub.
Bölgədən qayıdan Din Şmuel Elmas dünən Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondunun ofisini ziyarət edib. Ermənistanın törətdiyi vandalizm aktından təsirlənən jurnalist öz fikirlərini Eurasia Diary ilə də bölüşüb.
“Mən iki gün müddətində Qarabağda azad edilmiş torpaqlarda oldum. Ağdam, Füzuli, Zəngilan rayonlarına səfər etdim. Nəhəng, dəhşətli dağıntılar məni çox təsirləndirdi. Ağdama “ruhlar şəhəri” deyirlər. Amma ora eyni zamanda kabuslar regionudur. Olduqca ağır vəziyyətdir. Mən İsrailin məşhur “Israel Hayom” qəzetinin Azərbaycan və Türkiyə dövlətləri üzrə müxbiriyəm. Bu vəziyyəti öz gözlərimlə görmək istədim. Bu, israilli müxbir kimi mənim üçün çox vacibdir. Çünki mən Azərbaycan və İsrail dövlətləri arasında əlaqələrin hər iki tərəf üçün əhəmiyyətli olduğuna inanıram”, deyə jurnalist söyləyib.
İsrail dövləti də tarixi boyu bir çox müharibələrin şahidi olub. Jurnalist bu dövrlərdə ciddi dağıntılar olduğunu bildirsə də, Qarabağda rastlaşdığı vandallığı heç bir yerdə görmədiyini bildirib.
“Mən heç vaxt belə bir situasiya görməmişəm. İsrail tarixində çox müharibələr olub. Həmin vaxtlarda da vəziyyət gərgin olub, infrastrukturda dağıntılar olub. Lakin Ağdam, Füzuli və başqa yerlərdə olduğu kimi yox. Mən düşünürəm ki, bu torpaqların bərpası çox uzun zaman və vəsait tələb edir”, deyə israilli jurnalist qeyd edib.
Qeyd edək ki, müharibə zamanı və sonra İsrailin Azərbaycana göstərdiyi dəstək səbəbindən Ermənistan cəmiyyətində anti-semitizm xüsusilə baş qaldırıb. Onlar Azərbaycana dəstək olduğuna görə İsraili qınayır və hətta təhqirlər yağdırırdılar. Şmuel Elmas da bu cür hallarla qarşılaşdığını və ciddi ittihamlarla üzləşdiyini bildirib: “Azərbaycanın azad edilmiş torpaqları yenidənqurması Ermənistan təbliğatına ən uyğun cavab olar”.
Bölgədə təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün Azərbaycan və Ermənistan arasında danışıqların aparılması da olduqca vacibdir. Bir çox dövlətlər vasitəçi olmağa can atsa da, Din Şmuel Elmasın fikrincə, İsrailin Ermənistanla münasibətlərini nəzərə alsaq, sülh quruculuğunda onun iştirakı mümkün görünmür.
“Ermənistanla İsrail arasında münasibətlər müharibədən əvvəlki kimi deyil. Müharibənin ilk günlərində Ermənistanın səfiri ölkəni tərk etdi və onlar Azərbaycanı silah-sürsatla təminatın dayandırılmasını tələb etdilər. Lakin İsrail Ermənistanın bu istəklərinə məhəl qoymadı”, deyə “Israel Hayom”qəzetinin müxbiri bildirib.
Amma jurnalist İsrailin azad edilmiş ərazilərin bərpası prosesində yaxından iştirak etməsi üçün böyük potensiala malik olduğunu vurğulayıb.
“İsrail yenidənqurma işlərində Azərbaycana kömək edə bilər. Bizim inkişaf etmiş texnologiya şirkətlərimiz var. Bunlar sadəcə hərbi deyil, bütün sahələri əhatə edir. Həmin şirkətlər dünya reytinqində üstün mövqeyə sahibdirlər. Onlar Azərbaycanın minalardan təmizləmə işində iştirak edə bilərlər. İsrail şirkətləri bu prosesdə texnoloji sahədə yardım göstərə bilər. Çünki əsgərlərin addım-addım təmizlik işləri aparması çox uzun zaman aparacaq. Lakin İsrailin texnologiyasından istifadə bu prosesi sürətləndirə bilər”, deyə Din Şmuel Elmas fikrini bildirib.
Ülvi Əhmədli
