Dünən Gürcüstanın Dmanisi şəhərində svan adlandırılan gürcülərlə azərbaycanlılar arasında toqquşma baş verib. Hadisə azərbaycanlılara məxsus mağazanın qarşısında baş verib.
Dmanisidə yaşayan svanlarla baş verən dava mağazadan nisyə pivə almaq üstündə başlayıb. Mağazanın satıcısının verdiyi məlumata görə, bu cür insidentlər tez-tez baş verir. Bu dəfə isə dava kütləvi hal daşıyıb və 40-50 nəfərlik svanlar azərbaycanlılara hücum edib. Bu hadisənin video görüntüləri sosial şəbəkələrdə yayılıb və azərbaycanlıların narahatlığına səbəb olub.
Yerli azərbaycanlılar bu gün aksiya keçirərək etirazlarını bildiriblər. Onlar hadisənin etnik zəmində törədildiyini söyləyiblər. Bu gün Gürcüstan Daxili İşlər Nazirliyi hadisə ilə bağlı bəyanat yayaraq əhalini təmkinli olmağa çağırıb.
DİN mümkün olacaq hər hansı çaxnaşma zamanı öz səlahiyyətlərindən istifadə edəcəyi ilə bağlı xəbərdarlıq edib. Polis qarşıdurmada iştirak edən şəxslərin kimliyini müəyyən etdiyini və istintaq çərçivəsində bütün lazımi cinayət-prosessual hərəkətləri apardığını bildirib.
Bu hadisənin baş vermə səbəbləri və bənzər hadisələrin təkrarlanmaması üçün hansı tədbirlərə ehtiyac olması əsas suallar içindədir.
Eurasia Diary hadisə ilə bağlı gürcü politoloq Gela Vasadzenin fikirlərini alıb.
O, problemin kökündə bir neçə səbəbin dayandığını bildirib. Politoloq ilk olaraq hökumət və hüquq-mühafizə orqanlarının zəifliyinə diqqət yetirib. O, bu cür hadisənin bir neçə il əvvəl təsəvvürə belə, gəlmədiyini də qeyd edib.
“İnsanlar cəzalandırılmayacağını hiss edəndə cinayətə meylli olurlar. Çünki onlar bilirlər ki, hökumət onları ciddi şəkildə cəzalandırmayacaq. Lakin məsələni sadəcə bu amillərlə də bağlamaq olmaz. Hadisənin köklərində 1980-ci illərdə Svaneti ərazisində yerləşən gürcülərin kommunistlər tərəfindən köçürülməsi prosesi dayanır. Bu proses nəticədə yerli əhali ilə köçürülənlər arasında qarşıdurmaların yaranmasına gətirib çıxardı. Svanların köçürüldüyü yerdə gürcülər, azərbaycanlılar, ermənilər və yunanlar yaşayıb. Svanlar dağlı xalqıdır və onlar köçürüldüyünə görə hər cür mühitdə özlərini təhlükədə hiss edirlər. Sovet dağıldıqdan sonra hökumət gücsüz vəziyyətə düşdü. Bu zaman isə hər yerdə cinayətkar dəstələr yaranmışdı”, deyə Gela Vasadze söyləyib.
O, hadisənin tarixi köklərini izah edərkən Mixeil Saakaşvili dövrü zamanı problemlərin necə həll edildiyini dilə gətirib: “Saakaşvilinin hakimiyyəti dövründə sərt üsullarla nizam bərpa olundu. Lakin buna görə svanlarda hakimiyyətə qarşı nifrət yarandı. İndi isə hökumət yenidən zəifləyib və nəticə də göz qabağındadır. Hökuməti gücləndirmək və hüququn aliliyini təmin etmək vacibdir. Hətta bu belə, kifayət etmir. 30-40 il yerli əhali ilə birgə yaşayan eko-miqrantların reinteqrasiyası üçün proqramların həyata keçirilməsinə ehtiyac var. Bu çox uzun və əziyyətli prosesdir və heç kim də görmür”.
Politoloq bu cür hadisələrdə Azərbaycan dövlətinin hansı tədbirlər görə biləcəyi və ya Gürcüstanla birlikdə hansı addımlar atmağın mümkün olması sualını cavablandırıb. Onun sözlərinə görə, bu məsələdə Azərbaycan və Gürcüstanın birgə fəaliyyətinə ehtiyac yoxdur. Politoloq ilk növbədə Gürcüstan hökumətinin ciddi addımlarına ehtiyac olduğunu düşünür.
“Burada iş Gürcüstan hökumətinin üzərinə düşür. Etnik problemə gəldikdə isə sosial şəbəkələrdə alovun üstünə odun atacaq adamlar həmişə tapılır. Burada bizlərin məsuliyyətli olmağımız vacibdir. İnsanlara hadisələrin mahiyyətini obyekti şəkildə izah etməklə doğru məlumat ötürmək lazımdır. Bu cür hadisələrin kimin üçün sərfəli olduğunu izah etmək lazımdır. Burada müdrik olmaq və heç kimə ziyan verməmək lazımdır”, deyə Vasadze fikrini bitirib.
Ülvi Əhmədli
