Ermənistan baş naziri V.Putinin və İ.Əliyevin bəyanatlarını diqqətlə oxumalıdır, əks halda erməni tərəfi yenə ərazi itirdiyini etiraf etməli olacaq
Paşinyan çalışmalıdır ki, Azərbaycan İrəvan xanlığı və Zəngəzur mahalı ilə bağlı sənədləri ortaya qoymağa məcbur qalmasın...
Noyabrın 26-da Soçidə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, Ermənistan Respublikasının baş naziri Nikol Paşinyan və Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putininin görüşü növbəti 3 tərəfli Bəyanatın imzanması ilə başa çatdı. Bəyanatda Qarabağ münaqişəsi zonasında atəşkəs və bütün hərbi əməliyyatlar haqqında 9 noyabr 2020-ci il tarixli Bəyanatın icrasına, eləcə də regionda bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrinin blokadadan çıxarılmasına dair 11 yanvar 2021-ci il tarixli Bəyanatı müzakirə edildi. Bu qərarın yerinə yetirilməsi üçün Qarabağ üzrə üçtərəfli İşçi Qrupuna daxil olan Rusiya, Azərbaycan və Ermənistan baş nazirlərinin müavinləri - Aleksey Overçuk, Şahin Mustafayev və Mher Qriqoryan gələn həftə Moskvada görüşəcəklər. Bu Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvanı birləşdirəcək Zəngəzur dəhlizinin açılması istiqamətində konkret sənədin imzalanması üçün münbit şərait yaradacaq. Azərbaycan nəqliyyat əlaqələrinin blokadadan çıxarılmasına dair üzərinə düşən vəzifələri 378 gün əvvəl icra etdiyi üçün Bəyanatın bu bəndinin icrası istiqamətində bütün vəzifələr yalnız Ermənistanın üzərinə düşür.
Birgə Bəyanatda qəbul edilən digər bir qərar, Azərbaycan Respublikası ilə Ermənistan Respublikası arasında dövlət sərhədinin delimitasiyası üzrə ikitərəfli Komissiyanın yaradılmasından ibarət oldu. Tərəflərin xahişi əsasında Rusiya Federasiyas bu məsələdə məsləhətçi köməyini də təklif edir. Bu komissiya hələ də erməni işğalında olan Qazaxın 7, Naxçıvanın 1 kəndinin azad edilməsi və ya ərazi mübadiləsi məsələsinə ciddi diqqət yetirməlidir.
Azərbaycan-Ermənistan dövlət sərhədində baş vermiş toqquşmalar aradan qaldırılması, mümkün rusklərə nəzarət etmək, onları minimallaşdırmaq və yekun sülh razılaşması üzərində fəaliyyət zərurəti yaranıb. Bu zərurət üçtərəfli formatda müzakirələrin davamlı olmasını, həm də əvvəl qəbul edilən Bəyanatların Ermənistan tərəfin icrasını tələb edir.
Son 3 tərəfli görüşdə fikirlərini cəmləyə bilməyən və hərdən təkrar yol verən Ermənistanın baş naziri N.Paşinyan, Rusiya Prezidenti V.Putinin “Gecikmədən sərhədləri müəyyənləşdirmək, yekun sülh müqaviləsi bağlamaq lazımdır” və Azərbaycan Prezidenti İ.Əliyevin “Keçən il noyabr ayında qəbul edilmiş və imzalanmış üçtərəfli Bəyanatın praktiki olaraq bütün bəndləri tərəfimizdən yerinə yetirilib” bəyanatının alt sətirini Brüssel görüşünə qədər daha diqqətlə oxumalıdır, baş verən reallıqlara adekvat addım atmalıdır. Hər il 1-2 dəfə görüşüb vaxt uzatmaq erməni tərəfinin yenə ərazi itirdiyini etiraf etməsi ilə nəticələnə bilər. Paşinyan çalışmalıdır ki, Azərbaycan 1920-ci ilə qayıtmasın, İrəvan xanlığı və Zəngəzur mahalı kimi tarixi torpaqları ilə bağlı sənədləri ortaya qoymağa və müvafiq addımlar atmağa məcbur qalmasın. Onsuz da məzlum Paşinyanın göz yaşları artıq kimsəni kövrəltmir.
Ədalət Verdiyev,
hərbi ekspert, Xüsusi olaraq Moderator.az üçün