Alimlər neft təmizləmə tullantılarından təkrar emal edilə bilən plastik yaradıblar

Maraqlı 07:27 30.04.2025

Almaniyanın Bayroyt Universitetinin araşdırmaçıları neft emalının yan məhsulu olan kükürdü istifadə edərək plastikin ekoloji təmizliyini artırmaq üsulunu tapıblar. Onların işləyib hazırladığı texnologiya poliefirlərdə – butulkalar, qablaşdırma, bel çantaları və geyim hazırlanmasında istifadə olunan plastik növündə xüsusi “dinamik kükürd əlaqələri” yaratmağa imkan verir.

 “EDnews” xəbər verir ki ,  tədqiqat “Angewandte Chemie International Edition” (ACIE) jurnalında dərc edilib.

Poliefirlərin daha asan təkrar emal edilə bildiyi üçün digər plastik növləri ilə müqayisədə daha davamlı hesab olunur. Lakin onların da bir çatışmazlığı var: təkrar emal zamanı material keyfiyyətini itirir, bu da mümkün təkrar emal dövrlərinin sayını məhdudlaşdırır.

Bu problemi həll etməyə “dinamik əlaqələr” adlanan – asanlıqla dağıdıla və yenidən formalaşdırıla bilən kimyəvi birləşmələr kömək edir. Belə materialları təmir etmək, yenidən əridib istifadə etmək əsasını dağıtmadan daha asandır. Alimlər kükürd və xüsusi kimyəvi birləşmələr - epoksidlərdən istifadə edərək poliefirlərdə belə əlaqələr yaratmağı öyrəniblər. Onların bəziləri artıq sənayedə istifadə olunur, digərləri isə təbii xammaldan əldə edilib.

Metod təkcə effektiv deyil, həm də iqtisadi cəhətdən sərfəlidir: reaksiya sadə katalizator – litium alkoksid istifadə etməklə mülayim temperaturda baş verir ki, bu da xərcləri və enerji istehlakını azaldır.

“Bizim kəşfimizin xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, kükürd təkcə dinamik əlaqələrin yaradılmasında iştirak etmir, həm də reaksiyanı özü sürətləndirir. Bu, yetərincə qeyri-adi mexanizmdir”, – tədqiqatın başçısı professor Aleks Player qeyd edib.

Yeni plastiki modifikasiya etmək mümkündür – məsələn, istiləşdikdə əriyən və turşunun təsiri altında dağılan çoxdəfəli yapışqana çevirmək olar. Bu, daha davamlı və istifadədə çevik materialların yaradılmasına yol açır.

Fatimə Mərdanlı //EDnews 

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

ABŞ Rusiya və Ukrayna arasında danışıqların ikinci raundunda iştirak etməyəcək
11:57 30.05.2025
Azərbaycan Prezidenti: Xorvatiya ilə siyasi dialoqumuz əməkdaşlığımızı genişləndirmək üçün yaxşı zəmin yaradır
11:21 30.05.2025
Daxildə Birlik, Xaricdə Etibar – Azərbaycanın Müstəqillik Formulu Oğuz Mirzə yazır...
11:21 30.05.2025
Azərbaycan millisi finalın bir addımlığında Dünya çempionatında həyəcanlı yarımfinal
10:52 30.05.2025
Azərbaycan və Çin arasında vizasız rejimə dair saziş təsdiqləndi
10:40 30.05.2025
" İran və ABŞ arasında nüvə proqramı ilə bağlı fikir ayrılıqlarının həlli istiqamətində razılıq əldə olunmayıb"
10:27 30.05.2025
"Əmək bazarında fundamental dəyişikliklər baş verir"
10:08 30.05.2025
Azərbaycan və Pakistan ədliyyə sahəsində əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətindədir
09:30 30.05.2025
Rusiya Zaporojyedə hava hücumları həyata keçirdi
09:15 30.05.2025
Pakistan-Əfqanıstan sərhədində qanlı toqquşma baş verib
08:58 30.05.2025
HƏMAS ABŞ-ın atəşkəs planını rədd etdi: "Əsas tələblərimiz yerinə yetirilmir"
08:32 30.05.2025
Di Mariya doğma klubuna qayıtdı
08:21 30.05.2025
Antonio Konte “Napoli” ilə yollarını davam etdirir
08:03 30.05.2025
Ceki Çana və Ralph Macchioya qara kəmər verildi
07:27 30.05.2025
Putin Kim Çenə nə vəd edib? Moskva-Pxenyan hərbi ittifaqı yeni mərhələdə
07:14 30.05.2025
Yerin fırlanması yavaşlayır
05:45 30.05.2025
Pentaqon əməkdaşı məxfi məlumatları xaricə ötürməyə cəhd edərkən saxlanılıb
05:39 30.05.2025
"Instagram" istifadəçiləri smartfonların həddindən artıq qızmasından şikayətlənirlər
16:05 29.05.2025
ABŞ-nin Suriyadakı səfirliyi işini bərpa etdi
15:50 29.05.2025
Tramp HİV pandemiyası ilə bağlı Avropa ölkələrini ittiham etdi
14:54 29.05.2025
"Amerikanın Səsi" radiostansiyasının bütün əməkdaşları işdən çıxarılacaq
14:06 29.05.2025
Azərbaycan iqtisadi mürəkkəblik üzrə artım tempinə görə lider olub
13:54 29.05.2025
Kəlbəcərdə minaya düşən hərbçimizin vəziyyəti açıqlandı
13:28 29.05.2025
Səudiyyə Ərəbistanında saxlanılan iranlı din xadimi azad edilib
13:05 29.05.2025
Britaniya kibermüharibəyə hazırlaşır? Süni intellekt və hakerlərə 1 milyard funt sterlinq ayrıldı
13:04 29.05.2025
Məhəmməd Şahbaz Şərifin Azərbaycana səfəri başa çatıb
13:02 29.05.2025
Azərbaycan və Səudiyyə Ərəbistanı işgüzar əlaqələri genişləndirəcək
12:29 29.05.2025
Yol polisi körpə uşaqla avtomobil idarə edən sürücülərə müraciət edib
12:27 29.05.2025
Roman Qriqorçuk Azərbaycana qayıdır?
09:46 29.05.2025
Lisey və gimnaziyalarla bağlı qadağa ləğv olundu
09:27 29.05.2025
Özbəkistan və Azərbaycan Universitetləri Əməkdaşlığı Gücləndirir
09:12 29.05.2025
Koç Universitetinin rektoru AHİK-in Əmək və Sosial Münasibətlər Akademiyasını ziyarət edib
09:11 29.05.2025
Türkiyə və Gürcüstan din xadimləri Azərbaycana səfər edir – Qarabağa da ziyarət planlaşdırılıb
09:06 29.05.2025
İlon Mask Tramp administrasiyasını tərk edir – DOGE departamentindən ayrıldı
09:01 29.05.2025
Yer G3 səviyyəli güclü maqnit qasırğasının təsiri altına düşdü texnologiyalara və sağlamlığa təhlükə var
09:01 29.05.2025
İranda güclü zəlzələ baş verdi
08:54 29.05.2025
"Son iki ildə türklərdən çox final görmüşəm"
08:49 29.05.2025
Minifutbol üzrə dünya çempionatı: Azərbaycan millisi dörddəbir finalda İngiltərə ilə qarşılaşacaq
07:35 29.05.2025
İlkay Gündoğan "Qalatasaray"-a gəlir?
07:08 29.05.2025
Cənubi Koreyada hərbi təyyarə qəzaya uğrayıb
06:46 29.05.2025
Hamısı