Fransanın Gürcüstandan Ermənistana silah ötürməsi, orta Asiyaya yaxınlaşmağa çalışması və digər təəccüb doğuran addımları geniş müzakirələrə səbəb olub. Mövzu ilə Əlaqədar rusiyalı siyasi analitik, Ruslan Şevçenko Ednews-a danışıb. Onun fikrincə Fransız liderinin bu davranışının iki əsas səbəbi var.
“İlk olaraq Fransanın müstəmləkə keçmişi olduğu üçün bir neçə ölkədə hələ də idarəçilik mövqeyini qorumaq istəyir. Qərbi Afrika, Orta Şərq müasir Livan, Suriya və bölgədəki digər ölkələr və Cənub-Şərqi Asiya Vietnam, Laos, Kamboca və s.. Fransa bu ölkələrin müstəqilliyini çoxdan tanımasına baxmayaraq, onlara bu gündə kifayət qədər böyük bir mədəni, iqtisadi və hətta hərbi təsir göstərir, bəzən silahlı qüvvələri tərəfindən yerli siyasi mübarizəyə müdaxilə edir. Buna Çad və ya Mərkəzi Afrika Respublikasını misal göstərmək olar. Bu ölkələrin iş mühitinin böyük bir hissəsi, o cümlədən böyük sahibkarlar, ziyalılar və bəzi siyasətçilər Fransaya yönəlməyə, bir çoxu Fransada qalmağa davam edir.
Ekspert ikincisi səbəb kimi Makronun bu yolla Fransanın keçmiş müstəmləkələrindəki əvvəlki təsirinə əsaslanaraq bu ştatlardakı varlığını gücləndirməyə çalışmasını göstərib.
“Makronun məqsədi AB və ABŞ-a Fransanın heç də Almaniyadan ikinci dərəcəli olmadığını göstərməsidir.
Ancaq Makronun son illərdəki bu meylləri getdikcə daha çox uğursuz olur. Fransa mahiyyət etibarilə Mərkəzi Afrika Respublikasından sıxışdırıldı. Qərbi Afrika ölkələrindəki mövqeyi zəiflədi. Fransanın və keçmiş müstəmləkə zonasının digər dövlətlərinin rəqibləri tədricən möhkəmlənir. Fransız səlahiyyətliləri əvvəlki təsirlərinin heç olmasa bir hissəsini saxlamağa çalışaraq müqavimət göstərir. Hələ də onu əlində saxladığı dövlətlərdən biri, diasporunun böyük bir hissəsi Fransada yaşayan və hətta bu ölkənin xarici siyasətinə təsir edən Ermənistandır. Ancaq son illərdə Ermənistanda baş verən hadisələr, 2020-ci ildə Azərbaycanla 44 günlük müharibə zamanı məğlubiyyətləri, Fransanın heç bir şəkildə qarşısını ala bilmədiyi Qarabağın itirilməsi, Fransanın bu ölkədəki mövqelərini ciddi şəkildə sarsıtdı. Fransız səlahiyyətliləri eyni dərəcədə uzaqgörən olmağa davam edərlərsə, planetdəki və xüsusən Asiyadakı keçmiş təsir zonaları nəhayət yalnız keçmişin mirası olacaqdır”.
Afaq Qurbanzadə
