Azərbaycanda pandemiya dövründə karantin qaydalarının pozulmasına görə yazılan cərimələrin ləğvi ilə bağlı məsələ gündəmə gəlib. Qeyd edək ki, əvvəllər bu təkliflərə qarşı belə iddia var idi ki, cərimələr ləğv olunsa, əhalidə arxayınlıq yaranar, yoluxma artar. Amma artıq bu təhlükə yoxdur. Yeri gəlmişkən, qonşu Gürcüstanda pandemiya cərimələri hökumətin təqdimatı ilə parlament tərəfindən çoxdan ləğv edilib.
Azərbaycanda da karantin zamanı yazılan cərimələr ləğv oluna bilərmi? Bu barədə qərar qəbul edilə bilərmi? Parlamentdə müzakirə oluna bilərmi?
Məsələ ilə bağlı Ednews-a millət vəkili Bəhruz Məhərrəmov bildirdi ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatında da ifadə edildiyi kimi, bu il COVİD-19 pandemiyasının tam başa çatacağı ehtimal edilir. Bildiyiniz kimi, artıq Azərbaycanda da karantin rejimi ilə bağlı məhdudiyyətlərin, demək olar ki, əksər hissəsi aradan qaldırılıb. Ötən dövrə diqqət yetirsək, itki və zərərlərimizi digər ölkələrlə müqayisə etsək, hökumətin bu istiqamətdə həm profilaktik, həm sosial-iqtisadi, həm də qanunvericilik səviyyəsində addımlarının uğurlu olduğunu demək olar.
“Xüsusən o zaman gərgin situasiyaya cinayət və inzibati qanunvericilik səviyyəsində çevik reaksiyaların verilməsi pandemiya ilə mübarizədə mühüm rol oynadı. Lakin həmin periodda karantinin tələblərini ehtiva edən məsələlər üzrə pozuntulara görə inzibati və cinayət məsuliyyətinə cəlb olunan şəxslərin bir qisminin hələ də tənbeh və cəza növü kimi müəyyən olunan cərimələrini ödəmədiyi məlumdur. Təbii ki, Azərbaycan dövləti heç bir vətəndaşının hər hansı formada məhrumiyyətlərə məruz qalmasını arzu etmir. Bu istiqamətdə istər cinayət qanunvericiliyində dekriminallaşma sahəsində tədbirlər, istər inzibati normalarda yumşalmalarla bağlı kifayət qədər addımlar atılıb. Lakin beynəlxalq təcrübədə də qəbul edildiyi kimi, güzəştlər ədalətli xarakter daşımalı, eləcə də cəmiyyətin qanunlara hörmət ruhuna mənfi təsir göstərməməlidir.
Yəni qəsdən törədilməyən, yaxud törətdiyinə görə səmimi peşmançılıq ifadə edən, aztəminatlı olan, karantin tələbləri ilə bağlı məruz qaldığı cəriməni ödəmə qüvvəsi olmayan şəxslərin bu cərimələrdən azad olunması prinsipcə mümkündür. Lakin karantin tələblərini pozduğuna görə cərimələnən vətəndaşlara güzəştlərin tətbiqi və onların cəzadan azad edilməsi məsələsi yalnız və yalnız qanunçuluq, qanun qarşısında bərabərlik, təqsirə görə məsuliyyət, ədalət və humanizm prinsipləri rəhbər tutulmaqla müzakirə oluna bilər”.
Hüquqşünas Loğman Abdullayev bildirib ki, Nazirlər Kabineti bu məsələyə baxmalı, əhalinin sosial rifahı nəzərə alınmalı və maskalara görə tətbiq olunan cərimələr silinməlidir.
O əlavə edib ki, cərimələrin silinməsi ilə qadağanın aradan qaldırılması arasında incə bir fərq var:
"Qadağa aradan qaldırılırsa, indiyə qədər cərimə yazılan şəxslərə qarşı münasibətdə konstitusiya norması var. Qanunun yumşaldıcı hissəsinin geriyə qüvvəsi var. Deməli, bütün yazılan cərimələr silinir, ödəyənlər isə gedib pulunu geri alır. Lakin ödəməyənlər əfv olunursa, ödənilən cərimələrin geri qaytarılmasından söhbət gedə bilməz. Bu təcrübə var. Gürcüstanda, Ukraynada yazılan cərimələr silinib. Azərbaycanda əhalinin maddi vəziyyəti nəzərə alınaraq hökumətimiz də oxşar addımı ata bilər. Bir məsələni qeyd etmək lazımdır ki, cəriməsi yazılan şəxslərdən gec-tez bu pullar alınacaq. Maaşa və ya pensiyaya yönəltməklə bu cəriməni vətəndaş ödəyəcək".
Oğuz
