“Kremlin Bakıda qanlı qırğın törətməkdə məqsədi milli azadlıq hərəkatını boğmaq idi”.
Bu sözləri EDNews-a tanınmış politoloq Qabil Hüseynli 20 Yanvar faciəsinə gətirib çıxaran siyasi proseslərdən söz açarkən bildirib. Söhbət zamanı o qeyd edib ki, 1980-ci illərin sonlarında SSRİ-də baş verən arzuolunmaz və dağıdıcı proseslər Azərbaycanda xalq hərəkatının yaranmasına gətirib çıxardı.
“Bildiyimiz kimi, 1988-ci ildə Azərbaycan SSR-nin qanuni ərazisi Qarabağda erməni separatçıların ayaqlanması, etnik azərbaycanlıların Ermənistan SSRİ-dən deportasiya edilməsi, o cümlədən Moskvanın erməni separatizminə və azərbaycanlıların haqlarının tapdalanmasına göz yumması Azərbaycanda xalqın meydanlara axışmasına və milli azadlıq hərəkatının formalaşmasına səbəb oldu. Həmin illərdə Moskva heç bir halda erməni millətçilərinin və separatçılarının hərəkətlərinə adekvat cavab vermirdi. Eyni zamanda, o vaxtki Azərbaycanın siyasi rəhbərliyi bu hadisələr qarşısında aciz idi və heç bir tədbir görə bilmirdilər. Bu da Azərbaycan xalqında hakimiyyətə qarşı həm etimadsızlığı gücləndirirdi, həm də qiyam əhval-ruhiyyəsi yaradırdı”.
Azərbaycanda milli şüurun oyanması, bunun fonunda milli azadlıq hərəkatının formalaşmasının Moskva tərəfindən qəzəblə qarşılandığını deyən Qabil Hüseynli Kremli Ermənistan və Qarabağda erməni millətçiliyinə bilərəkdən göz yummaqda təqsirləndirib.
“Azərbaycanda xalq hərəkatı geniş vüsət almışdı. Bu hərəkat demokratik şüarlar və təşəbbüslər altında aparılırdı. Azərbaycan xalqının milli azadlıq hərəkatı o səviyyə çatmışdır ki, BMT Azərbaycan xalqını ilin xalqı elan etmişdi. Bu isə rəsmi Moskva tərəfindən qəzəblə qarşılanırdı. Halbuki, həm Ermənistanda, həm də Qarabağda erməni millətçilərinin nümayişlərinə sakit mövqe nümayiş etdirilirdi”.
Sonda Politoloq 20 Yanvar qırğınının səbəblərini belə şərh etdi:
“Kreml Azərbaycanda və digər müttəfiq respublikalarda xalq hərəkatlarını yatırmaq üçün bir sıra təxribatlara, ən əsası qanlı represiyalara əl atdı. Sovet KGB-si Azərbaycan xalqını gözdən salmaq üçün bir sıra provokasiya xarakterli oyunlar tətbiq etdi”.
Xatırlayaq ki, 1990-cı ilin yanvarın 13-də Bakıda erməni sakinlərə qarşı məqsədyönlü şəkildə təxribatlar törədildi. Moskva da bu təxribatları bəhanə gətirib Bakıya ordu yeritdi. Həmin gün Bakıda fövqəladə vəziyyət elan edildi. Yanvarın 19-u gecə saatlarında Azərbaycan televiziyasında partlayış törədildi. Bundan sonra isə Sovet əsgərləri və tankları dinc xalqı qırmağa başladılar. Dinc nümayişçilər və sakinlər günahsız yerə gülləbaran edildi.
Yunis Abdullayev
