Canavarlar ekoloji tarazlığı bərpa edə bilərmi?

Ekologiya 16:48 16.02.2025

Canavarların təbiətə qaytarılması iqlimə müsbət təsir göstərə bilərmi? Son araşdırmalar bu mövzuya aydınlıq gətirir.

“EDnews” xəbər verir ki, Şotlandiya yaylalarında canavarlar təxminən 250 il əvvəl tamamilə məhv edilib. Bu isə qırmızı maralların əsas təbii düşməninin yox olması demək idi. Nəticədə, maral populyasiyası sürətlə artaraq hazırda təxminən 400 minə çatıb. 

Alimlərin araşdırmalarına görə, hazırda Şotlandiyanın cəmi 4 faizi meşələrlə örtülüdür. Artan maral sayı isə gənc ağac fidanlarını yeyərək meşələrin təbii şəkildə inkişaf etməsinə mane olur.

Canavarların geri qaytarılması niyə vacibdir?

Lids Universitetinin rəhbərlik etdiyi bir araşdırma qrupu canavarların yenidən Şotlandiya yaylalarına buraxılmasının mümkün təsirlərini araşdırıb. Alimlər qırmızı maralların bitki örtüyünə vurduğu ziyanın qarşısını almaq üçün Kayrnqorms, Cənub-Qərb Yaylaları, Mərkəzi Yaylalar və Şimal-Qərb Yaylaları kimi dörd fərqli bölgədə canavarların potensial rolunu modelləşdiriblər.

Tədqiqat nəticələrinə əsasən, bu bölgələrə canavarların qaytarılması onların ümumi sayını 167-yə yüksəldəcək. Bu isə qırmızı maralların sayını elə bir səviyyəyə endirəcək ki, ağacların təbii şəkildə yenilənməsinə şərait yaransın.

Mütəxəssislərin hesablamalarına görə, canavarların maralları nəzarətdə saxlaması nəticəsində hər il 1 milyon ton karbon qazı (CO2) udulacaq və ya atmosferdən çıxarılacaq. Bu isə Böyük Britaniyanın İqlim Dəyişikliyi Komitəsinin 2050-ci ilə qədər "sıfır karbon" hədəfinə çatmaq üçün müəyyən etdiyi karbon çıxarılması planının təxminən 5 faizinə bərabərdir.

Araşdırmaçılar bəzi fermerlərin bu ideyaya qarşı çıxa biləcəyini bildirsələr də, ekosistemin bərpası baxımından bu addımın ciddi şəkildə nəzərdən keçirilməli olduğunu vurğulayırlar. Hazırda Böyük Britaniya və digər Avropa ölkələrində böyük yırtıcıların təbiətə qaytarılması ilə bağlı müzakirələr davam edir.

Tatların yaşadığı kənddə nələr gizlədilib?

Xəbər xətti

"ABŞ İranla müharibədə heç nə əldə etməyib"
17:09 26.06.2025
İzmirdəki meşə yanğını söndürüldü
16:53 26.06.2025
"Hörmüz boğazının bağlanması böyük bəlalara səbəb ola bilər"
16:38 26.06.2025
"Ermənistan yalnız sülhə əməl etdiyi təqdirdə təcriddən çıxa bilər" -Müsahibə
16:19 26.06.2025
Əli Xamenei İran xalqını təbrik etdi
16:02 26.06.2025
Floridada Tornado evləri "yıxdı"
15:48 26.06.2025
Etiketlə yarışıb, reklamla vuruşanlar – rəqabət qaydalarını kimlər pozub?
15:31 26.06.2025
"Azərbaycan Ordusunun NATO səviyyəsinə yüksəlməsindən qürur duyuruq"
15:06 26.06.2025
Futbolçular arasında dava düşdü
14:50 26.06.2025
"Qiyamət günü" radiostansiyası qəfil aktivləşdi
14:34 26.06.2025
Aİ liderlərinin ənənəvi görüşü başlayır
14:20 26.06.2025
“Azərbaycan ŞƏT ilə əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinə xüsusi önəm verir”
14:03 26.06.2025
Şimali Koreya Rusiyaya əlavə qoşun göndərə bilər
13:47 26.06.2025
"Qalatasaray" David Alabanın agenti ilə danışıqlara başladı
13:34 26.06.2025
Moskvada Maqsud İbrahimbəyovun xatirə gecəsi keçirilib
13:17 26.06.2025
Türkiyə Müdafiə Nazirliyi Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 107-ci ildönümünü təbrik edib
13:02 26.06.2025
İlham Əliyev Pezeşkianı Azərbaycana dəvət etdi
12:59 26.06.2025
Milyonçular hara köçür?
12:43 26.06.2025
"Daşnaksütun" rəhbərliyinin nümayəndəsi iki ay müddətinə həbs edilib
12:33 26.06.2025
FTB İrana uğursuz zərbələrlə bağlı məlumatları KİV-ə sızdıran şəxsi axtarır
12:07 26.06.2025
Azərbaycan lideri Pezeşkianı təbrik edib
11:45 26.06.2025
Xankəndidə Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə hərbçilərin yürüşü keçirildi
11:20 26.06.2025
BAMF Azərbaycan ordusunu təbrik etdi
10:59 26.06.2025
Çində daşqın nəticəsində altı nəfər həlak olub
10:34 26.06.2025
Hərbi Parada başlanğıc Prosesindən -FOTOLAR
10:14 26.06.2025
Azərbaycan nefti bahalaşdı
10:08 26.06.2025
İsrail ordusunun zərbələri nəticəsində Qəzzada 80 nəfər həlak olub
09:54 26.06.2025
Mehriban Əliyeva Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım etdi
09:07 26.06.2025
Gəlin tartiximizə, mədəniyyətimizə, mədəni irsimizə məsuliyyətlə yanaşaq
09:02 26.06.2025
NATO sammiti Ukraynanın vəziyyətini yaxşılaşdırmayacaq
08:35 26.06.2025
Niderland kraliçası Trampı yamsıladı
08:12 26.06.2025
İŞİD lideri Livanda tutuldu
07:38 26.06.2025
"CNN-nin jurnalistini "iti qovan kimi" qovmaq lazımdır"
07:26 26.06.2025
Yerin fırlanma sürəti artır
06:54 26.06.2025
Qitələrdən biri parçalana bilər
06:31 26.06.2025
Xırçıldayan qidalarla arıqlama arasında əlaqə müəyyən edilib
05:56 26.06.2025
Azərbaycanda Məhərrəm ayı başladı
05:29 26.06.2025
Tehranı tərk edənlər geri dönür
04:51 26.06.2025
Dördüncü ixtisar dalğası: "Microsoft"un oyun bölməsində nə baş verir
04:36 26.06.2025
İsrailin hərbi elita mərkəzləri dağılıb
04:21 26.06.2025
Hamısı