Canavarlar ekoloji tarazlığı bərpa edə bilərmi?

Ekologiya 16:48 16.02.2025

Canavarların təbiətə qaytarılması iqlimə müsbət təsir göstərə bilərmi? Son araşdırmalar bu mövzuya aydınlıq gətirir.

“EDnews” xəbər verir ki, Şotlandiya yaylalarında canavarlar təxminən 250 il əvvəl tamamilə məhv edilib. Bu isə qırmızı maralların əsas təbii düşməninin yox olması demək idi. Nəticədə, maral populyasiyası sürətlə artaraq hazırda təxminən 400 minə çatıb. 

Alimlərin araşdırmalarına görə, hazırda Şotlandiyanın cəmi 4 faizi meşələrlə örtülüdür. Artan maral sayı isə gənc ağac fidanlarını yeyərək meşələrin təbii şəkildə inkişaf etməsinə mane olur.

Canavarların geri qaytarılması niyə vacibdir?

Lids Universitetinin rəhbərlik etdiyi bir araşdırma qrupu canavarların yenidən Şotlandiya yaylalarına buraxılmasının mümkün təsirlərini araşdırıb. Alimlər qırmızı maralların bitki örtüyünə vurduğu ziyanın qarşısını almaq üçün Kayrnqorms, Cənub-Qərb Yaylaları, Mərkəzi Yaylalar və Şimal-Qərb Yaylaları kimi dörd fərqli bölgədə canavarların potensial rolunu modelləşdiriblər.

Tədqiqat nəticələrinə əsasən, bu bölgələrə canavarların qaytarılması onların ümumi sayını 167-yə yüksəldəcək. Bu isə qırmızı maralların sayını elə bir səviyyəyə endirəcək ki, ağacların təbii şəkildə yenilənməsinə şərait yaransın.

Mütəxəssislərin hesablamalarına görə, canavarların maralları nəzarətdə saxlaması nəticəsində hər il 1 milyon ton karbon qazı (CO2) udulacaq və ya atmosferdən çıxarılacaq. Bu isə Böyük Britaniyanın İqlim Dəyişikliyi Komitəsinin 2050-ci ilə qədər "sıfır karbon" hədəfinə çatmaq üçün müəyyən etdiyi karbon çıxarılması planının təxminən 5 faizinə bərabərdir.

Araşdırmaçılar bəzi fermerlərin bu ideyaya qarşı çıxa biləcəyini bildirsələr də, ekosistemin bərpası baxımından bu addımın ciddi şəkildə nəzərdən keçirilməli olduğunu vurğulayırlar. Hazırda Böyük Britaniya və digər Avropa ölkələrində böyük yırtıcıların təbiətə qaytarılması ilə bağlı müzakirələr davam edir.

“Euronews” telekanalı Azərbaycandakı mina problemindən danışdı

Xəbər xətti

Azərbaycan - Gürcüstan münasibətləri yeni mərhələyə qədəm qoyur
18:49 18.04.2025
Dünya Nizamı Necə Dəyişir? IV Hissə: Geosiyasi Dəyişikliklər və Yeni Əlaqələr
17:51 18.04.2025
Azərbaycanda sadələşdirilmiş gömrük bəyannaməsi ilə bağlı mobil tətbiqin dizaynı dəyişdirilir
12:12 18.04.2025
Qırğızıstanın və Azərbaycanın Ədəbiyyat institutları ortaq layihənin icrasına başlayıblar
12:07 18.04.2025
Milli Observatoriya beynəlxalq mükafata layiq görülüb
11:59 18.04.2025
OpenAI şirkətinin yeni sosial media platforması X-ə rəqib olacaq
11:54 18.04.2025
Sabah Yer Günü ilə bağlı festival keçiriləcək
11:40 18.04.2025
Polşa nüvə silahına sahib olmaq istəyir
11:32 18.04.2025
Azərbaycanda Milli Etalon Vaxtı yaradılır
11:24 18.04.2025
Cənubi Koreya KXDR-lə sərhəd yaxınlığında gecə təlimləri keçirib
11:20 18.04.2025
Yağıntıların vurduğu zərərin məbləği açıqlandı
11:17 18.04.2025
İRS jurnalının ərəb dilində yeni nömrəsi işıq üzü görüb
11:13 18.04.2025
Minskdə azərbaycanlı qəhrəmanlara həsr olunmuş anım tədbiri keçirilib
11:10 18.04.2025
Alimlər Kvant maqnitizminin nadir tipini kəşf ediblər
11:05 18.04.2025
Kolumbiyada neft kəməri partladılıb
11:02 18.04.2025
Qazaxıstan Əfqanıstana humanitar yardım göndərib
10:58 18.04.2025
Dünyanın ən dözümlü mühərrikli maşınları açıqlandı - Hyundai, Kia siyahıda yoxdur
10:55 18.04.2025
Bakının üç rayonunda qaz olmayacaq
10:50 18.04.2025
Bakıda bədii gimnastika üzrə Dünya Kubokuna start verilib
10:43 18.04.2025
Pandemiyalar haqqında tarixi saziş imzalanıb
10:38 18.04.2025
Parisdə Azərbaycanın ilk süni intellekti “Şuşa” kompozisiyası nümayiş olunub
10:35 18.04.2025
Azərbaycanda akkreditə olunmuş diplomatik korpusun nümayəndələrinin Xankəndi və Şuşa şəhərlərinə səfəri başlayıb
10:32 18.04.2025
"Azərbaycan Cənubi Qafqaz regionunda yeni status-kvo yaradıb"
10:27 18.04.2025
1300 il əvvələ aid xəzinə tapıldı
10:25 18.04.2025
İspaniya ÇL-də 5 klubla təmsil olunacaq
10:22 18.04.2025
Rusiya Xarkova ballistik raketlə zərbə endirib
10:17 18.04.2025
Bu gün Beynəlxalq Abidələr və Tarixi Yerlər Günüdür
10:12 18.04.2025
ABŞ vətəndaşı Belizdə təyyarəni ələ keçirməyə cəhd edib
10:08 18.04.2025
İranda hərbi parad keçirilib
09:58 18.04.2025
Kolumbiyada üsyançılar terror aktları törədib
09:52 18.04.2025
Ərdoğan Türkiyə - Azərbaycan təbii qaz sahəsi üzrə əməkdaşlıq sazişini təsdiqləyib
06:46 18.04.2025
Başlıbel qətliamından 32 il ötür
00:01 18.04.2025
Dünya Nizamı Necə Dəyişir? III Hissə: Texnoloji İnqilablar və Yeni Dövrün Mühitləri
17:38 17.04.2025
Azərbaycanın Geosiyasi Imperativləri: Regiondakı Strateji Gücün Yeni Tərifi II Hissə: Azərbaycanın Strateji İnteqrasiyası və Qlobal Təsiri
14:03 17.04.2025
Meksika ABŞ-a diplomatik nota göndərib
12:29 17.04.2025
Səudiyyə Ərəbistanının müdafiə naziri İrana gedəcək
12:21 17.04.2025
Çayların həcmində artım davam edir
12:14 17.04.2025
Cənubi Koreya dronları uzaqdan aşkarlayacaq radar sistemini sınaqdan keçirib
12:10 17.04.2025
Ceyhun Bayramov Sloveniya XİN başçısını qarşılayıb
12:06 17.04.2025
“Time” 2025-ci ilin 100 nüfuzlu insanının siyahısını təqdim edib
12:02 17.04.2025
Hamısı