İqlim dəyişikliyi, bəşəriyyətin qarşılaşdığı ən böyük çağırışlardan biri olaraq, yalnız ekosistemləri deyil, eyni zamanda insanların həyatını, sosial-iqtisadi şəraitini və sağlamlığını ciddi şəkildə təhdid edir. Temperaturun yüksəlməsi, ekstremal hava hadisələrinin artması, dəniz səviyyələrinin qalxması və bioloji müxtəlifliyin azalması kimi təsirlər artıq dünya miqyasında hiss olunur və bu tendensiya yaxın gələcəkdə daha da güclənə bilər. Bu məsələnin qlobal əhəmiyyəti, onu həll etmək üçün beynəlxalq əməkdaşlığın vacibliyini gündəmə gətirir.

Muxtar Babayevin Antalya Diplomatik Forumunda etdiyi çıxışda vurğulanan əsas məqamlar, bu qlobal problemin həllində müsbət irəliləyişlərin əldə olunduğunu və Azərbaycanın bu istiqamətdə ciddi addımlar atdığını göstərir. Azərbaycanda keçirilən COP29, beynəlxalq miqyasda iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizənin daha da güclənməsi üçün mühüm bir mərhələ olub. Bu tədbirdə iştirak edən ölkələr, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə daha konkret və təcili addımlar atılmasına dair razılığa gəliblər. Bu tədbirdə yalnız ölkələr arasında əməkdaşlıq deyil, həm də təcrübə mübadiləsi və iqlim dəyişikliklərinə qarşı tədbirlərin praktiki şəkildə həyata keçirilməsi üçün müzakirələr aparılıb.

COP konfransları, hər il tərəflər arasında müzakirələrin aparıldığı və iqlim dəyişikliyinə qarşı daha sərt tədbirlərin görülməsi ilə bağlı qərarların qəbul olunduğu beynəlxalq platformadır. Bu platformada dövlətlər öz iqlim siyasətlərini təqdim edir, qarşılıqlı öhdəliklər götürür və gələcəkdə atılacaq addımları müəyyənləşdirirlər. Bakıda keçirilən COP29 isə, bu məqsədlə həyata keçirilən müzakirələrin bir növ uğur simvolu olaraq qiymətləndirilir. Bu tədbir göstərdi ki, beynəlxalq əməkdaşlıq və doğru siyasi iradə ilə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə müsbət irəliləyişlər əldə etmək mümkündür.

Türkiyənin növbəti COP-lara ev sahibliyi etməyə müraciət etməsi isə iqlim məsələlərinin beynəlxalq arenada nə qədər əhəmiyyətli olduğunu göstərir. Türkiyə, bu mövzuda önəmli bir lider olmaqla yanaşı, regionda və dünyada təcrübə və məlumat paylaşımının artırılması üçün öz səylərini ortaya qoyur. Bu, yalnız Türkiyə üçün deyil, bütün dünya üçün əhəmiyyətlidir, çünki iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə hər bir ölkənin məsuliyyətidir. Türkiyənin bu mövzudakı öhdəlikləri, digər ölkələrin də bu məsələyə daha ciddi yanaşmasına təkan verir və ümumi bir konsensusun yaranmasına səbəb olur.

Muxtar Babayevin ifadə etdiyi kimi, hazırda iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə prioritet olaraq COP30 tədbiri gündəmdədir və Azərbaycan, bu tədbirin uğurla keçirilməsi üçün Braziliyaya dəstək verməkdədir.  Bu, iqlim dəyişikliyi məsələsinə olan qlobal marağı bir daha vurğulayır. 2023-cü ilin sonunda Bakıda hazırlanan və 2035-ci ilə qədər olan yol xəritəsi, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizənin daha da konkretləşdirilməsinə və onun qarşısında durulacaq əsas təhdidlərin müəyyənləşdirilməsinə imkan verir. Bu plan həm də, dünya ölkələrinə öz iqlim siyasətlərini daha effektiv şəkildə həyata keçirmək və nəticə əldə etmək üçün praktiki yanaşmalar təqdim edir.

2035-ci ilə qədər olan dövrə dair hazırlanan yol xəritəsi, bir çox mütəxəssis tərəfindən çox mühüm bir addım kimi qiymətləndirilir. Bu plan, həm də ekoloji cəhətdən davamlı inkişafın təmin edilməsi, təbii sərvətlərin səmərəli istifadəsi və yaşıl texnologiyaların tətbiqi baxımından bir təməl olacaq. Bu təməl üzərində qurulacaq strategiyalar, gələcəkdə ölkələrə iqlim dəyişikliyinin qarşısını almaq və daha yaşanabilir bir planet yaratmaq üçün böyük imkanlar təqdim edəcək.

İqlim dəyişikliyi ilə mübarizənin uğurlu olması üçün yalnız dövlətlər arasında deyil, həm də qeyri-hökumət təşkilatları, yerli icmalar və biznes sektorunun da əməkdaşlığını gücləndirmək lazımdır. Təsadüfi deyil ki, son dövrlər beynəlxalq şirkətlər və qeyri-hökumət təşkilatları öz fəaliyyətlərini iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə yönəldir və dayanıqlı inkişaf məqsədlərinə xidmət edən yeni texnologiyaların inkişafına sərmayə yatırırlar. Bu cür əməkdaşlıq, həm də ekoloji, sosial və iqtisadi sahələrdə geniş əhatəli və müsbət nəticələr əldə olunmasına imkan yaradacaq.

Nəticə olaraq, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə, yalnız ekoloji bir məsələ deyil, həm də qlobal bir məsuliyyət məsələsidir. Bu mübarizəyə hər bir ölkənin, hər bir cəmiyyətin, hər bir fərdin töhfə verməsi vacibdir. Bunun üçün beynəlxalq əməkdaşlıq, müasir texnologiyaların tətbiqi və daha sərt qanunvericilik tədbirləri ilə iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə daha uğurlu nəticələr əldə etmək mümkündür. Bu cür qlobal mübarizə, bəşəriyyətin qarşısında duran ən böyük çağırışlardan birinə cavab vermək üçün vacibdir və yalnız bu yolla dünyamızın gələcəyini qorumaq mümkündür.

Mədinə Məmmədova\\EDnews