Ağız xərçəngi hallarındakı müəmmalı artımın səbəbi nədir?

Sağlamlıq 12:20 24.03.2025

Şəkərli içkilərlə bağlı narahatlıqlar yalnız diş çürüməsi ilə məhdudlaşmır. Yeni bir araşdırma bu içkilərin ağız xərçəngi riskini də artıra biləcəyini göstərir.

“EDnews” xəbər verir ki, Vaşinqton Universitetinin alimləri 30 il ərzində 162 602 qadının qidalanma vərdişlərini araşdırıb. Bu müddət ərzində bu qadınlardan 124-nə ağız xərçəngi diaqnozu qoyulub.

Tədqiqatçılar ayda bir dəfədən az şəkərli içki istehlak edən qadınlarla müqayisədə, gündə bir və ya daha çox şəkərli içki içən qadınların ağız xərçəngi riskinin 4,87 dəfə daha yüksək olduğunu müəyyən edib.

Spirtli içki və ya siqaret istifadə etməyən, lakin gündə azı bir şəkərli içki içən qadınlarda bu risk ayda bir dəfədən az şəkərli içki istehlak edənlərə nisbətən 5,46 dəfə yüksək olub.

Siqaret və alkoqol istifadə etməyənlərdə də risk yüksəkdir

Tədqiqatçılar elmi məqalələrində bildirirlər ki, ağız boşluğu xərçəngi (ABX) halları siqaret çəkməyən və ənənəvi risk faktorlarına malik olmayan gənc fərdlər arasında dünya üzrə artmaqdadır. Bu araşdırma, yüksək şəkərli içki istehlakının siqaret və ya alkoqol istifadəsindən asılı olmayaraq, əvvəlcə aşağı risk qrupunda olan qadınlarda ABX riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırdığını göstərir.

Bu araşdırmanın metodologiyası səbəb-nəticə əlaqəsini tam sübut etmir, çünki digər amillər də təsir göstərə bilər. Lakin tapıntılar bu iki amil arasında güclü bir əlaqənin olduğunu düşünməyə əsas verir.

Ənənəvi olaraq ağız xərçəngi siqaret çəkmək, tütün çeynəmək, həddindən artıq alkoqol istehlakı və insan papilloma virusu (HPV) infeksiyası kimi risk faktorları ilə əlaqələndirilirdi. Lakin bu risk faktorları ilə bağlı olmayan ağız xərçəngi hallarının artması ciddi narahatlıq doğurur.

Şəkərli içkilər xroniki iltihab yarada bilər

Mütəxəssislər bu vəziyyətin mümkün səbəblərindən birinin dəyişən qidalanma vərdişlərimiz olduğunu bildirirlər. Müasir dövrdə bir çox insanın müntəzəm olaraq istehlak etdiyi qeyri-sağlam qidalar orqanizmin immun sistemində uzunmüddətli iltihabi reaksiyalara səbəb ola bilər.

Tədqiqatçılar qeyd edir ki, Qərb tipli qidalanma tərzi mədə-bağırsaq xərçəngləri üçün artan risk faktoru kimi qəbul edilir və yüksək doymuş yağ, emal olunmuş qidalar və əlavə şəkər istehlakı ilə xarakterizə olunur. Hipotezimiz odur ki, yüksək şəkər tərkibli qidalanma tərzi xroniki iltihabın yaranmasına səbəb ola bilər və bu da ABX riskini artıra bilər.

Araşdırmanın məhdudiyyətləri və gələcək tədqiqatlar

Araşdırmanın bəzi məhdudiyyətləri var. Belə ki, yalnız qadınlara aid məlumatlar təhlil edilib və nisbətən az sayda xərçəng hadisəsi araşdırılıb. Buna görə də alimlər bu mümkün əlaqəni daha ətraflı araşdırmaq üçün əlavə məlumatların toplanmasının və qiymətləndirilməsinin vacib olduğunu vurğulayırlar.

Bununla belə, bu araşdırma bizə yalnız nə yediyimizə deyil, nə içdiyimizə də diqqət yetirməyimiz üçün yeni bir səbəb təqdim edir. Şəkərli içkilərlə bağlı sağlamlıq riskləri yeni deyil, lakin indi onların nə qədər təhlükəli ola biləcəyini daha yaxşı anlayırıq.

Araşdırmada iştirak etməyən, İspaniyadakı Kataloniya Onkologiya İnstitutunun (ICO) epidemioloqu Raul Zamora Ros bildirir ki, tədqiqatın metodologiyası və keyfiyyəti mükəmməldir və məlumatlar çox detallı şəkildə analiz edilib. Bu əlaqəni təsdiqləmək və eyni zamanda süni şirinləşdiricili içkilərin də eyni dərəcədə zərərli olub-olmadığını öyrənmək üçün əlavə araşdırmalara ehtiyac var, çünki bir çox insan şəkərli içkilərin yerinə süni şirinləşdiricili içkilər istehlak edir.

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Prezident və birinci xanım faşizm üzərində Qələbə uğrunda mübarizədə həlak olan Azərbaycanlıların xatirəsini ehtiramla anıblar
12:35 09.05.2025
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib
10:03 09.05.2025
Azərbaycan Prezidenti Almaniya Kanslerinə təbrik məktubu göndərib
09:52 09.05.2025
"Bakı ilə dialoqda vasitəçilərə ehtiyac yoxdur"
09:12 09.05.2025
“Sülhün kökləri” Təşkilatı “Sülh Yürüşü” təşkil edəcək
16:31 08.05.2025
ANAMA yanında İctimai Şuranın üzvləri regiona səfər ediblər
16:03 08.05.2025
"1948-ci ildən bəri Şri-Lanka rəhbərləri etnik münaqişəni “ötürmə” vasitəsinə çeviriblər"
15:21 08.05.2025
Laçında “Heydər Əliyev – Müstəqillik, Suverenlik və Şanlı Zəfər” mövzusunda konfrans keçirilib
12:52 08.05.2025
Sabah 30 dərəcə isti olacaq
12:44 08.05.2025
“Turkish Airlines” Pakistana uçuşları ləğv edib
12:41 08.05.2025
Livanda Azərbaycan Evi açılıb
12:32 08.05.2025
Əminə Ərdoğan “Beynəlxalq İslam Sənətləri” sərgisində Azərbaycan stendini ziyarət edib
12:29 08.05.2025
Ukrayna Prezidenti Anım və İkinci Dünya müharibəsində Qələbə Günü münasibətilə xalqa müraciət edib
12:15 08.05.2025
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümü Berlində qeyd edilib
12:08 08.05.2025
Qaxda silah-sursat aşkarlanıb
12:05 08.05.2025
Bu gün Avropa Liqasında finalçılar bəlli olacaq
12:02 08.05.2025
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası "Sən elə bir zirvəsən" adlı tədbir təşkil edib
11:57 08.05.2025
Pakistanın hava limanı yaxınlığında partlayışlar baş verib
11:52 08.05.2025
"Vyetnam Azərbaycan ilə əməkdaşlığı özünün strateji-siyasi xətti hesab edir"
11:47 08.05.2025
CNN: Hindistan və Pakistan arasında son illərin ən böyük hava döyüşü baş verib
11:35 08.05.2025
Azərbaycanın və Vyetnamın dövlət başçıları mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər
11:32 08.05.2025
Putinlə Szinpin arasında görüş başladı
11:28 08.05.2025
Azərbaycan və Almaniya arxeoloqları Ağalıqtəpə yaşayış yerində tədqiqat aparıblar
11:23 08.05.2025
Bakıda “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq
11:20 08.05.2025
Qubada II Beynəlxalq folklor rəqs və yaradıcılıq festivalından
11:11 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam arasında Biznes Şura yaradılır
11:06 08.05.2025
Bu gün görkəmli bəstəkar Soltan Hacıbəyovun doğum günüdür
11:02 08.05.2025
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
Vyetnam Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş katibi Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib
11:00 08.05.2025
Vyetnamın KP MK-nın Baş katibinin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
10:59 08.05.2025
Alimlər Britaniya sahillərində üzən qədim köpəkbalığı növü kəşf ediblər
10:53 08.05.2025
Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyi möhkəmlənir
10:30 08.05.2025
Azərbaycan və Vyetnam XİN başçıları strateji tərəfdaşlığın inkişaf perspektivlərini müzakirə ediblər
10:27 08.05.2025
“Aztelekom” bayrağı Heydər Əliyev zirvəsində dalğalanıb
10:22 08.05.2025
Yeni dövrün mübarək, azad Şuşa!
09:40 08.05.2025
Türk Dövlətləri Ali Məhkəmələrinin Konfransının Əsasnaməsi təsdiq edilib
09:23 08.05.2025
Alimlər Günəş sistemində doqquzuncu planetin mümkün namizədini aşkar ediblər
07:56 08.05.2025
KİV: İsrail və Türkiyə Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə Bakıda danışıqlar keçirəcək
00:28 08.05.2025
Mayın 8-i Beynəlxalq Talassemiya Günüdür
00:00 08.05.2025
Bakıda "Azərbaycan-Türkiyə nəqliyyat və kommunikasiya əlaqələri haqqında elmi seminar keçirildi
17:50 07.05.2025
Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
Hamısı