Moldovanın Aİ-yə yaxınlaşması və Ukraynanı dəstəkləməsi... – İngilis politoloqla ÖZƏL ŞƏRH

Müsahibələr 14:00 04.04.2024

Moldova təxminən 3,5 milyon əhalisi olan Avropanın ən kiçik ölkələrindən biridir. Tarix boyu bir çox işğallara məruz qalmış, 1991-ci ildə Sovet İttifaqının dağılmasından sonra müstəqilliyini əldə etmişdir. Onun bir çox struktur, iqtisadi və siyasi problemləri var. Bu gün Kontinental Avropanın ən kasıb ölkəsi olduğunu söyləyə bilərik. Amma son zamanlar dünyanın, xüsusən də Avropanın gözü Moldovadadır... Bəs, kiçik və aşağı gəlirli qrupda olan Moldovanı dünyanın gündəminə gətirən nədir?  

Mövzu ilə bağlı ingilis politoloq Breandan Reyza Ednews-a  açıqlaması zamanı qeyd edib ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsi regional müharibə kimi görünsə də, bir aspektdən bütün dünyaya təsir edən müharibədir:  

“Bu müharibənin Kontinental Avropada təzahürü fərqli olsa da, Kanadadan Şimali Koreyaya, Almaniyadan Nigerə kimi bütün dünyada öz təsirini göstərir. Moldova üç milyonluq kiçik ölkə olsa da, birtərəfli müstəqilliyini elan edərək faktiki respublikaya çevrilmiş Dnestryanı bölgə və Moldovaya da aid olan Qaqauziya Muxtar Vilayəti də daxildir. Başqa sözlə, Moldova dərin siyasi xətləri olan bir ölkədir. Son həftələrdə bu iki regionun liderləri sözün əsl mənasında Rusiyadan onları Moldovaya qarşı müdafiə etməyi xahiş ediblər. Moldovanın Rusiya əvəzinə Avropa Birliyinə yaxınlaşdığını, Moldovanın onlara təzyiqləri artırdığını, bu vəziyyətin həm özləri, həm də Rusiya üçün təhlükə olduğunu bəyan ediblər. Hazır ki, Moldova Hökuməti avropapərəstdir və onlar Aİ-yə daxil olmaq prosesindədirlər. Moldova bu təhlükəni gördüyü üçün Avropa, xüsusilə də Fransa ilə həm siyasi, həm də hərbi əlaqələri inkişaf etdirməyə çalışır. Bu səbəbdən Fransa ilə hərbi və iqtisadi müqavilələr imzaladı. Bütün bu prosesləri daha yaxşı başa düşmək üçün bu tənliyi görməliyik”.Bəziləri Fransa prezidenti Emenuel Makronun son çıxışlarını Aİ daxilində liderlik yarışı kimi görsə də, digərləri Makronun məqsədinin adını Fransa tarixinə yazmaq olduğunu düşünür. Axı Fransa son ritorikası ilə belə demək mümkünsə, Rusiyaya meydan oxuyur”.     

Politoloq vurğulayıb ki, Moldovanın Aİ-yə yaxınlaşması və Rusiya-Ukrayna müharibəsində Ukraynanı dəstəkləməsi Kişinyov-Moskva münasibətləri pisləşib:    
      
“Moldova Avropaya yaxınlaşarkən Moldova daxilində iki qrup bu prosesə qarşı çıxır. Digər tərəfdən, Dnestryanıdakı partlayış və açıq şəkildə Rusiyadan dəstək istəyən iki qrup mümkün müharibənin treyleri kimidir. Qarşıdakı dövrün nə gətirəcəyini bu gün görmək çətindir. Son həftələrdə Moldova daxilində muxtar strukturların yaranmasının arxasında böyük mübarizə silsiləsi dayanır. Yaxın gələcəkdə adlarını daha çox eşitəcəyimiz Dnestryanı və Qaqauziya Muxtar Vilayətinə qısaca nəzər salaq. Dnestryanı adı rumın dilindən tərcümədə "Dnestr çayının kənarında" deməkdir. BMT üzvü olan heç bir dövlət öz parlamenti, ordusu və polisi olan Dnestryanı tanımır. Moldova bu bölgəyə öz ərazisi kimi baxsa da, Rusiyanın nəzarətində olan bir bölgə desək, yanılmarıq. Bu bölgədə hələ də təxminən 1500 Rusiya hərbi qüvvəsinin olduğu təxmin edilir. Rusiya ilə quru sərhədi olmasa da, bölgədə yaşayanların əksəriyyətinin Rusiyaya bağlanmaq istədiyi bildirilir. Bölgədəki insanların əksəriyyətinin Rusiya pasportu var idi. Ötən ay Parlament Şurasının Dnestryanıda iclası keçirilib və iclasın yekunu olaraq, onlar Moldovanın onlara qarşı təzyiqləri artırdığını deyərək Rusiyadan müdafiə istəyiblər. Qərb ictimai rəyi belə bir fikirdədir ki, Rusiya bu təşəbbüsü planlaşdırıb. Qərbin qorxusu müharibənin Ukraynadan sonra Moldovaya sıçrayacağıdır”. 

Xəyal Ramiz

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Yol polisi körpə uşaqla avtomobil idarə edən sürücülərə müraciət edib
12:27 29.05.2025
Roman Qriqorçuk Azərbaycana qayıdır?
09:46 29.05.2025
Lisey və gimnaziyalarla bağlı qadağa ləğv olundu
09:27 29.05.2025
Özbəkistan və Azərbaycan Universitetləri Əməkdaşlığı Gücləndirir
09:12 29.05.2025
Türkiyə və Gürcüstan din xadimləri Azərbaycana səfər edir – Qarabağa da ziyarət planlaşdırılıb
09:06 29.05.2025
İlon Mask Tramp administrasiyasını tərk edir – DOGE departamentindən ayrıldı
09:01 29.05.2025
Yer G3 səviyyəli güclü maqnit qasırğasının təsiri altına düşdü texnologiyalara və sağlamlığa təhlükə var
09:01 29.05.2025
İranda güclü zəlzələ baş verdi
08:54 29.05.2025
"Son iki ildə türklərdən çox final görmüşəm"
08:49 29.05.2025
Minifutbol üzrə dünya çempionatı: Azərbaycan millisi dörddəbir finalda İngiltərə ilə qarşılaşacaq
07:35 29.05.2025
İlkay Gündoğan "Qalatasaray"-a gəlir?
07:08 29.05.2025
Cənubi Koreyada hərbi təyyarə qəzaya uğrayıb
06:46 29.05.2025
İsrail Qəzzadan çıxır? – HAMAS və ABŞ arasında razılaşma ümidləri
06:37 29.05.2025
Dünyanın ən bahalı klublarının siyahısı açıqlandı
05:43 29.05.2025
İş yeməyindən sonra başlayan kabus: 13 orqanı çıxarılan qadının həyat mübarizəsi
05:24 29.05.2025
“Çelsi” UEFA Konfrans Liqasının qalibi olub
01:02 29.05.2025
Səudiyyə Ərəbistanı iranlılara viza verilməsini dayandırdı
15:47 28.05.2025
"Tərəfdaşlığımızı xalqlarımızın istəyinə uyğun yeni səviyyəyə qaldırmaq arzusundayıq"
14:54 28.05.2025
"Ukrayna ilə danışıqların yeni raundunun tarixi yaxın günlərdə açıqlanacaq"
14:38 28.05.2025
“Qeyri-regional qüvvələr Cənubi Qafqazdakı fəallığını artırır”
14:34 28.05.2025
COP29 Rəyasət Heyəti Astana Beynəlxalq Forumunda – İqlim əməkdaşlığı müzakirə olunub
14:30 28.05.2025
İsrail Yəmənin Səna hava limanına zərbə endirdi – Husilərin son təyyarəsi məhv edildi
14:25 28.05.2025
“Fənərbağça” Cek Qrilişi transfer etmək istəyir
14:15 28.05.2025
Ərdoğan məhkəmədə qalib gəldi – 70 min lirə təzminat alacaq
13:13 28.05.2025
Ukrayna Avropadan asılı duruma düşüb: Müharibənin sonu görünürmü?
11:20 28.05.2025
Belarus Milli Kitabxanası Azərbaycanın üçrəngli bayrağı ilə işıqlandırıldı
11:15 28.05.2025
İran Xarici İşlər Nazirliyi: Tehran Azərbaycanla əlaqələrin möhkəmlənməsinə ümid edir
11:11 28.05.2025
Xəzər dənizinin şimalında yeni ada yaranıb
10:49 28.05.2025
Gürcüstanın daxili işlər naziri istefa verdi
10:31 28.05.2025
"İrəvan və Bakı sülh müqaviləsinin imzalanması üçün ikitərəfli məsləhətləşmələr aparır"
10:18 28.05.2025
Azərbaycan 2026-cı ildə möhtəşəm qış idman tədbirinə ev sahibliyi edəcək – "Şahdağ" beynəlxalq səviyyəyə çıxır
10:15 28.05.2025
Azərbaycan - İngiltərə oyununun vaxtı açıqlandı: Mini-futbolda həyəcan dolu 1/4 final qarşıdurması!
10:11 28.05.2025
Portuqaliya Prezidenti İlham Əliyevi Müstəqillik Günü münasibətilə təbrik edib
10:10 28.05.2025
Ərdoğanın təyyarəsi Laçın Beynəlxalq Aeroportuna eniş edib
10:06 28.05.2025
Tramp Kanadaya “Qızıl Qübbə”ni pulsuz təklif edir – ABŞ-ın 51-ci ştatı olmaq şərtilə
09:47 28.05.2025
Mourinyo "Fənərbağça"dan gedir?
09:27 28.05.2025
Putin Ukraynadan sonra dayanmaya bilər – Rusiyanın növbəti hədəfi haradır? Trampdan sərt açıqlama
08:15 28.05.2025
Moskvadakı əsas hava limanlarında tətbiq edilən məhdudiyyətlər ləğv edilib
08:12 28.05.2025
ABŞ tələbə vizasının verilməsini dayandırır
05:32 28.05.2025
Keçmişin hədəfi, bu günün reallığı: 28 May Müstəqillik Günü
00:01 28.05.2025
Hamısı