Yeni İpək Yolu layihəsinin perspektivləri: Azərbaycandan bundan necə yararlanacaq? - ŞƏRH

Siyasət 14:05 30.04.2024

Ötən həftənin əvvəlində prezident Ərdoğanın İraqa səfəri çərçivəsində Türkiyə ilə İraq arasında yol inkişafı layihəsinə dair müqavilə imzalanıb. Onun məqsədi Fars körfəzindən Türkiyəyə qədər uzanmaq və oradan da Avropa qitəsi ilə birbaşa əlaqə yaratmaqdır. Bu layihə Yeni İpək Yolu kimi qiymətləndirilir. Bəs, bu layihə yaxın gələcəkdə qlobal iqtisadiyyatda nəyi dəyişə bilər? Bu layihənin imkanları nələrdir?

İqtisadi ekspert Dr. Məhəmməd Əli İbrahim hesab edir ki, bu regiondakı ölkələrə fayda qazandırmağı bacarsa da, gələcəkdə qlobal iqtisadiyyata təkan verə biləcək bir layihə deyil:

a0fa00f2-37d8-4774-962d-a779bf7e4b66.jpg

“Əlbəttə ki, bu, “Qalibi İnkişaf Mərkəzi” kimi yaxşı layihədir, lakin beynəlxalq arenaya çox şey qatmayacaq, bildiyiniz kimi, qitədən Avropaya gedən ticarət bu cür yolla deyil, o, fəaliyyətini quruda və ya dəmir yolu vasitəsilə davam etdirəcək, buna görə də ticarətin həcmi çox məqbuldur. Lakin bütün hallarda bu iki ölkə üçün əhəmiyyəti böyükdür, yeni marşrutlar açılacaq, lakin mən düşünmürəm ki, bu, qlobal ticarətin böyük bir hissəsini cəlb edəcək, çünki hamının bildiyi kimi, bu gün konteynerlər daşıyan bir gəmi 24 min konteyner götürmək bacarığı var. Heç bir qatarın isə o qədər tutumu yoxdur. Yəni nə qədər etsə də 200 qayığı ötməyəcək. Amma bu yol ilə daşına bilən konteyner növləri var. Bunun üçün də su dəhlizinin quruya inteqrasiyası mövcud olmalıdır. Hərçənd bu yeni tikinti, yeni şəhərlərin salınması üçün üfüqlər açır və bu, şübhəsiz ki, regional ticarəti artıracaq. Hətta bu, Azərbaycanda da real inkişafa yol açacaq. Məsələn Azərbaycan vasitəsilə mövcud və planlaşdırılan ticarət yolları da bura bağlanaraq ticari əlaqələrin möhkəmlənməsinə təkan verə bilər”.

İqtisadçı ekspert və Atatürk Universitetinin Prof. Dr. Kərəm Qarabulut isə bu layihənin regionda, Azərbaycan da başda olmaqla bir çox ölkələrə fayda verəcək və əmin – amanlıq gətirəcək:

keremmmmm.jpg

"İnkişaf Yolu Layihəsi" və ya "Yeni İpək Yolu Layihəsi" olaraq da bilinən Bəsrədən (İran körfəzi) Türkiyəyə quru və dəmir yolu əlaqəsini əhatə edən layihə həm Türkiyə, İraq və həm də 1200 km – lik əhatədə yerləşən hər bir ölkənin fayda qazanacağı bir layihədir. Bu layihə Qars-Tbilisi-Bakı və Qars-İğdır-Naxçıvan-Bakı yollarına alternativ kimi qəbul edilməməlidir. Əksinə, o yolların tamamlayıcısı kimi qəbul edilməlidir. Bu layihələr Türkiyənin Asiya ilə Avropa arasında körpü rolunu oynayan strateji mövqeyinin, regional və dünya siyasi iqtisadiyyatına tətbiqinin nəticəsidir. Bu yolların yerləşdiyi bölgələrdən birində yarana biləcək problem olduğu halda, digəri səmərəli işlədəcək və bununla da müəyyən mənada “davamlılıq” təmin olunacaq. Beləliklə, Türkiyənin Asiya və Avropa arasında əsas rolu güclənəcək. Bu, siyasi, iqtisadi və beynəlxalq təsir baxımından üstünlüklər verəcək. Çünki dəniz nəqliyyatından başqa ən təsirli inkişaf yolunun “Dəmiryolu Şəbəkəsinin qurulması” olduğunu artıq bilirik və Türkiyənin həm daxildə, həm də beynəlxalq miqyasda həyata keçirməyə çalışdığı dəmir yolu əlaqələri ilə gələcəyə dair planlar qurduğunu söyləmək olar. Təbii ki, bilmək lazımdır ki, bu cür layihələr heç bir ölkənin ziyanına vəziyyət yaratmır. Bundan əlavə, demək olar ki, Türkiyə İraq üzərindən həyata keçirəcəyi bu İnkişaf Yolu Layihəsi ilə 40 ilə yaxındır mübarizə apardığı terror problemini İraqla birlikdə aradan qaldırmağı hədəfləyir. Artıq “İnkişaf Yolu Layihəsi” adlanır. Bu yolda inkişafa və sabitliyə nail olunmaqla, ölkələr arasında əməkdaşlığı yaxşılaşdırmaqla terror təşkilatlarının yaşayış sahələri aradan qaldırılacaq".

Əkbər Novruz

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

Mina sahələrində ümidlərin bərpası - Thembisa Fakude yazır...
14:31 07.05.2025
ABŞ-nin daha bir döyüş təyyarəsi Qırmızı dənizə düşüb
12:32 07.05.2025
İslamabad: Hindistan Pakistanın su ehtiyatlarını hədəf alıb
12:27 07.05.2025
Sabah Bakıda hava yağmursuz olacaq
12:20 07.05.2025
Türkiyənin aparıcı universitetlərindən birinin tələbələri dahi Nizami Gəncəvinin irsi haqqında məlumatlandırılıb
12:18 07.05.2025
“Qoruqlar və muzeylər– keçmişdən gələcəyə körpü” mövzusunda III Quba Simpoziumu keçiriləcək
12:15 07.05.2025
Cenevrədə ABŞ ilə Çin arasında ticarət tarifləri üzrə danışıqlar aparılacaq
12:12 07.05.2025
Rusiyaya hücum: İki zavod, bir aerodrom vuruldu
12:04 07.05.2025
TikTok və Instagram Diplomatiyanın Yeni Alətlərinə necə çevrildilər?
11:55 07.05.2025
BMT nümayəndələri Hindistan Silahlı Qüvvələrinin zərbələrindən sonra Müzəffərabadı ziyarət ediblər
11:53 07.05.2025
Şəhid ailələri Çanaqqala şəhərini ziyarət ediblər
11:47 07.05.2025
Lamin Yamal daha bir rekorda imza atdı
11:32 07.05.2025
Bağdadda İraq və Azərbaycan XİN başçıları arasında görüş keçirilir
11:30 07.05.2025
Hindistanın Baş naziri xarici ölkələrə səfərlərini ləğv edib
11:25 07.05.2025
AZAL Hindistana və Rusiyaya reyslərini təxirə salıb
11:23 07.05.2025
Astanada İkinci Dünya müharibəsində Qələbənin 80 illiyi şərəfinə parad keçirilir
11:19 07.05.2025
Bu gün Xalq artisti Arif Quliyevin anım günüdür
11:12 07.05.2025
Xankəndidə “Heydər Əliyev irsi: Azərbaycan Konstitusiyası və suverenliyimizin bərpası” adlı elmi-praktiki konfrans keçirilir
11:09 07.05.2025
“Baku Open-2025” Beynəlxalq Şahmat Festivalının bağlanış mərasimi keçirilib
11:07 07.05.2025
Bu gün Xalq rəssamı Əzim Əzimzadənin anadan olmasının 145-ci ildönümü tamam olur
11:04 07.05.2025
Vatikanda yeni Roma Papasının seçilməsi prosesi başlayır
11:01 07.05.2025
Azərbaycan Pakistana qarşı hərbi hücumları pisləyib
10:54 07.05.2025
Yevlaxda 592 ədəd çətənə kolu əkməkdə şübhəli bilinən şəxslər saxlanılıblar
10:50 07.05.2025
Rusiyanın 30-dan çox şəhərində internet kəsildi
10:45 07.05.2025
Kəlbəcərə dolu düşüb
10:37 07.05.2025
Sabah Milli Məclisin Heydər Əliyevə həsr olunmuş xüsusi iclası keçiriləcək
09:01 07.05.2025
Ceyhun Bayramov İraqa rəsmi səfərə yola düşüb
08:01 07.05.2025
Hindistan ordusu Kəşmirdə nəzarət xəttində ağ bayraq qaldırıb
06:25 07.05.2025
Hindistan Hərbi Hava Qüvvələri dörd məscidə hücum edib
04:21 07.05.2025
Hindistan Pakistanın üç şəhərinə raket zərbələri endirib
00:13 07.05.2025
Mayın 7-də Beynəlxalq Planetariumlar Günü qeyd olunur
00:00 07.05.2025
QHT Agentliyi layihələrin icrasını 100 ballıq şkala ilə qiymətləndirəcək
14:26 06.05.2025
Kürdə suyun səviyyəsi artdı
12:32 06.05.2025
İlham Əliyev Belarusu Azərbaycanda keçiriləcək Dünya Şəhərsalma Forumunda iştiraka dəvət edib
12:28 06.05.2025
Sabah 28 dərəcə isti olacaq
12:25 06.05.2025
Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə davam edir
12:20 06.05.2025
Bakıda kibertəhlükəsizlik konfransı keçiriləcək
12:18 06.05.2025
Yuxuda bayquş görmək nə deməkdir? - Həqiqətənmi bədbəxtlik gətirir?
11:59 06.05.2025
İncilin əvvəllər məlum olmayan fraqmenti tapıldı
11:46 06.05.2025
Belarusun Baş naziri Zəfər parkını ziyarət edib
11:43 06.05.2025
Hamısı