Yeni İpək Yolu layihəsinin perspektivləri: Azərbaycandan bundan necə yararlanacaq? - ŞƏRH

Siyasət 14:05 30.04.2024

Ötən həftənin əvvəlində prezident Ərdoğanın İraqa səfəri çərçivəsində Türkiyə ilə İraq arasında yol inkişafı layihəsinə dair müqavilə imzalanıb. Onun məqsədi Fars körfəzindən Türkiyəyə qədər uzanmaq və oradan da Avropa qitəsi ilə birbaşa əlaqə yaratmaqdır. Bu layihə Yeni İpək Yolu kimi qiymətləndirilir. Bəs, bu layihə yaxın gələcəkdə qlobal iqtisadiyyatda nəyi dəyişə bilər? Bu layihənin imkanları nələrdir?

İqtisadi ekspert Dr. Məhəmməd Əli İbrahim hesab edir ki, bu regiondakı ölkələrə fayda qazandırmağı bacarsa da, gələcəkdə qlobal iqtisadiyyata təkan verə biləcək bir layihə deyil:

a0fa00f2-37d8-4774-962d-a779bf7e4b66.jpg

“Əlbəttə ki, bu, “Qalibi İnkişaf Mərkəzi” kimi yaxşı layihədir, lakin beynəlxalq arenaya çox şey qatmayacaq, bildiyiniz kimi, qitədən Avropaya gedən ticarət bu cür yolla deyil, o, fəaliyyətini quruda və ya dəmir yolu vasitəsilə davam etdirəcək, buna görə də ticarətin həcmi çox məqbuldur. Lakin bütün hallarda bu iki ölkə üçün əhəmiyyəti böyükdür, yeni marşrutlar açılacaq, lakin mən düşünmürəm ki, bu, qlobal ticarətin böyük bir hissəsini cəlb edəcək, çünki hamının bildiyi kimi, bu gün konteynerlər daşıyan bir gəmi 24 min konteyner götürmək bacarığı var. Heç bir qatarın isə o qədər tutumu yoxdur. Yəni nə qədər etsə də 200 qayığı ötməyəcək. Amma bu yol ilə daşına bilən konteyner növləri var. Bunun üçün də su dəhlizinin quruya inteqrasiyası mövcud olmalıdır. Hərçənd bu yeni tikinti, yeni şəhərlərin salınması üçün üfüqlər açır və bu, şübhəsiz ki, regional ticarəti artıracaq. Hətta bu, Azərbaycanda da real inkişafa yol açacaq. Məsələn Azərbaycan vasitəsilə mövcud və planlaşdırılan ticarət yolları da bura bağlanaraq ticari əlaqələrin möhkəmlənməsinə təkan verə bilər”.

İqtisadçı ekspert və Atatürk Universitetinin Prof. Dr. Kərəm Qarabulut isə bu layihənin regionda, Azərbaycan da başda olmaqla bir çox ölkələrə fayda verəcək və əmin – amanlıq gətirəcək:

keremmmmm.jpg

"İnkişaf Yolu Layihəsi" və ya "Yeni İpək Yolu Layihəsi" olaraq da bilinən Bəsrədən (İran körfəzi) Türkiyəyə quru və dəmir yolu əlaqəsini əhatə edən layihə həm Türkiyə, İraq və həm də 1200 km – lik əhatədə yerləşən hər bir ölkənin fayda qazanacağı bir layihədir. Bu layihə Qars-Tbilisi-Bakı və Qars-İğdır-Naxçıvan-Bakı yollarına alternativ kimi qəbul edilməməlidir. Əksinə, o yolların tamamlayıcısı kimi qəbul edilməlidir. Bu layihələr Türkiyənin Asiya ilə Avropa arasında körpü rolunu oynayan strateji mövqeyinin, regional və dünya siyasi iqtisadiyyatına tətbiqinin nəticəsidir. Bu yolların yerləşdiyi bölgələrdən birində yarana biləcək problem olduğu halda, digəri səmərəli işlədəcək və bununla da müəyyən mənada “davamlılıq” təmin olunacaq. Beləliklə, Türkiyənin Asiya və Avropa arasında əsas rolu güclənəcək. Bu, siyasi, iqtisadi və beynəlxalq təsir baxımından üstünlüklər verəcək. Çünki dəniz nəqliyyatından başqa ən təsirli inkişaf yolunun “Dəmiryolu Şəbəkəsinin qurulması” olduğunu artıq bilirik və Türkiyənin həm daxildə, həm də beynəlxalq miqyasda həyata keçirməyə çalışdığı dəmir yolu əlaqələri ilə gələcəyə dair planlar qurduğunu söyləmək olar. Təbii ki, bilmək lazımdır ki, bu cür layihələr heç bir ölkənin ziyanına vəziyyət yaratmır. Bundan əlavə, demək olar ki, Türkiyə İraq üzərindən həyata keçirəcəyi bu İnkişaf Yolu Layihəsi ilə 40 ilə yaxındır mübarizə apardığı terror problemini İraqla birlikdə aradan qaldırmağı hədəfləyir. Artıq “İnkişaf Yolu Layihəsi” adlanır. Bu yolda inkişafa və sabitliyə nail olunmaqla, ölkələr arasında əməkdaşlığı yaxşılaşdırmaqla terror təşkilatlarının yaşayış sahələri aradan qaldırılacaq".

Əkbər Novruz

“Euronews” telekanalı Azərbaycandakı mina problemindən danışdı

Xəbər xətti

Qlobal Cənub QHT Platformasına rəhbərlik Azərbaycana verilib
16:52 28.04.2025
İran Prezidentinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub
12:46 28.04.2025
İran Prezidenti Məsud Pezeşkian Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib
12:19 28.04.2025
Türkiyə Pakistana 6 təyyarə silah göndərdi
11:58 28.04.2025
"Süni intellekt və rəqəmsallaşma əməyin təhlükəsizliyi üçün geniş imkanlar yaradır"
11:47 28.04.2025
"Azərbaycandakı forum vətəndaş cəmiyyətinin səsinin eşidilməsinə kömək edəcək"
11:43 28.04.2025
Daşkənd Dövlət Aqrar Universitetinin nümayəndə heyəti ADAU-da səfərdə olub
11:40 28.04.2025
Hərbi vəzifəlilərlə çöl şəraitində praktiki məşğələlər keçirilib
11:33 28.04.2025
Azərbaycanda “Baku Flames Beynəlxalq Yaradıcılıq və Effektivlik Festivalı” keçiriləcək
11:28 28.04.2025
Ötən həftə 1925,4 hektar ərazi minalardan təmizlənib
11:25 28.04.2025
"Azərbaycan ilə əməkdaşlıq üçün yaxşı imkanlar mövcuddur"
11:21 28.04.2025
"Qlobal Cənub təşəbbüsü, sadəcə, nəzəri ideya olmaqla kifayətlənməməlidir"
11:13 28.04.2025
Azərbaycan Ordusunun mövqeləri Çəmbərək istiqamətindən atəşə tutulub
11:10 28.04.2025
Bakı Ali Neft Məktəbində “Açıq qapı” günü olacaq
11:07 28.04.2025
Azərbaycan incəsənət ustaları III Fuceyra Beynəlxalq Ud Forumunda iştirak edəcəklər
11:00 28.04.2025
FIDE prezidenti Bakıya gəlib
10:56 28.04.2025
Keniya liderinin qızı Qlobal Cənubu dəstəklədiyinə görə Azərbaycana təşəkkür edib
10:43 28.04.2025
ABŞ-də qeyri-adi "Ford Mustang 2016" hərracda satılıb
10:35 28.04.2025
Makronun mühafizə rəisi “qırmızı bülleten”lə axtarışa verildi
10:29 28.04.2025
" Azərbaycan müstəmləkəçiliyin bütün formalarını və təzahürlərini qətiyyətlə rədd edir"
10:19 28.04.2025
Gündə 50 dəqiqə yeriyin
10:14 28.04.2025
Danimarka İxrac və İnvestisiya Fondu ilə Azərbaycan arasında aqrar sahədə əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub
10:10 28.04.2025
Qəzzada ölən jurnalistlərin sayı artdı
10:08 28.04.2025
İlham Əliyev Qlobal Cənub QHT Platformasının təsis konfransının iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb
10:05 28.04.2025
Çin 2035-ci ilədək avtomobil satışlarında elektromobillərin üstünlük təşkil etməsini hədəfləyir
10:02 28.04.2025
Türk Dünyası Bələdiyyələr Birliyinin yeddinci qurultayı keçirilib
09:59 28.04.2025
Xocalı şəhərinə daha 33 ailə köçürülüb
06:44 28.04.2025
Bu gün Zərifə Əliyevanın doğum günüdür
00:00 28.04.2025
100 gün : Amerikalıların əksəriyyəti Trampı dəstəkləyir
08:47 27.04.2025
Rabat Amerikan Məktəbində Mədəniyyət Günü: Azərbaycan zəngin irsi ilə fərqlənib
08:44 27.04.2025
Pakistanın müdafiə naziri Hindistana xəbərdarlıq edib
08:39 27.04.2025
ABŞ-də tək mühərrikli təyyarənin qəzaya uğraması nəticəsində 3 nəfər ölüb
08:36 27.04.2025
Bu gün ümumi orta təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanı keçiriləcək
08:32 27.04.2025
Çexiyada qızıl xəzinəsi tapılıb
21:25 26.04.2025
Misli Premyer Liqası: “Zirə” Tovuzda “Kəpəz”i məğlub edib
21:15 26.04.2025
İran XİN rəhbəri ABŞ ilə nüvə sazişi üzrə danışıqlardan məmnun olduğunu bildirib
21:07 26.04.2025
Zaqataladan axan çaylarda sululuq artıb, selə qarşı tədbirlərə başlanılıb
20:02 26.04.2025
"İran Prezidentinin Azərbaycana səfəri iki ölkə arasında münasibətləri gücləndirəcək"
17:37 26.04.2025
"Azərbaycan Ukraynaya enerji böhranı zamanı çox dəstək göstərdi"
17:33 26.04.2025
Rusiya KXDR hərbçilərinin Kursk vilayətinin azad olunmasında iştirakını etiraf etdi
17:29 26.04.2025
Hamısı