Türkiyə Xarici İşlər Naziri Hakan Fidan ölkəsinin BRİKS təşkilatına üzv olma istədiyini bildirib. Bu, bir çox dövlətlərdə qərar müxtəlif fikirlər yaradıb.
Bəs Türkiyənin BRİKS-ə qoşulmasının əsas səbəbləri nədir?
“Türkiyə Xarici İşlər Naziri Hakan Fidan xarici həmkarı ilə görüşü zamanı etdiyiaçıqlamada Türkiyənin BRİKS-ə daxil olmaq niyyətində olduğunu bildirib. 2024-cü ildə Rusiyada baş tutacaq olan BRİKS ölkələrinin görüşünün keçiriləcəyi və Hakan Fidanın burada iştirak edəcəyini açıqlaması, dünya dövlətlərinin Türkiyənin siyasi dəyişiminə diqqət yetirməsinə səbəb olmuşdu.
Ednews xəbər verir ki, bu fikirləri türkiyəli siyasi ekspert İsmayıl Cingöz bildirib. Ekspertin sözlərinə görə, Türkiyənnin həm NATO, həm də Aİ-na alternativi var:
“Beləliklə, Kreml sözçüsü Dimitri Peskovun da Türkiyəni bu təşkilatda görməkdən məmnunluq duyacağını bildirməsi həyacanı bir daha artırıb. Beləliklə, bu, Türkiyə BRİKS-in üzvü ola bilərmi sualını ağıllara gətirdi. Türkiyə 1960-cı illərdən Avropa İttifaqının qapısında bir çox çeşidli bəhanələr ilə gözlədilirdi. Təbii ki, Türkiyə öz müstəqil xarici siyasəti ilə öz imkanlarından yararlanaraq qərar verə biləcək səviyyədə bir ölkədir.
Üç qitənin kəsişməsində, dünya enerji və ticarət mərkəzində olan Türkiyə dünyanın bütün siyasi məsələlərində rol almaq üçün bütün imkanlara sahibdir. Türkiyə alternativsiz deyildir. Türkiyənin Aİ-na qarşı və hətta NATO-ya qarşı da alternativləri vardır. Türkiyə heç kimə möhtac deyil. Əgər ölkə BRİKS-ə üzv olarsa, bundan Azərbaycan, Türk dünyası ölkələri, Türk Dövlətləri Təşkilatı üzvləri və Türkiyənin qonşu ölkələri də bundan faydalana biləcəklər.”
Türkiyənin BRİKS-ə yönəlməsinin səbəbkarı Qərb dövlətləridir.
“Çünki, BRİKS hazırda dünya əhalisinin 40%-nə, dünya mineral resurslarının 60%-nə və dünya taxıl istehsalının 40%-nə sahib olan ölkələrdən təşkil olunub. Beləliklə, Türkiyə bu möhtəşəm təşkilata qoşularaq ona öz tövhə verə bilər.
Nəzərə almaq lazımdır ki, BRİKS ölkələrinin ixrac və idxalları Türkiyədən keçəcək. Bu ölkəni regional gücdən qlobal gücə çevrilə bilər. Türkiyənin BRİKS-ə qoşulmasının səbəbkarı əsasən Aİ-dır. Aİ uzun illərdir ki, Türkiyəni qapısında gözlədirdi. NATO isə öz növbəsində ikiqütblü dünya sistemində Türkiyə qarşı ayrı-seçkilik edirdi. Bu dünya sistemi dağılandan sonra NATO dövlətləri Türkiyənin necə gücünün fərqinə varıblar.”
Fərid Axund
