Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, 2024-cü ilin I rübündə mənzil bazarında qiymət indeksi əvvəlki rüblə müqayisədə 2,2%, o cümlədən ilkin mənzil bazarı üzrə 3,1%, təkrar mənzil bazarı üzrə 2,2% artıb. Bəs bahalaşmanın başlıca səbəbləri nədir?
Mövzu ilə bağlı Ednews-a danışan əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev bildirib ki, ölkəmizin böyük şəhərlərində xüsusi ilə paytaxt Bakı şəhərində daşınmaz əmlaklar da hər il qiymət artımları müşahidə olunur.
“Qiymət artımının əsas səbəbi tələbatın çox olmasıdır. Yəni alıcı kütləsi artdıqca təklif azaldıqca birmənalı olaraq qiymətlər də artım müşahidə olunur. Qiymət artımlarına da əsas səbəb çox mənzilli yaşayış binalarının inşası üçün torpaq sahələrinin məhdud sayda olmasıdır. Tikinti şirktləri də baha torpaqlar alır və onun üzərində yeni tikili binalar inşa etdikcə birbaşa tikintinin maye dəyərinə öz təsirini göstərir. Məcbur onlar satış qiymətini artırmalı olurlar”.
Ekspert qeyd edir ki, paytaxt ərazisində tələbat və qiymət artımı çıxarışlı torpaqlaradır. Çıxarışı olmayan fərdi həyət evlərinin qiymətlərində ciddi artımlar müşahidə olunmur:
“Başqa bir tərəfdən artıq ölkəmizdə kreditli şərtlərlə satılan əmlaklar daha çoxdur. Bu həm ipoteka krediti həmçinin bir çox tikinti şirkətləri tərəfindən daxili kreditlə satılan əmlaklardır ki, vətəndaşlar üçün bu tip lahiyələr əlçatan olduğuna görə tələbat da günü-gündən artır. Ən çox qiymət artımı 2023-cü ildə baş verdi ki, paytaxt Bakı şəhərində daşınmaz əmlak bazarında təqribi 20-25, hətta bəzi əmlaklarda 30 faizə qədər qiymət artımı baş verdi. Lakin 2023-cü ilin oktyabrından başlayaraq əmlak bazarında ciddi çöküş baş verdi”.
E.Fərzəliyev sonda vurğuladı ki, qiymətlərdə stabillik olsa da, bu ilin təxminən yanvar-fevral aylarında növbəti ipoteka kreditlərinin verilməsi səbəbindən yenidən əmlak bazarında canlanma baş verdi.
“Əmlak bazarında baş verən canlanmada öz növbəsində qiymət artımına gətirib çıxartdı. Təbii ki, zamanla tikinti materialların qiymətinin artması, çoxmənzilli yaşayış binalarına yararlı torlaq sahələrinin baha olması və digər səbəblərdən də mərhələli şəkildə əmlak bazarında qiymətlərin artımı qaçılmaz olacaq”.
Aynurə İsmayıl
