Azərbaycanda daşınmaz əmlak alqı-satqısı zamanı etibarnamədən geniş istifadə ciddi müzakirə mövzularından biridir. Bir çox halda vətəndaşlar daha rahat və sürətli olduğu üçün mənzil və ya torpaq sahəsini etibarnamə ilə almağa üstünlük verirlər. Lakin bu üsul riskli, hüquqi cəhətdən problemlidir.
Söhbət hansı risklərdən, problemlərdən gedir? Belə olan halda evi, torpaq sahəsini necə rəsmiləşdirmək lazımdır?
Mövzu ilə əlaqədar vəkil Mehman Muradlı “EDnews” -a açıqlama verib. O bildirib ki, etibarnamə ilə alınan evlərin, torpaq sahələrinin çoxunun dövlət reyestrindən çıxarışı (“kupça”) olmur. Ona görə də belə əmlakları satanda əsl alqı-satqı aparmırlar, sadəcə etibarnamə ilə verirlər. Etibarnamə əsasında aparılan alqı-satqı isə rəsmən alqı-satqı sayılmır, ona görə reallıqda əmlaka yiyələnmiş şəxs hüquqi cəhətdən hələ əmlakın sahibi, mülkiyyətçisi hesab edilmir. Etibarnamə ilə alınan mənzillərə, yaxud torpaq sahələrinə çıxarış almaq istəyəndə həmin çıxarış etibarnaməni vermiş şəxsin adına rəsmiləşdirilir, başqa cür mümkün deyil. Yəni bu zaman “kupça” artıq əmlakı almış adamın yox, vaxtilə onu satmış adamın adına veriləcək. Üstəlik, etibarnamə vermiş şəxs sabah vəfat etdisə, onun etibarnaməsi qüvvədən düşəcək. Çünki etibarnamə sağ adamın adından çıxış etmək üçündür”.
Əmlak məsələləri üzrə ekspert Ramil Osmanlı da mövzu ilə bağlı “EDnews”-a danışıb. O bildirib ki, adından da göründüyü kimi, etibarnamə sadəcə bir şəxsin, mülkiyyətçinin hər hansı bir əşya, əmlak və s. üzərində hüquqlarını və yaxud da hüquqlarının bir qismini başqa bir şəxsə müvəqqəti olaraq etibar etməsidir: “Etibarnamə müvəqqəti sənəddir. Bu sənədlə bir şəxs yalnız müəyyən çərçivədə hərəkət edə bilər. Bir əmlakın ki, mülkiyyət sənədi yoxdur, yəni çıxarışı mövcud deyil, deməli, həmin əmlakın əməliyyata cəlb olunması, alqı-satqı predmetinə çevrilməsi də mümkün deyil. Qanunvericiliyə görə, əmlak alqı-satqıya yalnız o zaman cəlb edilə bilər ki, daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydə alınmış çıxarışı olsun. Belə olan təqdirdə vətəndaşlara tövsiyəmiz odur ki, etibarnamə ilə satıldığı iddia olunan əmlakı alanda əslində hüquqi cəhətdən onun mülkiyyətçisinə çevrilmədiklərini bilsinlər. Etibarnamə verən şəxs istədiyi vaxt onu ləğv edə də bilər. Elektron sistem üzərindən bunu elə etibarnaməni verəndən dərhal sonra, anındaca edə bilər. Hər kəs bilməlidir ki, Əmlakı – torpaq sahəsini, mənzili etibarnamə ilə almağa razılaşan hər kəs bilməlidir ki, pulunu verib gedəndən sonra qarşı tərəf bir anda həmin etibarnaməni ləğv edə bilər. Ona görə də etibarnamə adı altında mənzil, torpaq sahəsi, hər hansı daşınmaz əmlak almaq qəti məsləhət deyil”.