Ağac halqalarında günəş kataklizminin izləri tapıldı: -Hadisə təkrarlana bilər

Maraqlı 18:07 08.12.2024

Günəş fırtınaları müasir həyatımıza az təsir göstərsə də, onların potensial dağıdıcı gücü hələ tam öyrənilməyib. Belə hadisələr adətən meteohəssas insanlara və bəzi rabitə sistemlərinə təsir edir. Lakin keçmişdə baş vermiş güclü günəş fırtınalarının indiki dövrdə baş verməsi, texnologiyalara ciddi təhlükə yarada bilər.

"EDnews" "Live Science" jurnalına istinadən xəbər verir ki, ABŞ-ın Arizona Universitetindən bir qrup tədqiqatçı ağac halqalarını araşdıraraq nadir, lakin çox güclü günəş fırtınalarının sübutlarını aşkar edib. Bu hadisələr "Miyake hadisələri" kimi tanınır və son 14 500 il ərzində yalnız 6 belə hadisə qeydə alınıb. Ən son hadisə eramızın 775-776-cı illərində baş verib.

2012-ci ildə yaponiyalı fizik Fusa Miyake tərəfindən aşkar edilən bu fenomen ekstremal günəş aktivliyinin bir nümunəsidir.

"Əgər bu cür hadisələr günümüzdə baş versəydi, rabitə texnologiyaları üçün fəlakətli nəticələr verə bilərdi", deyə tədqiqatın aparıcı müəllifi İrina Panyuşkina bildirib.
 Fusa Miyake və Panyuşkinanın komandası bu hadisələrin başvermə mexanizmini araşdırıb. Günəş aktivliyi zamanı kosmik şüalar Yer atmosferindəki azotla qarşılıqlı təsirə girərək karbon-14 izotopunun yaranmasına səbəb olur. Bu izotop daha sonra atmosferdəki oksigenlə reaksiyaya girərək karbon qazı əmələ gətirir. Ağaclar fotosintez prosesi zamanı bu karbon qazını udur və karbon-14 izotopu onların oduncaq toxumalarında qalır.

Panyuşkina və onun həmkarları çay kənarındakı çöküntülərdə qorunub saxlanılan və ya arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar edilən ağac gövdələrinin halqalarını analiz ediblər. Yüksək karbon-14 konsentrasiyası həmin dövrdə "Miyake hadisəsinin" baş verdiyini göstərir.

Tədqiqatın nəticələri "Communications Earth & Environment" jurnalında dərc edilib.

DTX əməliyyat keçirdi

Xəbər xətti

Egey dənizində zəlzələ baş verdi
17:09 04.02.2025
Məktəblilərimiz “SpaceX” raketi ilə orbitə peyk buraxacaq
16:39 04.02.2025
"Rusiya, Çin və İranı Suriyadan kənarlaşdırmaq istəyirlər"
16:38 04.02.2025
Brüssel Süni İntellekt üzərində nəzarəti gücləndirir
15:57 04.02.2025
Kəngərli rayonunda 2 top mərmisi tapılıb
15:10 04.02.2025
USAID-in ləğvi niyə vacibdir?
13:57 04.02.2025
"Formula 1" -in Azərbaycan Qran-prisinin keçiriləcəyi vaxt müəyyənləşdi
13:45 04.02.2025
"Aİ-nin ABŞ-yə qarşı etdikləri vəhşilikdir" Brüssel Trampın qəzəbinə tuş gəldi
13:39 04.02.2025
"Trampı yola gətirin"
13:36 04.02.2025
"Polşa nə miqrantları qəbul etməyəcək, nə də buna görə cərimə ödəməyəcək"
13:32 04.02.2025
"Moskva Polşanın Rusiya mülkiyyətinə qarşı görəcəyi tədbirləri cavabsız qoymayacaq"
12:53 04.02.2025
Xankəndidəki yanacaqdoldurma məntəqəsində baş vermiş partlayış barədə yeni detallar üzə çıxdı
12:28 04.02.2025
Avropa Komissiyasında yeni struktur Azərbaycana maliyyə yardımı ilə məşğul olacaq
12:24 04.02.2025
"Tələbələrə real endirim və güzəştlər lazımdır"
12:04 04.02.2025
"Sandmen" bu mövsüm bitəcək
11:32 04.02.2025
Egey dənizi "yırğalanır" - Mütəxəssis xəbərdarlıq etdi
11:08 04.02.2025
Xocalıda ilk körpə dünyaya gəldi
11:05 04.02.2025
Konqoda humanitar fəlakət dərinləşir -Yüzlərlə cəsəd küçədə qalıb
10:14 04.02.2025
Hökumətdəki fırıldaqların ucbatından ABŞ ildə 700 milyard dollar itirir
10:13 04.02.2025
"Stokholmdakı İslam Mərkəzi İranın casus bazasıdır"
10:11 04.02.2025
Yaponiyanın Baş naziri Trampla danışıqlar aparacaq
10:08 04.02.2025
"Nimesil"-in taleyi necə olacaq?
09:38 04.02.2025
Ərdoğan Suriyaya gedəcək
09:10 04.02.2025
Dənizlə narkotik daşıyan iranlı balıqçılar saxlanılıb
08:08 04.02.2025
ABŞ 200-dən çox hindistanlı miqrantı deportasiya etdi
01:05 04.02.2025
" İrana təzyiqi artırmalıyıq"
00:33 04.02.2025
İndoneziyada zəlzələ baş verdi
00:21 04.02.2025
Əlcəzair Prezidenti Fransadan nüvə tullantılarının aradan qaldırılmasını tələb etdi
00:08 04.02.2025
"Vaşinqton Kiyevə silah tədarükünü bərpa edib"
23:49 03.02.2025
ABŞ-ni BMT-nin İnsan Haqları Şurasından çıxır
23:34 03.02.2025
Fransa Seneqaldan çıxmağa başlayıb
23:21 03.02.2025
Marko Rubio USAID-in administratoru vəzifəsini icra edəcək
23:07 03.02.2025
Fransanın Baş naziri büdcə layihəsini qəbul etdi
22:44 03.02.2025
Çin BMT Təhlükəsizlik Şurasına sədrlik edəcək
22:04 03.02.2025
Azərbaycan Premyer Liqasında legioner limiti ləğv olundu
21:59 03.02.2025
Tramp Meksika mallarına rüsumları bir ay müddətinə dayandırdı
20:37 03.02.2025
Ərdoğan nazirlərin görüşündən danışıb
19:54 03.02.2025
Honq Konq–London reysi ilə uçan təyyarə Bakıda məcburi eniş edib
19:51 03.02.2025
"Yunanıstan və İsveçlə oyunlar bizim üçün final seriyasıdır"
19:29 03.02.2025
PKK-nın rəhbərlərindən biri öldürüldü
18:06 03.02.2025
Hamısı