“Türkiyə Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həllində mühüm rol oynayır”.
Bu fikirləri Ednews-a Türkiyə Rusiya münasibətlərindən danışan politoloq İlqar Vəlizadə deyib. O, vurğulayıb ki, Türkiyə Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həllinə töhfə verəcək yeganə beynəlxalq hüququn subyektidir.
“Hətta beynəlxalq təşkilatların hazırda bu məsələni həll etmək üçün siyasi iradəsi yoxdur. Ümumiyyətlə, Türkiyə Ukrayna məsələsi ilə bağlı ciddi məsuliyyəti öz üzərinə götürüb. Bu bir daha göstərir ki, Türkiyə beynəlxalq münasibətlər sistemində aparıcı oyunçudur. Türkiyənin bu məsələdə mövqeyi ədalətlidir və beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə tam uyğundur. Qardaş ölkə Ukraynanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir, eyni zamanda Rusiya ilə münasibətlərini qoruyub saxlayır”.
Ekspert Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskinin Türkiyəyə qarşı səsləndirdiyi tənqidlərə də münasibət bildirib.
“Belə bəyanatların heç bir siyasi əsası yoxdur. Ukraynanı bütün beynəlxalq platformalarda dəstəkləyən, bütün Ukrayna xalqı üçün çətin bir dövrdə humanitar yardım göstərən ölkə haqqında bu cür bəyanatlar əsassızdır. Digər məsələlərlə yanaşı, Türkiyə Ukraynanın hərbi təhlükəsizliyini təmin etmək üçün onu beynəlxalq standartlara cavab verən silahlarla təmin edir. Məqsədlilik baxımından Ankaraya qarşı ittihamlar Türkiyə-Ukrayna münasibətlərinə mənfi təsir göstərə bilər. Hadisələrin bu gedişatı hazırda Ukraynaya sərfəli deyil. Zelenskinin belə kəskin bəyanatının əsas səbəbi psixoloji baxımdan nəzərdən keçirilməlidir. Fakt budur ki, Ukrayna rəhbəri ciddi siyasi depressiya və gərginlik içindədir. Bu, açıq-aydın ona görədir ki, Ukraynada baş verən hadisələr onun siyasi mövqeyinə mənfi təsir göstərir. O, mövcud vəziyyətin mürəkkəbliyini mükəmməl bilir. Ona görə də siyasi qərarlar emosiya olmadan qəbul edilməlidir. Ümumiyyətlə, siyasi məsələlərdə emosiyalar arxa planda olmalı və siyasətçilər öz hisslərinin təsirinə düşməməlidir. Bu arada Türkiyə rəhbərliyi Ukraynanın ağır günlər keçirdiyini əsas götürərək, bu bəyanata anlayışla yanaşır. Bu, Türkiyənin bir daha siyasi humanistliyini ifadə edir”.
Daha sonra İ.Vəlizadə Türkiyənin Rusiyaya qarşı “yumşaq mövqeyi”nin səbəbini Ermənistanla Azərbaycan arasında münasibətlərin normallaşması kontekstində izah edib.
“Türkiyənin anti-Rusiya sanksiyalarına daxil edilməməsinin əsas səbəbi, demək olar ki, rəsmi Ankaranın Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşmasında maraqlı olmasıdır. Bu gün Rusiya sülhməramlıları Qarabağdadır və onlar regionun təhlükəsizliyinə cavabdehdirlər. Bundan əlavə, Ağdam rayonunda Rusiya-Türkiyə monitorinq mərkəzi fəaliyyət göstərir. Çünki bu gün Türkiyə və Rusiya Bakı ilə İrəvan arasında sülh müqaviləsinin imzalanması prosesinin sürətləndirilməsinə ciddi təsir göstərə biləcək oyunçulardır. İkinci səbəb isə hələ Ukraynada müharibə başlamazdan əvvəl Rusiya ilə Türkiyə arasında münasibətlərdə siyasi yaxınlaşma müşahidə olunması ilə bağlıdır. Təbii ki, bu yaxınlaşmanın əsas səbəbi Türkiyənin 1952-ci ildən NATO-nun tamhüquqlu üzvü olmasına baxmayaraq, Aİ və ABŞ-ın ona qarşı ikili standartlar siyasəti ilə səciyyələnir”, - deyə həmsöhbətimiz fikrini yekunlaşdırıb.
Xaliq Quliyev
