İtaliyanın paytaxtı Roma şəhəri bu günlərdə geosiyasi baxımdan tarixi əhəmiyyətə malik bir beynəlxalq foruma ev sahibliyi edir – Ukraynanın Bərpası Konfransı. Müharibənin dağıdıcı nəticələri fonunda keçirilən bu tədbir yalnız yenidənqurma deyil, həm də siyasi mesaj, iqtisadi plan və beynəlxalq həmrəylik simvoludur. EDnews xəbər verir ki, konfrans Ukraynanın infrastrukturunun, iqtisadiyyatının və sosial sistemlərinin bərpasına həsr olunmuş qlobal səviyyəli tədbir kimi təşkil olunub.
Diplomatik və iqtisadi aktorların nəhəng koalisiyası
Konfransda iştirak edənlər arasında Aİ-nin nüfuzlu liderləri – İtaliyanın baş naziri Corciya Meloni, Avropa Komissiyasının rəhbəri Ursula fon der Lyayen, Almaniya kansleri Fridrix Merz və Polşanın baş naziri Donald Tusk yer alır. Bu tərkibin özü belə, konfransın sadəcə texniki yardım formatından çox uzaq olduğunu, əslində Avropanın gələcək təhlükəsizlik və iqtisadi arxitekturasını müəyyənləşdirmək üçün bir platforma olduğunu sübut edir.
Tədbirə ümumilikdə 100-dən çox ölkə, 2500 şirkət, onlarla beynəlxalq və maliyyə təşkilatı, eləcə də vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri dəvət olunub. Bu fakt, Ukraynanın bərpası məsələsinin artıq yalnız regional yox, qlobal məsuliyyətə çevrildiyini nümayiş etdirir.
Sanksiyalar və siyasi manevrlər: Zelenski və ABŞ təması
Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin konfrans çərçivəsində ABŞ rəsmiləri ilə keçirəcəyi görüşlər xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Ukraynanın xarici işlər nazirinin müavini Andrey Sibiqa bildirib ki, diqqət əsasən sanksiya rejiminin sərtləşdirilməsinə və ABŞ tərəfindən yeni sanksiya paketlərinin hazırlanmasına yönəlib. Bu, təkcə iqtisadi cəza deyil – Kremlin iqtisadi dayanıqlığını zəiflətmək və müharibə maşınının maliyyələşmə kanallarını bloklamaq məqsədi daşıyır.
Yenidənqurma: rəqəmlər və reallıqlar
Dünya Bankının təxminlərinə əsasən, Ukraynanın tam miqyaslı bərpası üçün 500 milyard avrodan çox vəsait tələb olunur. Bu rəqəm təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi, sosial və texnoloji ölçülü transformasiyanın miqyasını göstərir. Müharibədən sonra Ukraynanın bərpası yalnız yolların, körpülərin və binaların tikintisi ilə bitməyəcək. Söhbət institusional yenilənmədən, rəqəmsal dövlətçiliyin qurulmasından, enerji sistemlərinin Avropa ilə inteqrasiyasından və demokratik strukturun davamlı şəkildə bərpasından gedir.
Konfranslar silsiləsinin davamı
Roma konfransı bu mötəbər təşəbbüsün növbəti halqasıdır. Daha əvvəl Luqano (İsveçrə), London (Böyük Britaniya) və Berlin (Almaniya) şəhərlərində keçirilən oxşar tədbirlər beynəlxalq ictimaiyyətin Ukraynanın yanında dayandığını və bu mövqenin qısamüddətli deyil, strateji səciyyə daşıdığını göstərir.
Roma Konfransı göstərdi ki, Ukraynanın bərpası – sadəcə fiziki rekonstruksiya layihəsi deyil, sivilizasiyaların geosiyasi seçiminin bəyanıdır. Burada Rusiya ilə savaş fonunda təkcə Ukraynanın deyil, Avropanın təhlükəsizlik arxitekturası, demokratik institutların davamlılığı və beynəlxalq hüququn nüfuzu müzakirə olunur.
Roma – təkcə tarixdə imperiyaların doğulduğu yer deyil, bu dəfə Avropa gələcəyinin təməl prinsiplərinin müzakirə olunduğu siyasi laboratoriyadır.
Ukrayna isə bu prosesdə təkcə yardım alan yox, həm də qlobal sınaqlardan keçən bir dövlətçilik nümunəsi kimi çıxış edir. Konfransın nəticələri yaxın gələcəkdə həm də Cənubi Qafqaz, Mərkəzi Asiya və digər post-münaqişə regionları üçün də model ola bilər.
