ABŞ-ın siyasi-iqtisadi yöndən diqqətinin Ukraynadan İsrailə yönəlməsi Rusiya üçün qələbənin çağırışı ola bilər. Yaxın Şərqdə münaqişənin uzun müddət davam etməsi gec və ya tez Qərb tərəflərinin Ukraynaya olan dəstəyini xeyli dərəcədə sarsıdacaq.
İsraillə Həmas arasındakı münaqişə Rusiyanın uzunmüddətli planıdırmı sualına rusiyalı politoloq Vitali Arkov Ednews-a bildirib. O, Yaxın Şərqdə müharibənin səbəbinin ABŞ-da olduğunu vurğulayıb.
“Həmas-İsrail münaqişəsinin gərginləşməsindən ən çox faydalanan tərəf ABŞ-dır. Məhz Vaşinqton Təl-Əvivə Qəzza zolağında hərbi əməliyyat keçirmək üçün “lisenziya verdi” və bu, oradakı mülki əhalinin faktiki məhvinə çevrildi. Hazırda kiçik uşaqlar, hətta HƏMAS ilə heç bir əlaqəsi olmayanlar belə münaqişənin şiddətindən əziyyət çəkirlər. Hansı ki, bu, normal məntiqlə düşündükdə nəinki regionun ərəb ölkələrində haqlı hiddətə, həm də dünyadakı bütün sağlam düşüncəli insanların qəzəbinə səbəb olub. Rusiya isə, İsrail hakimiyyətindən Üçüncü Dünya Müharibəsinin “təkanverici qüvvəsi” olmaqdan yayınmasını tələb edir. Bu baxımdan, Yaxın Şərqdəki münaqişənin Rusiyanın planı olduğunu iddia etmək tamamilə əsassızdır. Əksinə Rusiya buradakı müharibəni dayandırmaq üçün əlindən gələni edir”.
Bu vəziyyət müharibənin gələcək illərində Ukrayna tərəfi üçün daha ciddi problemlər yarada bilərmi sualına politoloq qeyd etdi ki, ABŞ-ın diqqətinin Ukraynadan Yaxın Şərqə keçməsinə gəlincə, bu, tamamilə məntiqli bir yanaşmadır:
“Birləşmiş Ştatlar Ukraynada və dünyanın bir çox ərazilərində baş verən münaqişələrin batağına düşüb və bu, artıq Ağ Ev üçün ciddi hərbi-siyasi xərclər yaradıb. Bu, 2024-cü ilin payızında keçiriləcək prezident seçkiləri Demokratlar Partiyası üçün fiaskoya çevrilə bilər. Ukrayna məsələsini isə yaxın zamanda həll etməyin mümkünlüyü hələ sual altındadır.
Birincisi, Ukraynaya köməyi dayandırmaq ABŞ və Avropa dövlətləri üçün indiki vəziyyətdə bu, Moskvanın qeyri-şərtsiz qələbəsini tanımaq olardı. Bütün diqqətin Ukraynadan Yaxın Şərqə ötürülməsi ABŞ-ın Şərqi Avropadakı kuklasını itirməsi ilə nəticələnə bilər. İkincisi, ünya siyasətinin mərkəzindən uzaqlaşmış olan Cozef Bayden administrasiyası Ukrayna müharibəsinə yardımları davam etdirərək növbəti prezident seçkilərində öz təsirini artıra bilər.
Ukraynada, düşünürəm ki, ABŞ ilk növbədə Zelenskini xilas edəcək. Prezident seçkilərinin ləğv olunmasına baxmayaraq, Zelenskinin hakimiyyəti dövrü başa çatır. Bunu indi aydın şəkildə görmək mümkündür ki, ABŞ-ın maraqlarında sadəcə olaraq bu iki ölkə arasında müharibə başlatmaq var idi. Vaşinqton Zelenskidən Ukraynanı Rusiya ilə müharibəyə başlaması üçün istifadə etdi. Bu Rusiyanın mövqeyini zəiflətmək məqsədli bir addım idi. Hazırda biz görürük ki, nə Ukrayna qalib gəlib, nə də Rusiya möhkəm dərəcədə sarsılıb. Hal hazırda ABŞ-a Zelenskinin siyasi səhnədən çıxmağı lazımdır, çünki o ölkəni müharibəyə cəlb edərək öz missiyasını görmüşdür. İndi isə, Vaşinqtona Kiyev rəhbərliyinə keçmək üçün yeni kukla lazımdır ki, o Kremlin ilə Kiyev arasında sülh danışıqlarına başlasın. Bu da hamıya aydındır ki, əgər sülh danışıqları baş tutarsa bu Vaşinqton və Kremlin arasında olacaq”.
Fərid Axund
