Bir kamera, min nəfəs... Aytac Kərimova yazır...

Yazarlar 14:41 16.04.2025

İllər öncə memarlıq masasında çəkilən xətlər, sonradan dünyanın dərin yaralarını işıqlandıran fotolara çevrildi. O fotolar ki, həyatların bir parçasıdır... 

Söhbət Reza ləqəbi ilə tanınan Güney Azərbaycan əsilli fransalı fotoqraf-Reza Deqatidən gedir. Kamera onun üçün təkcə bir vasitə deyil – ruhunun, bəzən də ümidinin varlığıdır. O, eləcə də fotojurnalistikanın simvolik adlarındandır. Deqati, şəkillərində obyektivini qaldırarkən, susanların da yerinə danışır. Çəkdiyi hər bir foto “Bax və unutma!” çağırışıdır. Bir də bunların hər birinin əks olunduğu "İnsanlığın şahidi" adlı albom var...

Bu albom, sözün əsl mənasında hər bir xalqın tarixi yaddaş salnaməsidir. Albomun daxilindəki mövzuları da məhz bu xətt birləşdirir. İlk olaraq, sözügedən albomun üzqabığı və adı diqqət cəlb edir. Üzqabığında təsvir olunan kiçik, balaca qızcığaz və onun ürkək baxışları ilə çirkab içərisində təsvir olunan əlləri həqiqətən də "insanlığın şahidi" fikrini tamamlayır. Bu baxımdan burada yer alan şəkillər yalnız estetik deyil, geridə birləşdirdikləri dərin mənaya görə də  təsirləndiricidirlər. Albomun daxilinə nəzər yetirdikdə Deqatinin eyni zamanda bir neçə kitab, sənədli filmlərin müəllifi və fərqli ölkələrdə təşkil edilən sərgilər, layihələrin əməkdaşı olduğunu görürük.

"Reza: Geri çəkiliş", "Fırtına Gözündə", "Bir Dünya, Bir Qəbilə", "Uşaqlıq Vədi" sənədli filmləri, "Sürgün xatirələr", "Kəsişən talelər", "Döyüş+Sülh" sərgiləri...

Öhdəlikləri onu bəşəriyyətin qarşıdurmalarına və fəlakətlərinə şahid olaraq yüzdən çox ölkəyə aparır. O, Kürdüstandan Əfqanıstana, Livandan Türkiyəyə, Pakistandan Çinə, Sarayevodan Qahirəyə, Ruandadan Səudiyyə Ərəbistanına,Cənubi Afrikadan Fransaya qədər harmoniyanın münaqişə ilə vəhdətini bizlərə təqdim edir. Lakin hər şeydən əvvəl mənsub olduqları dünya mədəniyyətlərini, ənənələrini çatdırmaqa çalışır.

Albomu varaqladıqca görürük ki, yaradcılığı dövründə o yalnız rəngli şəkillərdən istifadə etməmiş, həyatın ağ-qara tonlarına da toxunmağı bacarıb. Belə fotolardan biri də onun Azərbaycan tarixinin qanla yazılmış faciələrindən olan Xocalı Soyqırımından dərhal sonra çəkdiyi görüntülərdir. Fotolarla qarşı-qarşıya qaldıqda sanki bir millətin acısına çağırış var. Əslində, ağ-qara fonun özü də ağrıları, ümidləri və qanlı qarşıdurmaya qapılan mülki vətəndaşların acısını ifadə edir. Bununla yanaşı, Deqati Vətən müharibəsi, Qarabağda yenidənqurma işləri zamanı da kamerası ilə sözün əsl mənasında görünməyəni görünən etdi. Müharibənin sonrasında həyata dönən izləri, insanların dirçəlişini, müqavimətini gerçəkliyi ilə əks etdirməyi bacardı. Bunlar reallıqla, arzuların gerçəkləşməsinin vəhdətidir...

Beləcə, albomun son səhifələrini varaqlayır, hər bir səhifədə sənətkarın əməyinin, mübarizəsinin izlərini müşahidə edirik. Vərəqlər tükənsə də, əminəm ki, burada əks olunan fotolar insanlığın və tarixin yadigarı olaraq qalıb, daha neçə könüllərə toxunmağı bacaracaq.

Reza-Deqati.jpg

“Xatirələr işığında Heydər Əliyev” -in təqdimatı keçirildi

Xəbər xətti

“Uitkoff planı” rədd edilsə, HƏMAS tamamilə məhv ediləcək"
11:47 31.05.2025
ABŞ Ukraynanı Rusiya ilə danışıqlarda iştiraka məcbur edə bilər
11:39 31.05.2025
"Gəncənin bombalanması Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin göstərişi ilə həyata keçirilib "
10:50 31.05.2025
Senator Stiv Deyns Bakı-Yerevan sülh prosesinə ABŞ-ın dəstəyini bir daha ifadə etdi
10:21 31.05.2025
Azərbaycan və Dominikan Respublikası arasında diplomatik təhsil sahəsində əməkdaşlıq müzakirə olunub
10:17 31.05.2025
Ukrayna Türkiyədən hava hücumundan müdafiə sistemləri istədi
10:16 31.05.2025
"Qiyamət günü radiostansiyası"ndan iki sirli mesaj gəlib
10:10 31.05.2025
Can Pyero Qasperini "Roma"da
09:48 31.05.2025
"Fənərbaxça" iki ulduz futbolçu ilə yollarını ayırdı
09:11 31.05.2025
Bazarda keyfiyyətsiz günəbaxan yağları: Bu markalara diqqət edin!
09:05 31.05.2025
Türkiyə və Gürcüstandan olan din xadimlərinin Şuşaya səfəri başlayıb
09:04 31.05.2025
İranda tələbələr qazdan zəhərləndi: Universitet yataqxanasında təhlükəli hadisə
08:12 31.05.2025
Ərdoğan Zelenski ilə telefon danışığı aparıb
07:51 31.05.2025
Tramp Maskı qeyri-adi hədiyyə ilə yola saldı
07:47 31.05.2025
UEFA Çempionlar Liqasında final həyəcanı: PSJ "İnter"lə üz-üzə gəlir
07:33 31.05.2025
Alkoqol içəndə üzünüz qızarır? - Həkim təhlükə barədə xəbərdarlıq etdi
01:55 31.05.2025
Qədim mayalıların yeni sirri ortaya çıxdı
01:06 31.05.2025
Erməni Diasporunun Qaranlıq Tarixi: Yalanlar, Lobbiçilik və Azərbaycan Həqiqətləri
17:36 30.05.2025
"Qlobal Cənub QHT Platformasının yaranması fövqəladə hadisədir"
16:06 30.05.2025
Bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılması haqqında təklif qəbul olundu
13:42 30.05.2025
Nigeriyada 60-dan çox terrorçu zərərsizləşdirilib
13:05 30.05.2025
"Türkiyənin davamlı dəstəyinə ümid edirik"
12:57 30.05.2025
ABŞ Rusiya və Ukrayna arasında danışıqların ikinci raundunda iştirak etməyəcək
11:57 30.05.2025
"Xorvatiya ilə siyasi dialoqumuz əməkdaşlığımızı genişləndirmək üçün yaxşı zəmin yaradır"
11:21 30.05.2025
Daxildə Birlik, Xaricdə Etibar – Azərbaycanın Müstəqillik Formulu Oğuz Mirzə yazır...
11:21 30.05.2025
Azərbaycan millisi finalın bir addımlığında Dünya çempionatında həyəcanlı yarımfinal
10:52 30.05.2025
Azərbaycan və Çin arasında vizasız rejimə dair saziş təsdiqləndi
10:40 30.05.2025
HƏMAS Uitkoffun atəşkəs planını qəbul etmədi
10:31 30.05.2025
" İran və ABŞ arasında nüvə proqramı ilə bağlı fikir ayrılıqlarının həlli istiqamətində razılıq əldə olunmayıb"
10:27 30.05.2025
"Əmək bazarında fundamental dəyişikliklər baş verir"
10:08 30.05.2025
Azərbaycan və Pakistan ədliyyə sahəsində əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətindədir
09:30 30.05.2025
Rusiya Zaporojyedə hava hücumları həyata keçirdi
09:15 30.05.2025
Pakistan-Əfqanıstan sərhədində qanlı toqquşma baş verib
08:58 30.05.2025
Azərbaycan Almaniya ilə yaşıl enerji sahəsində əməkdaşlıq imkanlarını müzakirə edir
08:56 30.05.2025
HƏMAS ABŞ-ın atəşkəs planını rədd etdi: "Əsas tələblərimiz yerinə yetirilmir"
08:32 30.05.2025
Di Mariya doğma klubuna qayıtdı
08:21 30.05.2025
Baydenin əvəzinə ABŞ-ni kim idarə edib? - Hökumət araşdırma aparır
08:03 30.05.2025
Antonio Konte “Napoli” ilə yollarını davam etdirir
08:03 30.05.2025
Ceki Çana və Ralph Macchioya qara kəmər verildi
07:27 30.05.2025
Putin Kim Çenə nə vəd edib? Moskva-Pxenyan hərbi ittifaqı yeni mərhələdə
07:14 30.05.2025
Hamısı