Müəllif: Aytac Kərimova
Sən bizimsən, bizimsən, durduqca bədəndə can,
Yaşa, yaşa, çox yaşa, ey şanlı Azərbaycan!
Bu fikirlər Azərbaycan sevdalısı Məmməd Əmin Rəsulzadənin 28 May 1953-cü il "Amerikanın səsi" radiosundan Azərbaycan xalqına səslənişidir. O səsləniş ki, daima yaddaşlarda yaşayır və Azərbaycan xalqının istiqlal ruhunu xatırladıb, azadlıq ideallarını ifadə edir. Bu gün sözügedən səslənişdən 72, lakin Şərqdə ilk parlamentli respublikanın elan olunmasından 107 il ötür. 1918-ci ilin bu günü müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yarandı. Bununla da, illərdir istəklərdə formalaşan müstəqillik, artıq gerçək idi. Lakin təəssüf ki, gerçəklik 23 ay mövcud ola bildi. Bu zaman ərzində Cümhuriyyət, müxtəlif sahələrdə və fərqli istiqamətlər üzrə yeniliklər bəxş edib, özünəməxsusluğu ilə seçilməyi bacardı. Beləcə, AXC - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti 100 həftə, 700 günə varisini miras qoydu. O varis ki, 70 illik sovet hökmranlığından sonra yenidən müstəqilliyini bərpa etdi. Varis - Azərbaycan Respublikası, AXC-nin təməlini qoyduğu idealları günümüzdə davam etdirərək, xalqın azad yaşamaq, suverenliyini qorumaq və gələcək nəsillərə müstəqil dövlət buraxmaq arzularını gerçəkləşdirməkdədir. Bununla yanaşı, 28 May, Türk dünyasında da müstəqillik, milli özünüdərk və suverenlik ideyalarının simvolu kimi qeyd olunur. O, türk dövlətçiliyinin çağdaş formalarının ilkin modeli olub.
Sözügedən tarix, onun xüsusiliyi və Türk dünyasındakı yeri ilə bağlı siyasi şərhçi, politoloq, İstanbul Universiteti Siyasi elmlər və beynəlxalq münasibətlər kafedrasının professoru Yaşar Onay Ednews-a açıqlamasında qeyd edib ki, 28 May təkcə Azərbaycan xalqı üçün deyil, bütün türk dünyası üçün tarixi məna daşıyır:
"1918-ci ildə elan edilən Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Şərqin və İslam coğrafiyasının ilk demokratik respublikası kimi tarixə düşdü. Bu böyük addım bir xalqın öz müqəddəratını təyinetmə iradəsini nümayiş etdirməsi və xalq suverenliyinə əsaslanan idarəetmə formasını qəbul etməsi baxımından son dərəcə dəyərlidir.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yarandığı gündən bir çox prinsiplər və islahatlar həyata keçirmişdir; Qadınlara seçmək və seçilmək hüququ verdi, qanunun aliliyi və mətbuat azadlığı kimi dəyərləri qəbul etdi. Bu baxımdan təkcə türk və İslam dünyasına deyil, bütün bəşəriyyətə nümunə olan mütərəqqi bir quruluşu təmsil edirdi.
28 May türk dünyasında müasir dövlət anlayışının ilk yarandığı günlərdən biridir. Türkiyə Cümhuriyyəti və sonradan müstəqillik əldə etmiş digər türk dövlətləri üçün də ruhlandırıcı rol oynadı. Bu gün Azərbaycanın müstəqil, müasir və qüdrətli bir dövlət kimi bu köklü irsi yaşatması bütün türk xalqının ortaq qürurudur. Ümid edirəm ki, qardaşlığımız, ortaq tariximiz və gələcək üçün həmrəyliyimiz daha da möhkəmlənəcək.
Yaşasın Azərbaycan!
Yaşasın türk dünyasının birliyi! "
