Xəbər verdiyimiz kimi, bu gün Azərbaycanda radio və televiziya işçilərinin peşə bayramı günüdür. 1926-cı il noyabrın 6-da Azərbaycanda ilk dəfə radio verilişlərinin yayımına başlanılıb.
Ednews bu münasibətlə uzun illər AzTV radiosunda fəaliyyət göstərmiş yazar Günel Natiqlə müsahibəni təqdim edir:
- Azərbaycanda televiziyanın yaranmasından 67 il keçir. Bu münasibətlə sizi təbrik etmək istərdim. Siz də uzun illər AzTV-nin radiosunda çalışmısınız. Nələr söylərdiniz bu gün münasibəti ilə...
- Çox sağ olun, çox təşəkkür edirəm. Bu doğrudan da çox əhəmiyyətli tarixdir. Mən Azərbaycan Radiosunun tarixində ən gənc redaktor olmuşam, çalışmağa başlayanda 18 yaşım tamam olmamışdı. Ata-anam radioda tanış olub ailə qurublar, radio bir mənada mənim vətənimdir. Atam Natiq Səfərov radionun sovet dövründə ən orijinal və ən populyar proqramı olan “Natəvan” qızlar klubunun yaradıcısı və müəllifi olub. Bu proqrama görə “Qızıl qələm” mükafatına layiq görülüb. Anam Zümrüd Səfərova da gənc yaşlarından radioda redaktor kimi çalışıb. Mən də 1994-cü ildə, 17 yaşında ən gənc redaktor kimi fəaliyyətə başlamışam. Gənc olmama baxmayaraq, elə ilk illərdən uğurlar qazanmışam. Hər halda ilk müəllimim olan atamdan görüb-götürdüklərim mənə çox faydalı olub.
- Kimlərlə birgə çalışmısınız?
- Radioda çox dəyərli insanlarla bərabər çalışmışam. Vaqif Əlixanlı, Məmməd Oruc, Xətayə Sahabbin, Gülbəniz Hüseynova, Vasib Hüseynəliyev, Dilşad Tahirqızı, Saday Budaqlı, Əli Məhəmmədoğlu... Bu insanların hər biri canlı söz sənət yaddaşıdır. Dünyasını dəyişən qələm yoldaşlarımız oldu - Əhməd Oğuz, Akif Səməd... Hər ikisi dəyərli söz adamıydı. Müsahib əvəzinə bəzən proqramlarımıza Əhməd bəylə Akif bəyi dəvət edirdik. Adlarının qarşısında sanballı titulları olan bir çox alimdən daha üstün səviyyədə təhlil aparırdılar. Azərbaycan Radiosu bu gün də öz nüfuzunu qoruyur. Bu gün də radiomuz mədəniyyət, mənəviyyat ocağıdır. Mən radiomuzun rəhbəri, söz-sənət bilicisi Rafiq Həşimovun əməyini, zəhmətini xüsusilə qeyd etmək istəyirəm.
- Radioda işlədiyiniz günlərdə ən yadda qalan qonağınız kim olub?
- Azərbaycan Radiosunun proqramları həm mövzu, həm dəvət edilən qonaqların səviyyəsi baxımından həmişə seçilib. Biz sənətə, mədəniyyətə, mənəviyyata xidmət etmişik. Bu mənada qonaqlarımızı bir-birindən ayırmaq istəməzdim. Azərbaycan Radiosuna üz tutan hər bir həmsöhbətimiz bizim üçün dəyərlidir. Amma heç yadımdan çıxmayan bir müsahibəni qeyd etmək istərdim. Neçə neçə illər əvvəl qonağımız Qədir Rüstəmov idi. Onunla söhbətə başlayanda, “Sona bülbüllər” xalq mahnısını çox məharətlə ifa etdiyini vurğulayıb, bu mahnını necə lentə yazdırdığını soruşdum. Nədənsə ona elə gəldi ki, bu sualda onun heysiyyətinə toxunan, tənqidi bir çalar var. Ona görə inciyib studiyanı tərk etmək istədi. Qardaşı, ya hansısa qohumu yanındaydı. Qolundan tutub saxladı ki, ay kişi, bu qız səni tənqid eləmir, əksinə, tərifləyir. Son söz qeyri-adi qonağımızın xoşuna gəldi. “Tərifləyir?” deyə soruşdu. İkimiz də bunu təsdiq edəndən sonra yenidən əyləşdi, söhbətimizə davam etdik.
- Belə bir fikir də var ki, radioda çalışan aparıcıların sonra televiziyaya gəlməsi onlar üçün olduqca asan olur. Sizcə də bu belədirmi?
- Məncə, radio aparıcısının televiziyaya gəlməsi bir o qədər də asan olmur. Əlbəttə, həmişə belə fikir var ki, radio jurnalistləri televiziya jurnalistlərindən daha hazırlıqlıdır, çünki yalnız sözlə işləyirlər. Radiodan televiziyaya keçən jurnalistlər olub, amma çox az hissəsi uğur qazana biliblər. Çünki əslində radio və televiziya bir- birinə düşünüldüyü qədər də yaxın deyil. Televiziya daha çox incəsənətdir. Burda söz bəlkə də üçüncü, ya dördüncü rol oynayır. Mən televiziyada bir müddət işlədim və bizim incəsənətdən bəhs edən proqramımız xeyli uğur qazandı. Amma televiziya daha çox kollektiv işidir. Əgər kollektivdən biri axsadısa, yola davam etmək çətin olur. Radioda isə bir aparıcı proqramın öhdəsindən gələ biləcək gücdədir. Və televiziya daha böyük fiziki güc tələb edir. Buna baxmayaraq, radioda jurnalist özünü daha güclü hesab edir. Bu məsələyə bir çox aspektdən yanaşmaq olar, hələlik bunlarla kifayətlənək.
- Radio aparıcıları ilə bağlı dinləyiciləri narahat edən məqamlardan biri aparıcıların ciddiyyətini qorumamasıdır. Efirdən kənar söhbətlər edən aparıcıların radioda çalışmasını düzgün hesab etmirlər. Bu barədə nə düşünürsüz?
- Siz özəl radioların aparıcılarını nəzərdə tutursuz. Özəl radioların proqramlarını bəzən taksidə gedəndə təsadüfən eşidirəm. Demək olar ki, aparıcıların hamısı eyni səs tonunda, eyni üslubda danışır. Bu aparıcıları bir birindən fərqləndirən bir özəllik yoxdur. Aralarında yaxşıları da var. Amma bütün hallarda mən özəl radiolara 5 dəqiqə ardıcıl surətdə qulaq asa bilmərəm. Əlbəttə ki, efirin öz qayda-qanunları var və efir etikasını mütləq gözləmək lazımdır.
- Hazırda hansı layihələr üzərində işləyirsiz?
- Hazırda radioda “Roman kimi” layihəsi üzərində işləyirik. Dünya sənət tarixinin əfsanəyə çevrilmiş məhəbbət hekayətlərini fərqli, səhnələşdirilmiş üslubda təqdim edirik. Bu layihədə eləcə də, bizi böyük qələbəyə aparan şəhidlərin və qazilərin həyat hekayətindən də bəhs edirik. Youtube-a yüklədiyim proqramlarda xeyli baxış sayının olduğunu görmək mənə stimul verir. Xüsusilə Əhməd Cavad və Şükriyyənin məhəbbət hekayətini dinləyənlərin minnətdarıq ifadə edən sözləri mənə ilham verməyə bilməz.
Bundan başqa radionun ən uzunömürlü proqramlarından olan “Qərib axşamlar”ın da müəllifiyəm.
- Yaxşı radio aparıcı olmaq üçün insandan nələr tələb olunur. Bu sənətə gəlmək istəyən gənclərimizə nələri örnək verərdiniz?
-Yaxşı aparıcı olmaq istəyən gənc ən əvvəl yaxşı təhsil almalıdır. Dünya ədəbiyyatını müntəzəm oxumalıdır. Yaxşı nitq qabiliyyətinə malik olmalı və bunu inkişaf etdirməlidir. Daim dünyagörüşünü artırmalıdır. Tələffüzünün üzərində işləməli və qüsurları aradan qaldırmağa çalışmalıdır. Və ən əsası, cəsarətli olmalıdır. Çətinlikdən qorxmaq lazım deyil, qorxuların üzərinə getmək lazımdır. Çox oxumaq, çox çalışmaq, çox öyrənmək bütün uğurların açarıdır.
Söhbətləşdi: Oğuz Ayvaz
