“Biz evdə qul xislətli qızlar böyüdürük, daha sonra isə lider qadın axtarırıq”.
Bu fikirləri gender mütəxəssisi Kifayət Ağayeva Ednews-a açıqlamasında zamanı deyib. O, əlavə olaraq qeyd edib ki, Azərbaycanda qadın hüquqları yetəri qədər deyil.
“Azərbaycanda qadınlar üçün yüksək vəzifələrdə çalışmaq çox böyük rəqabət tələb edir və qadınlarımız bunun öhdəsindən gələ bilmir. Qadınların karyera və təhsil sahəsində inkişaf etməyi bir çox hallarda ailələrində problem yaşamaqlarına səbəb olur. Biz düşünürük ki, qadınlara işləmək hüquqi verilib və bu genişləndirilib.
Maraqlıdır, bəs qadınların çalışması üçün hansı şərait yaradılıb? Heç bir. Çünki qadın işlədiyinə görə ev işlərindən azad deyil. Beləliklə qadın evlənərək ikiqat həm ailə, həm də iş məsuliyyəti daşıyır. Çox az istisnalar varki, qadını işlədiyinə görə həyat yoldaşı kömək edir və ya başa düşüb anlayırlar”.
Gender mütəxəssisi vurğulayıb ki, Azərbaycanda olan radikal feminist hərəkatları bu cür minitqlərlə heçnəyə nail ola bilmiyəcəklər:
“Azərbaycanda feminist hərəkatları demək olar ki yoxdur.
Baş tutan qadın aktivistlərin mitiniqləri isə nəinki qadın hüquqlarını qoruyur, əksinə əsk cinsin üzərinə ləkə salır.
Açığını desəm mən onların mübarizə üsulunu bəyənmirəm.
Çünki onlar feminizmdən xəbərdar deyillər. Ümumiyyətlə, çox insan feminism anlayışını səhv anlayır.
Feminizmin çox qolları var, amma əsas qollarından biri də liberal feminizmdir ki, Azərbaycanda da liberal feminizmin ideyalarına çox ehtiyyac var. Mövcud qurumlar istər iqtisadiyyat, istər təhsil, istər din, istərsə də siyasi sahədə hər iki gender üçün ədalətli və bərabər olmalıdır. Məsələn biz məscidlərdə qadın axund görmürük. İctimaiyyətdə qadınların qadın olduqları üçün axund və ya başqa ruhani təbəqəyə yüksəlməsi yaxşı qarşılanmır. Əsas problem peşələrin cinsiyyətə görə bölünməsindən qaynaqlanır. Hərbi sahədə bir qadın general vəzifəsinə yüksələ bilmir və ya bir kişi dayə işləmir. Əsas məsələ onun cinsiyəti yox bacarıq və qabiliyəti priritet olmalıdır”.
Mütəxəssis qeyd edib ki, Azərbaycan patriarxal quruluşlu cəmiyyətdir:
“Əksər hallarda qadınar evdə xidmət edirlər.
Ailənin hər iki fərdinin işləməsinə baxmayaraq, işdən gəldikdən sonra qadınlar ev daxilində belə işləyirlər. Kişilər isə istirahət edir. Biz evdə qul xislətli qızlar böyüdürük, daha sonra lider qadın axtarırıq. Ailədə qız oğlan iş bölgüsü edilməməlidir. Qərb ölkələrində hətta bu cür seksist və linquvistik danışıqlara görə ailə böyükləri cərimə olunurlar.
Ümumiyyətlə ailə institutunda köklü dəyişikliklər etmək lazımdır. Hər övlada və fərdə bərabər hüquqlu insan kimi baxmaq lazımdır. Təəssüf olsun ki, Azərbaycanda feminizm deyərkən yalnız radikal feministləri görə bilirik.
Onlar kişisiz cəmiyyət görmək istəyirlər və bu mümkünsüz olan bir şeydir. Azərbaycanda feminizm çirkaba bulaşıb.
Qadınlarımız və qızlarımıza təhsil verməliyik.
Bərabərliyin ən əsas təməli budur. Digər tərəfdən qadınlara iqtisadi asılılığı olmamağı öyrətmək vacibdir”.
Xəyal Ramiz
