Şərqi Zəngəzurda Yaşıl Enerjinin ixracı yeni vədlər verir. Alternativ Bu enerjiyə artan maraq Azərbaycanın yerləşdiyi coğrafi mövqe baxımından ölkə üçün daha da dəyərlidir. 

“COP 28” proqramı çərçivəsində Azərbaycanın alternativ enerjisini dünyaya ixrac etməsi ilə ölkədəki neft hasilatını azalda bilərmi?

Mövzu ilə bağlı Ednews-a danışan iqtisadçı-ekspert Eldəniz Əmirov Yaşıl Enerjinin iqtisadiyyatda həcminin artması ilə neft hasilatının azalmayacağını bildirib.

“Qeyri-neft sektorunun Azərbaycanda neft sektorunu sarsacaq qədər inkişaf etməsi əslində real deyil. Ölkədə belə bir tendensiyanın olmaması Azərbaycanın məqsədli şəkildə neft hasilatını azaltmaması ilə əlaqədardır. Qlobal səviyyədə konkret müəyyən edilmiş iqtisadi konvensiyalar istisna olmaqla, Azərbaycan mümkün olduğu qədər neft ixracatını artıraraq yeni tərəfdarlar tapmağa çalışır. Buna görə, Azərbaycanın neft hasilatı il-ildən azalmağa doğru gedəcək. Tükənən təbii resurs kimi neftin tükənməsi ölkəmizin iqtisadiyyatına nə dərəcədə təsir edəcəyi isə, planlaşdırılan layihələrin həyata keçirilmə keyfiyyətindən asılı olacaqdır. Beləliklə, yürüdülən enerji siyasətinin nəticəsi olaraq, ölkədə qeyri-neft sənayesinin inkişafı neft hasilatını azaltmayacaq. Ölkə neftinə qənaət etmək də öz növbəsində planlaşdırılan məsələ deyil. Neft sənayesinin təsiri ölkənin ən əsas iqtisadi hissəsi kimi daha da artırılmağa çalışılır. Bu sahə üzrə yeni yataqların kəşf edilməsi və yeni xarici neft ixracat tərəfdaşlarının sövq edilməsi işləri aparılır”. 

Avrasiyada- iki qitənin tam mərkəzində yerləşən Azərbaycanın bu şəraitdən istifadə edərək hansı layihələri reallaşdıracağı haqqında danışan ekspert, həmçinin qeyd edib ki, ölkədə energetika sahəsində Yaşıl Enerjinin yeri çox kiçikdir. 

“Buna baxmayaraq, gələcəkdə bu sahənin iqtisadiyyatdakı həcmini artırmaq üçün layihələr planlaşdırılır. Buxarestdə Macarıstan, Rumıniya, Gürcüstan və Azərbaycan arasında imzalanmış dörd tərəfli sazişin nəticəsi kimi Qara dənizdə alternativ elektrik enerjisi daşımaq üçün sualtı kabel xətti yaradılacaq. Adıçəkilən ölkələrdə istehsal edilən bərpa olunan enerji dövlətlər arasında müvafiq şəkildə paylanılacaq. 

Azərbyacan Avropa və Asiya arasında yerləşən bir ölkə kimi bu üstünlükdən kifayət qədər istifadə edir. Həm ixracın Avropaya yönləndirilməsində, həm də Asiyadan investisiyanın cəlb olunmasında, eləcə də Orta Dəhliz konsepsiyasından uğurla davam etdirilməsində Azərbaycan əvəzolunmaz bir iqtisadi tərəfdaşdır. Xəzər dənizinin bilavasitə Ələt Azad İqtisadi Zonası yaradılması və Bakı limanlarının effektiv şəkildə işə salınması Azərbaycanın “iqtisadi körpü” missiyasına təkan verəcək”.

Fərid Axund