Böyük Britaniyanın XİN başçısı David Kameron bildirib ki, "Qırmızı dənizdəki hücumlar dayandırılmalıdır - yoxsa hərəkətə keçəcəyik". O, hansı tədbirlərin görülməsinin nəzərdə tutulduğunu açıqlamayıb.
İngiltərə bu məsələylə bağlı həm tarixi həm aktual olaraq hansı geosiyasət güdür? Böyük Britanın regionda maraqları nədir?
Məsələ ilə bağlı politoloq Turab Rzayev Ednews-a açıqlaması zamanı bildirib ki, yaxın Şərqdə Husi məsələləri Britaniya tərəfindən qurulan böyük bir planın tərkib hissədidir:
“Portuqaliyanın dəniz ağalığından sonra bir neçə əsrdir ki, Böyük Britaniyanın bu regionda böyük maraqları olub. Həm Babülməndab boğazında, həm də Ərəb dənizində uzun müddət ingilis ağalığı olub.
Qırmızı dənizdən keçməklə Hindistana gedən bu yol istər keçmişdə, istərsə də müasr dövrdə böyük əhəmiyyətə malikdir. Bunun nəticəsidir ki, Britaniya heç vaxt bu ərazilərdə başqa ölkələrin güclənməsinə şərait yaratmayıb və hegemonluğu əlində saxlayıb.
Babülməndab boğazı və Yəmən sahillərindən keçən bu yol Süveyş kanalına və oradan da Aralıq dənizinə gedən əsas ticarət trayektoriyasını təşkil edir”.
Politoloq düşünür ki, Britaniya bu regionlardakı fəaliyyəti ilə İrana qarşı bir cəzalandırma planı hazırlayıb:
“Plana ABŞ, Böyük Britaniya və İsrail başçılıq edir. İranın son vaxtlar Rusiya ilə çox yaxın müttəfiq olması Qərbdə böyük narahatlıqlar doğurur. İki istiqamətdə İranı cəzalandırmağı düşünürlər. İlk olaraq İran Rusiyanın Ukrayna ilə müharibsəində məğlubiyyətdən qaçmasında və müqavimətində əhəmiyyətli rol oynadı və yardım etdi. Bunun bir hissəsi iqtisadi tərəfdaşlığın gücləndirilməsindən başqa İran Rusiyaya hərbi sənaiye ilə də böyük köməklik göstərib. Raketlər, mərmilər və digər kommersional döyüş vasitələri ilə İran Rusiyanı kütləvi şəkildə təmin edib. Bardağı daşıran sonuncu damla isə İranın əli ilə Həmasın İsrailə hücumu oldu”.
Politoloq əlavə olaraq vurğulayıb ki, prosesi edən İran olsa da sifarişi verənin Rusiya olduğu güman edilir:
“Həm islami cihad üzərində, həm də Həmas üzərində əsas kordinator İrandır.
Dünya düşüncəsinin Rusiya-Ukrayna müharibəsindən çəkindirməyə və bütün prosesləri İsrail və Həmas üzərinə yönləndirməyə çalışan İran və Rusiya qismən buna nail oldular. İranın İraq və Livanda olan qüvvələrinin dağıdılması və iranlı generalların öldürülməsi planın artıq fəaliyyətə başladığının göstəricisidir”.
XəyaL Ramiz
