Azərbaycan Qarabağda antiterror tədbirləri keçirib suverenliyini bərqərar etdikdən sonra Zəngəzur dəhlizi layihəsinin aktuallığı bir az da artıb. Bundan başqa Ermənistanla Azərbaycan arasında həllini gözləyən məsələlərdən biri də anklavda olan ərazilərdir.
Üç il öncə 2020-ci ilin payızında Vətən müharibəsi nəticəsində Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü, cari ilin sentyabrın 19-20-də keçirilən lokal xarakterli antiterror tədbirləri sayəsində isə bütün ölkə üzrə suverenliyini bərpa edib. Azərbaycanın həyata keçirdiyi proseslərdən sonra belə bir ehtimal yaranır ki, Ermənistan Zəngəzurun dəhliz məntiqi ilə açılmasına razılıq verəcək, əksi baş verərsə əlbəttəki itirən tərəf ancaq özləri olacaq.
Anklav ərazilərə gəlincə isə, burada xatırmamaq yerinə düşərki, Paşinyanın Qrandada imzaladığı sənədə əsasən Azərbaycanın ərazisini 86,6 min kvadratkilometr olduğunu bəyan etdi. Bununla da Nikol Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü Qazaxın 7, Naxçıvanın Kərki kəndi ilə tanıdığını bir daha diqqətlərə çatdırdı.
Paşinyan dünyada qeyri-adekvat açıqlamaları ilə məşhurdur, ona görə əgər Ermənistan bu kəndləri boşaltmasa Azərbaycanın yeni antiterror tədbirlərinə əl atacağı gözlənilirmi? Çünki dəfələrlə erməni mətbuatında bu kəndlərin strateji vacibliyi tirajlanır.
Məsələ ilə bağlı Ednews-a politoloq Fərhad Mehdiyev bildirdi ki, burada birmənalı olaraq Azərbaycanın riskə gedəcəyi gözlənilmir. Çünki dəhliz məsələsi başqa bir ssenari ilə həll edilə bilər.
“Əslində burada başqa variantlar var. Zəruri müdafiə kontekstində məsələni həll etmək olar. Əgər Ermənistan təxribat törədib, hücum etsə, Azərbaycan əks-hücuma keçə bilər. Eyni zamanda Qərbi Azərbaycan məsələsi və keçmiş köçkünlərin bu əraziyə qayıdışı ilə bağlı tələb qoyular. Amma orduların hücumu müstəvisində bunun olması bir qədər gözlənilməzdir”.
Politoloq qeyd etdi ki, Paşinyan özü bu kəndləri dilə gətirmədən ərazi bütövlüyünü tanımaqdan danışıb:
“Amma daxildəki etirazlardan çəkinərək Azərbaycanın kəndlərini konkret qeyd etməyib. Əslində bunlar diplomatik məsələlərdir. Bu məsələ üzərində dayanılacaqsa, barışıq məsələsində çox da irəli getmək mümkün olmayacaq. Çünki Paşinyan 8 kəndin qaytarılması ilə bağlı təktərəfli imtina qərarı versə, bu alınmayacaq.
Azərbaycan təzminatla bağlı tələbini ortaya qoyarsa, burada müəyyən bir balans yaranacaq. Azərbaycanın əsas tələbi Ermənistanın iddiaları ilə bağlıdır. Yəni, Ermənistan təzminat məsələsinə görə, öz iddialarından geri çəkilməyə məcbur qalacaq”.
Oğuz