"Azərbaycanda tədrisin rus dilində aparıldığı 340 məktəb fəaliyyət göstərir. Bununla yanaşı, respublikada 10 məktəbdə tədris gürcü dilindədir. Gürcüstanda 116 azərbaycandilli məktəb var.

İranda tədrisin erməni dilində aparıldığı məktəblər var, ancaq Azərbaycan dilində tədrisin olduğu məktəb isə yoxdur. Bu necə ola bilər? Əgər kimsə deyir ki, bu, daxili işlərə müdaxilədir, biz bunu tamamilə rədd edirik. Azərbaycanın xarici siyasəti gün kimi aydındır – biz heç bir dövlətin daxili işinə qarışmamışıq və qarışmırıq.

Biz İran məktəblərində Azərbaycan dilində tədris məsələsini ona görə qaldırırıq ki, əks təqdirdə, ana dilində danışan İran azərbaycanlıları dilin ədəbi komponentini itirirlər və Azərbaycan dili sadəcə məişət səviyyəsində qalır."

Bu barədə  Prezident İlham Əliyev noyabrın 25-də ADA Universitetində keçirilən “Orta Dəhliz boyunca: geosiyasət, təhlükəsizlik və iqtisadiyyat” mövzusunda beynəlxalq konfransda çıxışında deyib.

Bildiyimiz kimi, Gürcüstanda Azərbaycan dilində məktəblər var. Bəs digər qonşumuz Rusiyada necə Azərbaycan dilində məktəblər var?

Məsələ ilə bağlı Ednews-a danışan təhsil eksperti Kamran Əsədov Rusiyada Azərbaycan dilində bölümlərin olduğunu deyib:

“Bilirsiniz, azərbaycanlıların hər hansı bir ölkədə məskunlaşması iki formadadır. Bir orada kompakt yaşamaları ki, bu baxımdan təsdiqləyirlər və etnik mənsubiyyət daşıyıcısı olurlar. Gürcüstan azərbaycanlıları Qardabani, Marneuli və digər ərazilərdə var. Hətta onların Milli Məclisdə deputatları da var. Çox təəssüf ki, qeyd etdiyimiz digər ölkələrdə biz bunu görmürük. Rusiyada azərbaycanlılar daha çox ictimai iaşə obyektlərində işləmək üçün gediblər. Yəni ora yaşamaq üçün yox, daha çox iş arxasınca gedənlərdir. Rusiyada Azərbaycan dilində məktəblər var. Ayrıca məktəb olmasa belə bir sinif və ya dərnək formatında fəaliyyət göstərir”.

Bundan başqa ekspertin sözlərinə görə bu işlər Azərbaycan tərəfinin təşəbbüsü ilə olmalıdır:

“Belə işlər Azərbaycan tərəfinin təşəbbüsü ilə olmalıdır. Sizin Azərbaycan məktəbin də oxumağınız təhsilin növbəti pillələrində üstünlük qazandırmayacaq. Rusiyada Azərbaycan dilində oxusanız universitet olmalıdır siz bu dildə təhsilinizə davam edı biləsiniz. Onu bitirəndən sonra sizin iş imkanlarınız olmalıdır.

Azərbaycan Konstitusiyasına görə hər bir xalq öz ana dilində təhsil almaq hüququ var. Biz baxmalıyıq ki, İranın, Rusiyanınn qanunverciliyində bu varmı? Yoxsa onlar ümumi götürürlər? Bu dünyanın bir çox ölkəsində mövcuddur. Biz burada digər ölkələri günahlandırmamalıyıq. Azərbaycan öz üzərinə düşəni etməlidir. Elm və Təhsil nazirliyi ən azından Azərbaycan dilli siniflərin yaradılmasını təşkil etməlidir”.

Əbülfət Baxşəli

• Tag:
• Azərbaycan dili
• Təhsil eksperti