“Müharibə BMT-nin əsas dəyərlərinə ziddir və beynəlxalq ictimaiyyət Vladimir Putini mühakimə etmək üçün bir yol tapa bilməsə, onun sonuna çevrilə bilər”.
Bu sözləri britaniyalı hərbi analitik Şoun Bell SkyNews – a açıqlamasında söyləyib.
Onun fikirlərinə görə Rusiyanın Təhlükəsizlik Şurasının (TŞ) qətnamələrinə veto hüququna malik olması BMT səlahəyyiətlərini pozur:
“Birləşmiş Millətlər Təşkilatı İkinci Dünya Müharibəsinin sonunda əsas məqsədi beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyi qorumaq məqsədi ilə yaradılmışdır. Beş daimi üzvü olan BMT Təhlükəsizlik Şurası, üzv dövlətlər üçün məcburi qətnamələr çıxara bilən BMT- nin vuran əli olmaq üçün hazırlanmışdır. Bununla belə, Rusiyanın Ukraynaya qeyri-qanuni müdaxiləsi BMT-nin əsas dəyərlərinə birbaşa zidd olmasına baxmayaraq, Rusiya TŞ - nin qətnamələrinə veto hüququna malik daimi üzvü olduğu üçün BMT-nin səlahiyyətləri pozulub”.
Analitikin fikrinə görə BMT öz məqsədlərinə xidmət etməkdə yaxşı namizəd olmadığını da vurğulayıb:
"Rusiyanın Ukraynaya qanunsuz müdaxiləsi beynəlxalq hüquqa açıq-aşkar etinasızlığı nümayiş etdirir. Müharibə başlayandan bəri bir neçə dövlət Rusiya ilə daha sıx iqtisadi əlaqələr qurdu və Rusiya uğurla onları öz maraqları ətrafına aldı və BMT-nin kollektiv təhlükəsizlik prinsiplərini müdafiə etməkdənsə, milli maraqları üstün tutmağa məcbur etdi. Ən pisi də odur ki, bəzi dövlətlər BMT platformasından ABŞ-ı Ukraynanı dəstəklədiyinə və münaqişəni uzatdığına görə açıq şəkildə tənqid etmək üçün istifadə ediblər. İllik büdcəsi 3 milyard dollardan çox olan və azlıqların fikirləri üçün “çayxana söhbəti” edə biləcəkləri məkan olmaq şöhrəti ilə vəzifə göstərirlər. Əgər BMT öz əsas missiyasını yerinə yetirməkdə acizdirsə, hələ də o, öz məqsədinə uyğundurmu?
Açıqlamasında BMT – nin bir neçə uğurlu fəaliyyətinə də yer ayırıb.
“Ukrayna müharibəsinə baxmayaraq, BMT-nin fəaliyyətinin bütün aspektlərini uğursuz hesab etmək olmaz. BMT-nin Uşaq Fondu (UNİCEF) bütün dünyada uşaqlara humanitar və inkişaf yardımı göstərməkdə çox təsirli olub və BMT-nin Qaçqınlar üzrə Agentliyi (UNHCR) münaqişə və təqiblərdən qaçmağa məcbur olan insanlara yardımlar göstərir”.
Müsahibənin sonunda o, BMT Baş Assambleyasının Zelenskinin çıxışına hörmət bəsləmədiyini deyib.
“Prezident Zelenskinin Nyu Yorkda BMT Baş Assambleyasının illik iclasında çıxışı beynəlxalq liderliyi BMT-nin əsas dəyərləri ətrafında gücləndirməli idi; Bunun əvəzində Zelenski BMT-nin aşkar gücsüzlüyündən və ikiüzlülüyündən məyusluğunu gizlədə bilmədi. Rusiya nəinki BMT-nin əsas prinsiplərinə tam məhəl qoymadı, həm də BMT sıralarında parçalanmağa təşviq etdi. Son hadisələr BMT-nin əhəmiyyətsizliyə və qaranlıqlığa çevrilməməsi üçün həll edilməli olan əsas qüsurları üzə çıxardı. Rusiyanın qeyri-qanuni işğalı sübut etdi ki, dialoq və kompromis heç də həmişə bəşəriyyəti uçuruma sürükləmək əzmində olanların amansız ambisiyalarına qarşı effektiv mübarizə apara bilmir”.
Əkbər Novruz
